Мақала шет тілін оқыту мәселелерін, оның құрылымын түсінудің негізгі тәсілдерін зерттеуге арналған. Осыған байланысты шет тілдік білім беруді дамыту, шет тілдерін оқыту әдістері туралы ғылыми полемикаға талдау жүргізілген. Авторлар шет тілдерін оқытудың стратегиялық мақсаты - студенттердің «екінші тілдік тұлға» қасиеттерін дамыту екендігін негіздейді. Осыған байланысты «екінші тілдік тұлға» ұғымы мен құзыреттіліктің арасындағы байланыс - шет тілдік жәнемәдениаралық-коммуникативтітұлға айқындалған.

Мақалада авторлар МББМ-дағы "білім сапасы" ұғымының мәні туралы көзқарасқа қысқаша шолу береді, сондай-ақ білім беру сапасын бағалау кезінде ақпараттық-коммуникативтік технологияларды қолдану қажеттілігін негіздейді.

Мақалада «Дене шынықтыру және спорт педагогикасы», «Педагогика» пәндері бойынша әзірленген оқу-әдістемелік кешеннің «Дене шынықтыру және спорт» білім беру бағдарламасы студенттерінің танымдық белсенділігін арттыруға әсерін зерттеу нәтижелері берілген. Ұсынылған оқыту тәсілдері білім алушылардың танымдық қызығушылығын дамытуға оң әсер ететіндігі көрсетілді, бұл педагогикалық модуль пәндері бойынша білім сапасын арттыруға, оқытудағы дербестікке және студенттердің танымдық белсенділігін дамытуға көмектеседі.

Мақаланың мақсаты - Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына қатысушы елдердің құқық қорғау органдарының адам саудасына қарсы іс-әрекеттеріндегі халықаралық ынтымақтастығының негізгі ықтимал бағыттарын қарастыру. Авторлар адам саудасына қарсы күрес саласындағы қолданыстағы халықаралық-құқықтық актілерді талдау негізінде ТМД елдерінің құқық қорғау органдарының халықаралық ынтымақтастығының негізгі бағыттарын егжей-тегжейлі қарастырады, ол мынадай жолмен жүзеге асырылады: құзыреттермен ішінара алмасу, қылмыстық істер бойынша бірлесіп тергеу, сондай-ақ адамды қылмыстық қудалау (экстрадициялау) үшін беру.

Мақалада мектептегі білімде қолданылатын негізгі құзыреттер қарастырылған, негізгі құзыреттердің авторлық жіктелімі ұсынылған. Авторлар ынта – тапсырма тұжырымы – ақпарат көзі – есеп түрі сияқты құзыреттілікке бағытталған тапсырмалардың құырылымын талдаған, орыс тілі бойынша дәстүрлі тапсырмаларды құзыреттілікке бағытталған тапсырмаларға өзгерту практикалық мысалдармен көрсетілген.

Бұл мақалада технология туралы түсінік беру мақсатында грид-жүйелерді құрастыру және қолданудың кейбір аспектілеріне қысқаша шолу жасалған. Осы технологияны пайдалану әлеуетін көрнекі көрсету үшін, грид-жүйені пайдаланатын қолданыстағы жобалар тізімі берілген.

Мақалада тіл біліміндегі уәжділік теориясы жайлы сөз қозғалып, метафоралардың сөзжасамдық табиғаты ғылыми тұрғыдан жан-жақты талданды.

Мақала этникалық әлем суреттері – тұжырым бірлігінің басты сипатын қарастыруға арналған. Жұмыста мәдени ерекшелікпен белгіленген көп мөлшерлі лингваменталды білім «мазмұнының» аналитикалық сипаттамасы көрсетілген.

Осы мақала жоғары оқу орнының корпоративтік мәдениетінің ахуалын білім сапасын қамтамасыз ету құралы ретінде қарастыруға арналған. себебі в осы уақытты барлық постсоветского аяның университетінің корпоративтік мәдениеті дүниежүзілік деңгейге сай келмейды, ара мақалада профессорско-преподавательского және студенттік университеттің құрамдарының айқында- негізгі мәселелерді және қолдан- нәтижелерді анкетирования үшін сапаның көтермелеу үшін университеттік корпоративтік мәдениет арқылы анкетирование ұсыныл.

Мақалада бәсекелестік қабілеттілікті қамтамасыз ету мен интеграция формаларының бірі ретінде жоғары мектеп жүйесінде консорциумды құрудың мәселелері қарастырылады.

Айтылмыш мақала басқарманың мәселесінің басын аш- образовательного үдерістің сапасымен вузе мен көмек инновациялық еуразияшылық университеттің барлық академиясының 2-го курсының студентінің өткіздір-өткізу анкетирования 2011-2012 жылы арнаулы. Ал- нәтижелер көргізді, не студенттер ал-білімнің сапасының полноценными және объективті бағалаушыларымен болып табылады. Да анкетирования деректерлері арқылы нарықты жақсарт- образовательный үдеріс болды.

Мақала жасөспірім кезеңнің тәрбиесіне арналған, бұл жасөспірім тұлғаның ең тиімді және белсенді түрде қалыптасатын кезеңі. Автор жасөспірімнің дамуына көркемдік білімнің және рухани-адамгершілік мәдениеттің әсер ету мүмкіндіктеріне ерекше назар аударған.

Ұсынылған мақалада дарынды балаларға арналған музыкалық интернаттың жағдайында бірінші сынып оқушыларының бейімделу мәселелері бойынша психолого-педагогикалық әдебиеттердің талдауы ұсынылған. Автор дарынды балаларға арналған арнайы мектептің қазіргі қажеттіліктеріне және технологияларына, бірінші сынып оқушыларының бейімделу үдерістерін оңтайландыруға арнайы назар аударады.

Мақалада тілдегі тұлғаны жан-жақты зерттеу болып саналатын өзекті мәселе –тілдің антропоцентрлік принципі қарастырылады.

Бұл мақалада Павлодар қаласының әлеуметтік-экономикалық әлеуетін талдамалы бағалау нәтижелері қарастырылған. Экономиканы мемлекеттік реттеудің негізгі бағыттарының бірі әлеуметтік сала мен оның дамуы болып табылады. Осы саланың жағдайы көбінесе еңбек ресурстарының ұдайы толықтырылу үрдістерін, олардың саны мен сапасын, өндірістік күштердің ғылыми-техникалық даму деңгейін, қоғамның мәдени және рухани өмірін айқындайды.

Берілген мақалада «Өрлеу» біліктілікті арттырудың ұлттық орталығы» Акционерлік қоғамының филиалы «Павлодар облысы бойынша педагогикалық қызметкерлердің біліктілігін арттыру институты» материалдары негізінде педагогтердің үздіксіз білім беру сапасын басқарудың теориялық және практикалық аспектілері, біліктілікті арттыру жүйесіндегі мониторингтің дамуының басты құралдары, тәсілдері және тенденциялары қарастырылған.

Орта және жоғары сынып бағдарламасын ойдағыдай игеріп алуға мүмкіндік беретін бастауыш сыныптағы бағыттардың бірі оқушының математикалық білімі болып табылады. Осы мақалада бастауыш сынып оқушыларында геометриялық дайындау арқылы оқу әрекеттерін қалыптастыру мәселесі қаралған.

Мақала девианттық тəртіптің өзгерісі мен жасөспірімнің техникалық жəне кəсіби білімнің жүйесіндегі оқушы Мақала арналады теориялық сараптама мақала девианттық тəртіптің себебінің қағидалы сарала- ара құралым жəне окитын –жас өспірін тұлғасының бол- ара техникалық жəне кəсіби білімнің жүйесінде арнаулы, авторлар ұсыныстарды үшін колледждің психологияларының ұсын- ара мақалада таныс- себеп, жасөспірімнің девиантного тəртібінің, келесі əлеуметтік-психологиялық факторы тұрақтандыр-тəртіпті: отбасының рөлінің аталған, рухани адамдық жөн-жоралғы, жасөспірімнің ішкі психологиялық күй, онын əлемге деген қатынасы.

Жаңа бақылау – өлшеу материалдардың негізгі мақсаты ретiнде: бақылау жұмыстар, бiлiм бағасың беретiн тесттiк тапсырмалар, математика бойынша мемлекеттік жалпы білімберу стандартына сəйкесикемдiлiк пен дағылар жəне сабақтан тыс өмiрлiк жағдайаттарда қолдана алатын икемдiлiктер берiлген. Блұ мақалада жалпы бiлiм беру мектепте математика бойынша бақылау өлшеуіштердің құрастыратын технологиялар қарастырылған.

Берілген мақалада перспективті жастарды əлемдік деңгейдің білім беру стандарттары бойынша оқыту мақсатымен болып табылатын Назарбаев Университеті, сонымен қатар Назарбаев Университетінің посткеңестік дəуір жағдайларында реформалардың инкубаторы болу мүмкіндіктері қарастырылады.

Мақалада аймақтың экологиялық проблемаларын əлеуметтік зерттеу нəтижелері келтіріліп, халықтың экологиялық мəдениетін қалыптастыру бойынша ұсыныстар жасалған.

Мақалада қойылған есептен тəуелділікте топтарға сайттар бөлу талпыныс істеп жасалынған. Оның жасаулар əдістер суреттеп айтған сайттан таңдаұлы түрден шығып. Программалық код дербес шығарған ішіндегісімен басқарулар арнайы жүйелердің қолдануы қарастырылған, арнайы білімдерді талап етпейді жəне сайттың əзірлеулері уақыты маңызды қысқартып жатыр.

Мақалада сөздік және элементарлық грамматикалық бірліктердің жылдам меңгерілуіне ықпал ететін бірінші шет тілі білім негізінде екініші шет тілін оқыту эдістері қарастырылады.

Мақалада ұлттық және аймақтық инновациялық жүйенің қалыптасуы мен дамуының механизмін жасаудағы әдістемелік тәсілдер көрсетілген. Интеграция мен ғаламдық әлемдік экономикалық үрдісі білімнің, ғылымның, технологияның және өндірістің қазіргі бәсекеге қабілеттілігіне бағытталған. Аймақтар жеке елдің деңгейіндегі үрдістеріне тартылып қана қоймай, сонымен ғаламдық экономикалық құбылыстар әсеріне ұшырайды.

Мақала қоғамдағы әлеуметтік бөлектету тенденцияларына ықпал ететін салық салу саласындағы қазіргі проблемаларға арналған. Әлеуметтік тартымдылықты сипаттайтын көрсеткіштер жинақтап қорытылады. Белгілі бір салық саясатының көмегімен өндіріс көлемі, жұмыспен қамту, инвестициялар, ғылым мен техниканы дамыту, құрылымдық өзгерістер, бағалар, сыртқы экономикалық байланыстар, халықтың өмір сүру деңгейі, белгілі бір тауарлардың тұтынылу деңгейі сияқты әлеуметтік-экономикалық процестерді реттеуге болатындығы дәлелденген. Меншіктің түрлі нысандарын құру жағдайларында адам капиталын қалыптастыруда басты роль жұмыс берушілерге тиесілі, олар әлеуметтік тартымдылықтың аспектілерін қамтамасыз етеді немесе әлеуметтік бөлектетуге жол бермейді.

Бұл мақалада жоғары оқу орнының білім беру қызметі нарығындағы баға белгілеу жоғары оқу орнының жалпы бәсекелестік стратегиясының ажырамас элементі ретінде қарастырылған, сонымен қатар Павлодар аймағының жоғары оқу орнында қолданылатын баға түрлендіру жүйесіне талдау жүргізілген.

Бұл мақалада мектепке дейінгі білім берудің маңыздылығын түсіндіруге және оның баланың қалыптасуына қалай әсер ететінін қарастыруға әрекет жасалады. Америка Құрама Штаттарының әр түрлі аймақтарында балаларды бағып күтудің құны туралы мәліметтер келтіріледі, аз қамтылған, кішкентай балалары бар отбасыларға мемлекет тарапынан көмек көрсету қажеттілігі көрсетіледі.

Бұл мақалада түрлі білім беру жүйелерінің болашақ мамандарын дайындау бойынша агротехникалық университеттің жұмыс тәжірибесі негізінде студенттерге кәсіптік білім беруде тұлғалық-бағдарлы оқыту технологияларын қолданудың педагогикалық шарттары қарастырылған. Кәсіптік білім беру барысында студенттерді тұлға ретінде дамытуда оқу іс-әрекетін ұйымдастыруды тұлғалық-бағдарлы оқыту технологиясын қолдану арқылы жүргізудің бүгінгі күн талаптарын ескере отырып, жұмыстар жасауға әсері мол. Бұл бағытта педагогика ғылымы мен практикасына қатысты ұлы педагогтар мен ғалымдар еңбектеріндегі идеялар мәнін талдау біздің жасаған зерттеу жұмысымыздың бір бағыты болып табылады. Келесі маңызды бағыт ретінде білім берудің дәстүрлі және жаңа парадигмалары талданды. Бұл жұмыстар кәсіптік білім беруді жетілдіруге оң әсер ететін педагогикалық шарттарды анықтауға көмектеседі.

Мақалада мұғалімнің оқушылармен және білім алушылардың бір-бірімен серіктестігін ұйғаратын шетел тілін табысты оқытудың әдістері мен тәсілдері қарастырылады. Автор оқу процесінің тиімділігі мұғалімнің оқытудың түрлі нысандарын пайдаланып, ынтымақтастықты ұйымдастыру және студенттерді белсенділендіру қабілетіне байланысты екенін атап өтеді.

Берілген мақалада "ана атану" ұғымының түрлі анықтамалары, сондай-ақ адамның талаптар, міндеттер, мінез-құлықтың әлеуметтік стандарттарының тұтас кешенін қабылдауын білдіретін студент жастардың ана атануға дайындалуының адамгершілік-психологиялық аспектілері қарастырылған. Мұндай дайындық студент жастардың отбасылық өмірге деген жауапкершілігін, ана атанудың әлеуметтік абыройлығын арттыруға, студент жастардың ана атануға психологиялық дайындығын көтеруге, терең, нақты білім алуға бағытталған. Студент жастардың ана атануға саналы дайындығының деңгейі әйел адамның ана болуға әзірлену кезіндегі оң және теріс факторлардың әсер етуінің жалпы нәтижесімен анықталады.

Мақалада оқытудың жаңа парадигмасы жағдайында құзыреттілікке баулу тәсілін қолдану мәселесі қарастырылған. Басым назар оқытудағы құзыреттілік тәсілдеріне аударылады. Сонымен қатар тұлғаны дамытуға бағытталған оқытудың мән-мағынасы ашылады. Ашылған тақырып шеңберінде бірқатар теориялық зерттеулер қолданылған. Білім беру процесін әлеуметтендірудің қажет екені туралы тезис расталады

Бұл мақалада халықаралық тәжірибе аспектісінде көптілділік білім беруді дамыту мәселелері қарастырылады. Еуропа елдерінде көптілділік деп түсінетіндері, көптілді білім беру нормаға айналу үшін қандай шаралар қолданылатыны көрсетілген. Қазақстан Республикасында көптілді білім берудің тиімділігін бағалау бойынша мониторингтік зерттеулерді ұйымдастырудың мүмкін әдістері ұсынылған.

Бұл мақалада болашақ мұғалімдерді кәсіптік қызметке кәсіби даярлау мәселесі қарастырылады. Білім беру жүйесінің қазіргі әлеуметтік-экономикалық жағдайына және артып келе жатқан роліне көңіл бөлінген. Болашақ мұғалімді кәсіби қызметке даярлау жүйе түрінде ұсынылған, оған уәждеме, білім және білік сияқты компоненттер кіреді. Болашақ мұғалімдерді кәсіби қызметке даярлауды жетілдіруге қажетті қағидалар нақтыланған.

Мақалада жаңа буын оқулықтарын қолдану арқылы оқыту процесін тиімді басқару үшін оқытушының іс-әрекетінің үлгісін жасау қажеттілігі сипатталады. Құрастырылған үлгі ашық түрде оқыту мақсаттарын, әдістерін, нәтижелерін ескереді. Оның көмегімен білі алушының білім деңгейінің мәселесі шешіледі. Сонымен қатар оның танымдық қызметін басқару проблемасы жойылады.

Осы мақалада Павлодар облысының әлеуметтік саласын басқаруды бағалады. Негізгі әлеуметтік көрсеткіштердің талдау негізінде осы саладағы облысының күшті және әлсіз жақтарын анықтады, сондай-ақ, тұтастай алғанда өңірдің дамуына әсер мүмкіндіктер мен қауіп-қатерлер анықталды. Өзгеріп отыратын әлеуметтік және экономикалық қарым-қатынастар, мәселелері аймақтық әлеуметтік кешенін басқару және дамыту байланысады. Олардың шешімі әлеуметтік реформалары, сонымен қатар Қазақстандағы әлеуметтік-саяси жағдайды қалыпқа ғана емес байланысады

Мақала Павлодар облысының инновациялық әлеуетін талдау бағалау нәтижелерін сипаттайды. Енді елдің инвестициялық тартымдылығын тұрғысынан, бұл облыстың әлеуметтік- экономикалық дамуының бәсекеге қабілетті отандық қорын қалыптастыру маңызды міндет, инновациялық басқарушылық шешімдер дамуын талап ететін шешім енгізіледі. Жаңа ғылыми білім, өнімдер, технологиялар, қызметтер, құрал-жабдықтар, кадрларды даярлау, өндірісті ұйымдастыру көрініс инновациялар, барлық экономикалық дамыған елдерде ірі бәсекеге қабілетті факторы болып табылады. Жаңа ғылыми білім, өнімдер, технологиялар, қызметтер, құрал-жабдықтар, кадрларды даярлау, өндірісті ұйымдастыру көрініс инновациялар, барлық экономикалық дамыған елдерде ірі бәсекеге қабілетті факторы болып табылады.

Білім беру мазмұны жеке дамуының басты құралдарының бірі және оның негізгі мәдениетін қалыптастыру болып табылады. Нақты оқыту мақсаттары мен бағдарлама, бағдарлама мен оқулықтар арасындағы айырмашылықтарды авторлар зерттеген. Бұл айнымалы компонентті ескере оқушылардың жасына сәйкес және материалдық – техникалық базасың ескере отырып Октябрь ЖОББМ оқу жұмыс жоспары қарастырылған. Мамандырылған білім беру мекемесінде 10-11 сыныптағы қолданбалы курстар белгіленіп оқу жоспарының айнамалы бөліміне енгізімен. Оқу жоспарының ұйымдастыруына негіздемі берілген. Компоненттің мазмұнын таңдау барысында, Ю. К. Бабанскимен тұнырымдалған жалпыдидактикалық өлшемдерді алу ұсынылған.

Аталған мақалада мектептің бесінші сынып оқушыларының орта буынға көшкен кезде толқулары мен өздерін қолайсыз сезіну жағдайын анықтайтын негізгі себептер қарастырылған. Бейімделу кезеңінде тиімді өтуді ұйымдастыратын оқушылардың шығармашылық аспектілері ашылады. Процестің психологиялық-педагогикалық алып жүруіне бейімдеу жүйелі түрде өткізілуі тиіс.

Бұл мақалада арнайы балабақшадағы балалардың әлеуметтену үрдісінің теоретикалық аспектілері қарастылырып, зерттеу нәтижесінің эффективлігі анықталды. Дамуында тежеуі бар балалармен педагогикалық-психологиялық жұмыстар жүргізілді. Педагогикалық-психологиялық жұмыстар барысы диагностика және түзету бөлімдерінен тұрады. Диагностикасы барысында, «жастық – жыныстық өзін – өзі теңестіру», «ерік – жігерін» анықтау», «графикалық суреттегі көрсетілген эмоцияны көрсету» әдістемесі жүргізіліп, нәтижесі шығарылды. Көрсетілген нәтижелер бойынша, арнайы педагогикалық – психологиялық түзету жұмыстары жүргізіліп, оқу жылының ортасында дамуында тежеуі бар балалардың әлеуметтену үрдісі жоғарылады.

Бұл мaқaлaдa отбacылық кеңеc берудегі cтрaтегиялық жолдың рөлі мен түcінігі aнықтaлғaн. Қaзіргі уaқыттa отбacылық кеңеc берудегі cтрaтегиялық жол отбacымен жұмыcтa кең тaрaғaн. Бұл мaқaлaдa отбacылық кеңеc берудегі cтрaтегиялықжол жүйелік және құрылымдық жолмен caлыcтырылып қaрacтырылғaн.Отбacылық пcихотерaпияның бұл түрі мәcелені шешуге aрнaлғaн бұл бaғыттың пcихотерaпевтері отбacы мүшелерінің жеке бac ерекшеліктеріне емеc, aдaмның жетіcтіктерін қaрacтырмaйды.

Мақалада білім беру қызметкерлердің біліктілікті арттыру жүйесінің негізгі өзгертулері және ұзақ мерзімді кезеңде Қазақстанның барлық білім беру жүйесінің болашақ дамуына сәйкес ілгері жаңарту жолдары көрсетілген.

Бұл мақалада ана болуға психологиялық тұрғыда дайындалудың кейбір ерекшеліктері туралы мағлұматтар берілген. Ана болуға психологиялық тұрғыдан дайындалу ерекше тұлғалық білім ретінде анықталған. Ана болу психологиялық-әлеуметтік феномен ретінде қарастырылады. Ана болу сезімінің бұзылуының психологиялық факторы қаралады.

Мақалада урбаландырылу жағдайындағы әлеуметтік-мәдени құңдылықтар қарастырылады. Этномәдени үрдістердің даму тенденциялары сипатталады. Жұмыс барысында өткізілген лингвоәлеуметтік зерттеу негізінде этномәдени бағыттары және жеке ұлттық мәдени білім деңгейлері анықталады. Біздің ойымызша, антротопоним және басқа да жалқы есімдердің урбанонимдер жіктемесіне өтуін қарастыру өте қызық жағдай деп айтуға болады. Бұл үрдіс тарихи, қоғамдық, саясатты және мәдени түрлендіру болып табылады. Урбанонимдер жалқы есімдерге жатады, урбанонимдер мәдениаралқы коммуникацияда ең маңызды бөлігі және де шетел тілдерін оқуда да. Олакр белгілі бір тарихи дәірді сипаттап, қаланың даму тарихын қарастыруға көмек береді. Урбанонимдер зерттеудің ең негізгі лингвистикалыө және елтану ақпараттық қоры. Мақалада берілген мысалдарда қазақ, орыс, ағылшын тілдер негізінде түрлі урбанонимдердің әр түрлі уақытта қалыптасуы қарастырылды.

Жұмыста контент-анализ негізінде «Балапан» телеарнасы өнімінің әлеуметтік жіктелуінің зерттеуі ұсынылған. Гендерлік қатыстылығы, жас категориясы, білімі, қызығушылығы, ұлты, тұрғылықты орны бойынша жіктелуі қарастырылған. Берілген критерийлер контент жасауда ескеріледі және баланың әлеуметтік тобына байланысты телеарнада әр түрлі жастағы көрермендерге арналған өнім пайда болады. Авторлар балалардың негізгі әлеуметтік топтарын көрсеткен және балаларға арналған телевизиялық контентті құрастыру кезінде қолданылатын стратегиялар мен әсер ету нысандары талдаған. «Балапан» балалар телеарнасы бағдарламаларының келесі кілтті қызметтік бағыттары анықталған: танымдық, оқытушылық және ойын-сауықтық. Авторлардың ойынша, ең алдымен балаларды телеэкрандағы ашық түсті аудиовизуальды сурет қызықтырады. Көрерменнің жасы ұлғайған сайын, оның телевизиялық өнімге деген түйсігі де саналы болып келеді.Әрбір жас ерекшеліктеріне (ерте мектепке дейінгі, ересек мектепке дейінгі, кіші мектеп жасындағы, жасөспірімдік жастағы және ерте балғын жастағы) деген әсер ету стратегиялары мен нысандары балаларға арналған телевизиялық контенттің жасалуы кезінде ескеріледі.

Мақалада әлеуметтендіру процесі жас ұрпақты жаңа жүйесін нарықтық қарым-қатынастар, ескере отырып, оның бейімдеу әлеуметтік-мәдени ортада. Жоғары білім алуға деген талпынысқа негізделген әлеуметтік мотивацияның дамуы қазір аса өзекті болып келеді, ол әлеуметтік және білім беру саласында жаңа нарықтық тенденцияларды ескереді. Студенттер қауымының проблемаларына деген қызығушылықтың артуы оқу қызметінің мотивациясы, студенттердің мотивациялық ықыластары мен құндылықты бағдарлары, жоғары оқу орындары студенттерінің әлеуметтік жағдайы туралы, жоғары білім жүйесіне және ЖОО-да оқыту сапасына деген қатынас жайлы эмпирикалық әрі теориялық материалдың жинақталуына әкеледі.

Қазіргі қағаз әлеуметтік диагноз талдауға тырысады. Қоғамдық өмірдің экономикалық, психологиялық, демографиялық, құқықтық және басқа да салалардағы факторлардың мазмұнын анықтау негізгі мақсаты әлеуметтік диагноз. Ол әлеуметтік диагностика тұжырымдамалық мазмұндағы белгісіздік талдайды. Қазақстандық қоғамның әлеуметтік дамуына алгоритмінің жалпы сипаттамасы. Жоғары оқу орындары арасында нарықтық қарым-қатынастарды құру, негізінен бағытталған механизм.

Мақалада стресстік тұрақтылықты арттыруға әсер ететін психологиялық әсердің жолдары қарастырылған. Авторлардың ойынша, оқу орталығы тыңдаушылары арасында ұйымдастырылатын белсенді оқыту әдістері мен әлеуметтік-психологиялық тренингтер көмегімен психологиялық әсер беру стресстік тұрақтылық деңгейін арттырады. Мақалада «Стресстік тұрақтылық» кешенді бағдарламасының стресстік тұрақтылықты бекітетін және арттыратын, оған мүмкіндік беретін кейбір жаттығулар ұсынылған.

Бұл мақалада кәсіптік қызметтің әртүрлі кезеңдеріндегі мұғалімнің кәсіби дамуының негізі мен шарттары ретінде педагогтің кәсіби белсенділігін қамтамасыз ететін, бұл үшін тұлғаның жеке қасиеттері мен ресурстары аясында уәждеме, табыс, өзін-өзі бағалау, өздігінен білім алу сияқты кәсіптік қызметтің маңызды құрастырушылары қарастырылады. Мұғалімнің кәсіби өсуі кезеңін жіктеудің әртүрлі амалдары ұсынылған, педагогтердің тұлғалық өсуі мен шығармашылық өз мүмкіндіктерін жүзеге асыруға арналған жағдайлардың сипаттамасы берілген.

Берілген мақалада «шығармашылық» ұғымы педагог-музыканттың болашақ кәсіби іс-әрекетіне дайын болу моделінің көрсеткіштерінің бірі - шығармашылық компоненті ретінде қарастырылынған. Педагогикалық шығармашылыққа дайындығының көрсеткіштері ретінде педагогикалық процесті шығармашылық түрде басқару, болып табылады. Педагогикалық процесті басқару – педагогикалық процесте оқушылармен шығармашылық түрде өзара қарымқатынасты құрастыра алуы; Теориялық білімдер мен тәжірибеге талдау жасай отырып, іс әрекеттің мазмұнын өз бетінше құрастыру; Алған білімдерін түрлі педагогикалық жағдайларда қолдана білу болып табылады.

Мақаланың авторы тұлғааралық қарым-қатыстары тұлға қалыптасуыне әсер етуін көрсетеді. Мақалада колледж оқушыларының баршамен қандай қарым-қатынастарының түрлері басым ететіні туралы жазылған. Сонымен бірге колледж оқушылары ымырасуларға қабілетті, мәселешешу кезінде ынтымақтастық жасауға беиім, ынталы, баршалардың өзіне деген назар аударуы, адамдарға үйір аяным білдіре алатыны, бірақ қолайлы болжамына қарамастан бұл сыртқы бейнесі болатыны көрсетілген.

Білім беру үдерісін тиімді ұйымдастыру, білім беру қызметінің сапалы қамтамасыз етудегі іс – әрекеттің жоспарлануы және қоғамды білім берудің жағдайы туралы ақпаратандыру үшін стандарттандырылған бағалау нәтижелері болуы қажет. Мақалада жоғары білім берудің заманауи кезеңіндегі бағалау жүйесі, білім беру жетістіктерінің мониторинг жүйесіндегі жаңа тәсілдер, тестілеу технологияларының ерекшеліктері қарастырылған. Сонымен қатар дәстүрлі бағалау жүйесі мен білім беруді жаңарту шеңберіндегі жүйе салыстырылған,студенттің жетістіктерін бағалаудағы мониторинг жүйесіне назар аударылған.

Бұл мақалада шетелде оқитын Қазақстан студенттерінің жалпы әдеби және тілдің кейбір тәсілдерін, кейбір шетел тілдерінің мәдениетін түсіну кезегін өткізеді. Бұл оқытылу кезегінде тек қана білім алу туралы ғана емес, өмірге керекті құндылықтарды және әдет ғұрпын тағы басқа жақтарын білу керек.

Мақала қазіргі жағдайда оқу орындары өзінің білім беру жұмысының нәтижелеріне қосымша жауапкершілікте болатын білім беру үрдісінің сапасы мәселелеріне арналған. Қазақстан Республикасындағы денсаулық сақтау жүйесі жұмысының тиімділігін арттыруға қабілетті медбикелер даярлауға ерекше көңіл бөлініп отыр. Бұлар халықаралық стандарттар мен замануи қоғам талаптарына сәйкес жаңа формациядағы медбикелер. Осы бағыт Павлодар медициналық колледжіндегі «Медбикелік іс» мамандығы бойынша қолданбалы бакалавриаттың білім беру бағдарламасын жүзеге асыру шеңберінде қаралды.

Баланың коммуникативтік құзыреттілігін дамыту мектепке дейінгі білім беру және тәрбиелеу мекеменің басты міндеттеріне жатады. Мақалада мектепке дейінгі жастығы баланың коммуникативтік құзыреттілік мәселесі қарастырылады. Мектепке дейінгі жастағы баланы тәрбиеленуде педагогтің негізгі міндеті жан-жақты дамыған білімді және коммуникативтік құзыреттілікке ие тұлғаны қалыптастыру болатыны баршамызға мәлім.

Біздің мемлекетіміздің басым бағыттарының бір білімнің дамуында болып табылады. Білім модернизациясының сапасының оның мониторингісімен айтылады. Мақалада саралап тіл табу тәлім-тәрбиеде қарастырылады, айтылмыш тіл табудың қолданысы ықтимал шарттар. Саралап тіл табудың екі негізгі өлшемі: оқыту және бәсіре оқыту. Мақалада салыстырмалы кезеңдерге кіріспенің ұсыныстары саралап айтылған. Білім сапасының тексерісінің түрлі көрінісітері салмақты және жағымсыз жақтары ұсынылған. Ең объективтісі саралап тестілік тексеріс болып табылады, мақалада оның сипаттары, игерушіліктің мүмкіндіктері ашылады.

Қазіргі заманда білімі бар маңызды орын-бабында делінген. Әр мұғалім сабақтарында табысты стратегиясын жасайды. Арттыру үшін теориялық деңгейі оқытылатын материалдың және үйрету әдістеріне өзіндік жұмыс, мұғалім ұйымдастыру кезінде сабақтарында деформацияланған тапсырмаларды пайдалана алады.

Жаңарту парадигмасы мен 12 жылдық білім қалыптастырумен байланысты оқушылардың негізгі құзыреттіліктерін көмектесетін тану, түсіну және дамыту, қоршаған әлем. оқу материалын білім беру сапасын арттыру мақсатында әзірленген тапсырмалар кешенінің қажеттілігін қайта құру. Аталған материал жасалып, жас ерекшеліктеріне сәйкес бастауыш сынып оқушыларының ұйымдастыруға бағытталған процестерді меңгеру жаңа тәсілдермен іс-әрекеттері оқу-танымдық қызметін қалыптастыруға ықпал етеді. Сұрақ-бабында қаралған, құзыреттілік тәсіл оқушылар білімін іске асыруға мүмкіндік береді. Ұсынылған мақалада жандандыру, оқу мотивация, өзіндік танымдық қызметі, ықпал етеді, жүйелеу және объективтілеу процестерін бақылау және бағалау, оқу) тапсырмалар қарастырылады.

Бұл мақаланың мақсаты дамның негізгі өмірінің қалыптасуы – оқушының денсаулығын нығайтудағы салауатты өмір салтының ролі туралы. Салауатты өмір салтының қалыптастырудың өзекті мәселесі бір сөзбен айтқанда, денсаулық-адамның бірден бір маңызды баға жетпес құндылықтарының бірі, сәттілік пен көп жасаудың кепілі. Заманның талабына сай, адам өмірінің жалғастығын өткенмен казірді салыстыру арқылы, баланы жастан денсаулықтың маңыздылығын, адам өміріндегі ең басты құндылық екенін, денсаулығын сақтаудың маңыздылығын түсідіре отырып тәрбиелеу керек. Әр адамның денсаулығын сақтау мақсатты бағыттауда және ұдайы жұмыста талап етіледі. Ол үшін ең қажетті бір нәрсені түсіндіру керек: Денсаулық әркімнің өзіне ғана қажет, сондықтан оны қорғау әркімнің өз қолында. Егер әрқашан денісау болу үшін, ең қажеттілерді есте сақтау, үнемі мақсатты бағытталған жағдай жасау және аз емес. Әрісті ұйымдастыруда жүйелі, жалпы мәдени біздің жұмысымызды және демалысымызды ұйымдастыруда сипаттайтын, дұрыс дене және ақыл еңбегінің сәйкестігі, дұрыс тамақтану, белсенді демалыс, толыққанды ұйқы, сонымен қатар әр ғылымды оқытуды ұйымдастыруда әртүрлі қауіпсіздіктен сақтау және кездей соқ оқиғалардан абай болу. Осылардың барлығы толығымен салауатты өмір салтының жүйесін құрайды.

Бұл мaқaлaдa oқушының білімділік қaбілеттерін белcендіру мaқcaты aлғa қoйылғaн. Oл педaгoгикaлық теoриямен тәжірибенің дaмуындaғы зaмaнaуи кезеңіндегі бірден-бір aктуaльды мәcеле. Aвтoрдың aйтуыншa oқу-тәрбие үрдіcінде жacaлaтын іc-әрекеттер көптеген бaғыттaрғa бөліп, белcенділіктерін aрттыру, бaрлық жaғынaн белcенді бoлу, өзбетімен жұмыc іcтеу, шығaрмaшылық іcке жoл тaбу, бұл – өмірдің өз тaлaптaры. Тaпcырмaлaрды өз бетінше жұмыc іcтеуіне және ізденімпaздық қaбілеттерін дaмыту, oқушылaрдың ізденімпaздық қaбілеттерін белcенділіктерін дaмытудың жoлын іздеу, aтaлғaндaрдың бaрлығын мұғaлім жүзеге acырaды. Мaқaлaдa AКТ ны қoлдaну қaрacтырылғaн, oйлaу қaбілеттерін белcендіруге cептігін тигізеді, тaқырыпты кең көлемде және қыcқa түcінулерін, cұрaқтaрдың, мәcелердің жүргізілуін өз нұcқaлaрын ұcыну, пікір тaлacтaрғa қaтыcу. Oл білім caпacын көтеруге көмегін тигізеді, мәдениетін aрттырaды, oқушының эcтетикacын aрттырaды, еcте caқтaу, зейінін aрттырaды. Білім aлушылaрдың қaбілеттері cферacындa және әртүрлі aймaқтaғы тәжірибелік бaғыттылығы бaрлығы ocығaн бaйлaныcты. Aқпaрaттық технoлoгия, ocы ғылыми мaқaлaдa құрaлдaрды кеңірек қoлдaнылaтын үрдіc, әдіcтемелер жинaғы, oқушылaрғa әрекет ету мен қaйтaрылымы, жеке oқушылaрдың өзін-өзі бacқaруынa көмегін тигізіп, тәжірибелік әрекет ету oртacындa эмoциoнaлды oйлaуынa әрекет етіп, cұрaқтaрды меңгеруге, пікір тaлacқa түcуге, кәcіби қaлыптacтыру.

Жалпы білім беретін мектептің орта буын оқушыларының оқу аптасы ішінде жұмысқа қабілеттілік динамикасы көрсетілген. Оқу үдерісінде оқушылардың ақыл-ой қабілеттілік динамикасына Вестник Инновационного Евразийского университета әсер ететін сабақ кестесін құрған кезде оқушының күн тәртібін ұйымдастыру нормалары сақталмайтыны ескерілген.

Мақалада мұғалімнің кәсіби құзыреттілігі, оның құрылымы мәселесі қарастырылған ғылыми-педагогикалық көздерге талдау жасалған. Құзыреттілік өзара байланысқан мотивация, теориялық білім, тәжірибелік дағды, инетгралды сипаттама ,тұлғаның кәсіби сапасы және рефлексияға негізделген. Биология пән мұғалімінің кәсіби құзыреттілігінде мотивациялы-құндылық, когнитивті-әрекетті және тұлғалы-рефлексті компоненттерін бөліп алады

Мақала ата-анасының қамқорлығынсыз, патронаттық отбасылар қарауынсыз қалған және жетім балаларға білім психологиялық-педагогикалық қолдау үдерісіне қазіргі заманғы технологияларға арналды. Атап айтқанда, ол негізгі тәсілдер, шарттары мен мазмұны процесін кезең-кезеңмен ұйымдастыру ашады. мақала жетім балаларға арналған психологиялық-педагогикалық қолдау түрлерін талдайды: қорғаншылық (қамқоршылық), патронат отбасына, патронаттық отбасы; отбасында жетім балалардың педагогикалық қолдау - психологиялық негізгі бағыттарын ұсынды. Авторлар әлеуметтік-педагогикалық және психологиялық қолдау жөніндегі профилактикалық және реабилитациялық жұмыс кезеңдерін қарады. Сондай-ақ, патронат отбасыларда ата-анасының қамқорлығынсыз қалған жетім балалар әлеуметтік-педагогикалық қолдауды ұйымдастыру негізгі шарттарын анықтайды.

Бұл мақалада әлеуметтік жағдайы төмен жасөспірімдерге арналған жалпы білім беру мекемелердің жағдайында жасөспірімдердің бейімделу мәселелері бойынша психологиялық-педагогикалық әдебиеттердің талдауы ұсынылған. Автор өзіміздің жерімізде, Қазақстанда, әлеуметтік жағдайы төмен оқушыларға, отбасыларға арналған мемлекет және жеке меншік тарапынан көрсетіліп жатқан қорлар мен мектеп ұжымдардың жұмысына назар аударған.

Мақалада 9 сынып оқушыларының биология бойынша функционалдық сауаттылығын зерттеу нәтижесі ұсынылған. РISA халықаралық бағдарламасының 15 жастағы оқушылардың функционалдық сауаттылығын бағалау әдістемесі қолданылған. Жаратылыстану ғылыми сауаттылықты бағалау үшін әр түрлі деңгейдегі қиындық тудыратын тестер апробациядан өтті. Оқушыларды емтиханға дайындау процесінде тікелей түрде тест тапсырмаларымен жүйелі жұмыс жүргізу және сонымен қатар базалық деңгейдегі білім мен біліктерін өндеп, бекіту қажет.

Бұл мақалада педагогикалық пәндерді оқыту барысында студенттердің кәсіби қабілеттерін қалыптастыру жолдары қарастырылады. Еліміздің білім беру жүйесіндегі жаңа заман талабына сай білім берудегі «құзыреттілік» және «тұлғалық» бағытта оқыту әдістері мен «құзыреттілік» анықтамасын зерттеген ғалымдардың көзқарастары сипатталады.

Бұл мақалада кез келген дін, соның ішінде ислам да адамның білім алуына шектеу қойылмайтындығы айтылды. Қазіргі заманда сауаты бар адам ешқашан көш соңында қалып қоймайды. Сондықтан жастар Алла тағала берген жастық шақ пен алтын уақытты дұрыс бағалап, білім алуға, кәсіптің белгілі бір саласын игеруге барынша күш жұмсауы қажет. Жастар заманауи техникалық байланыс құралдарының барлық түрін игеріп шығуы тиіс.

Бұл мақалада Қазақстан Республикасының жоғары білім беру, соның ішінде жоғары білім беру жүйесінің дамуына жаһандық үрдістері талқыланады. Сондай-ақ олар қарастырылады және процестер болып табылады. Талданатын инновациялық бағытқа негізделген дамудың постиндустриялық кезеңде, көшу анықталады. Мемлекет инновациялық қызметінің бір бөлігі ретінде, оның дамуы мен бәсекеге қабілеттілігін келешегін айқындайтын стратегиялық фактор ретінде зияткерлік капитал саналады. Мұның барлығы тиімді ресурстарын басқару жөніндегі іс-шаралар әзірлеуді көздейді.

Берілген мақалада Қазақстан Республикасының жоғары білім беру жүйесінің құрылымы мен дамуының басты концепциялары қарастырылады. Жоғары білім беру жүйесінің басқармасының саясатын жуйеленуін қарастырады және уақыт өте өзгеріске ұшырайды. Ол басқарудыңжаңа әдістері және жауапкершілікке көңіл бөлуді қарастырады. Басқарудың демократиялық жолдары, жоғары оқу орындарында үлкен өзгеріске ұшырайды. Жоғары оқу орындары субъект болып келеді, сонымен қатар білім берудің жаңа жолдары ашылады. Ең негізгі ашынаулы факторлар ретінде жұмыс берушілер, академиялық қоғамдастықтар, түлектерді компоненттік түрде идентификациялау негізге алынады. Есесіне жұмыс беру аясында кәсіби тұрғыдан алғанда жоғары нәтижеге жетімен қатар, оны қамтамасыз ету керек.

Мaқaлaдa бacтaуыш мектеп – үздіксіз білім берудің бастапқы сатысы, осы кезеңнің жетістігінен адамның болашағы айқындалатыны баяндалады. Оқу-тәрбие үдерісінде оқушылардың жетістіктерін қалыптастыру – бастауыш мектептің басты проблемасы екені сипатталады. Бастауыш cынып оқушылaрының жeтіcтіктeрі әлеуметтік-педагогикалық проблема тұрғысынан қарастырылады. Оқытудың құралдары арқылы бастауыш сынып оқушыларының жетістіктерін қалыптастырудың жолдары көрсетіледі.

Мақалада жоғары оқу орындарының білім беру процесіндегі ақпараттандырудың негізгі трендтері қарастырылған. Қазақстан Республикасының 2016–2019 жылдарға арналған білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламасымен белгіленген сапалы білім берудің жаңа үлгісіне көшудің міндеттері оқыту үрдісінде ақпараттық технологияларды кеңінен қолдану қажеттілігіне негізделеді. Жұмыста негізгі себептер ұсынылған, олардың негізінде оқу орындары ақпараттық жүйелерді, сонымен қатар білім беру процесін анағұрлым тиімдірек басқару үшін ақпараттық және білім кеңістігінің шекарасын кеңейтетін ақпараттық технологияларды енгізу нәтижелерінің мүмкіндіктерін қолданады. Осы саладағы зерттеулерді жалпылап қорыту барысында автор негізгілерін бөліп алып, ЖОО-ны басқарудың ішкі жүйелеріне талдау жасады.

Мақалада дуалды оқытудың шетел тәжірибесінде пайдаланылатын үлгілерінің модельдері және олардың Қазақстан Республикасы мен Павлодар облысының білім беру жүйесінде қолданылу тәжірибесі қарастырылады.

Maқaлaдa мaтeмaтuкaны oқытyдa aқпapaттық-кoммунuкaцuялық тexнoлoгuяны қoлдaну apқылы oқyшы сабаққа деген қызығушылығы, yaқытын үнeмдeйдi, пәнapaлық бaйлaныc қaлыптacaды, oқyшы өз бетімен жұмыс iстeyгe үйрeнeдi, oқyшының oйлay қaбiлeтi, қажетті ақпаратты жедел түрде алу мүмкінділігі apтaды және де оқушының ой өрісін, дүниетанымын кеңейтуге де, ықпалы зор. Математиканы оқытуда бұл сапалы білім берудің ең басты факторы болып табылады. Осындай әдістермен жасалған теориялық талдаулар үздіксіз жыл бойында жүзеге асырылып отырса, оқушы жаттығып, өз бетінше ізденіп, жаналық ашуға, ғылыми – зерттеу жұмыстарын жасауға дайындалады.

Патриотизм, отансүйгіш, патриоттық тәрбие беру ұғымдар сияқты жұмыста қаралады. Негізгі бағыттарын патриоттық тәрбие туралы сипаттамасы берілген. Тәрбиелеуде отансүйгіштік, жауапкершілік, азаматтық, өз елі үшін бүгінгі таңда басты міндеттерінің бірі-білім беру жүйесінде, сондықтан бұл мақалада негізгі түсініктері, компоненттері, міндеттері патриоттық тәрбие беру сұрақтар туралы жазылған.

Жұмыстың мақсаты – әлеуметтік желілерде қазақ тілінің таралуына ықпал ететін ақпараттық жүйесін құру. Ғаламторда қазақ тілінің пайдаланылуына талдау жасалды. Ғаламтор жүйесінде хабарлама қалыптастыруға және жіберуге қабілетті екі тілдегі интерфейспен деректер базасы мен бағдарламасы әзірленген. Мессенджер – бағдарламалық жасақтамасын құрудың көмегімен қазақ тілінің танымалдығын арттыру әдісі ұсынылды.

Білім мазмұнын жаңартудың ажырамас бөлігі студенттердің күтілетін оқу нәтижелеріне қол жеткізуін бағалау жүйесі болып табылады. Осы сұрақтардың барысында мақалада географиялық сабақтарға қалыптастырушы және жиынтық бағалауды қолдану тәжірибесі, критерийлік бағалаудың негізгі түрлерін, оларды орта білім беру жүйесін жаңартып отыру жүйесіне енгізудің артықшылықтары қарастырылады. Қазақстан үшін критерийлік бағалаудың жаңа жүйесі оқушыны дамытуға, оның қызығушылығын арттыруға және оқуға ынталандыруға бағытталған.

Бұл мақалада зейін мен гипербелсенділік жетіспеушілігінің синдромы бар мектеп жасына дейінгі балалармен жұмыс жасау ерекшеліктері туралы мағлұмат берілген. Психологиялық түзетулік әдіс- тәсілдер психологтың ата-аналар мен педагогтармен тығыз қарым-қатынас жағдайында ғана тиімді болады. НЖГС түзету тәсілдерін таңдау синдром негізгі көріністерінің көрсету дәрежесінің есебімен бұзушылықтарды тудыруына қарап жеке басты болуы тиіс. НЖГС түзету көптеген терапиялар арқылы жүзеге асырылуы мүмкін, арт-терапия, нейропсихология, ойын терапиясы, музыкалық терапия, кітап терапиясы, құм терапиясы. Гипербелсенділік синдромы біріншіден мектеп жасына дейінгі баланың эмоционалдық ортасын дамытуына ықпалын тигізеді, ол жоғары алаңдаушылық сезімін, көптеген қорқыныш пен басқа да эмоционалдық бұзушылықтардың пайда болуымен ерекшеленеді.

Ұсынылған жұмыс оның сапасына және мәдениет пен руханилықта, білім беруде, инновацияларды енгізуде жетекші рөлге негізделген ХХІ ғасырдағы білім беру тұжырымдамасын сипаттайды. Сондай-ақ, қазіргі заманғы білім беру парадигмасының негізі болып табылатын өзін-өзі дамыту және өзін-өзі тәрбиелеу секілді басымдықтарды көрсетеді. Студенттердің ғылыми-зерттеу жұмыстарын ұйымдастыруды күшті инновациялық білім беру технологиясы ретінде қарастырады.

Мақалада көп тілді білім беруді қалыптастыру және дамыту, Қазақстандағы білім беру жүйесінде көптілді кадрларды даярлау механизмі қарастырылған. Полилактикалық білім беру жас ұрпақты өзара байланысты және өзара байланысты әлемде өмірге дайындаудың тиімді құралы болып саналады.

Бұл мақалада Инновациялық Еуразия университетінің студенттеріне қаржылық қолдау механизмдері, студенттерге қаржылық қолдау көрсету мәселелері және оларды шешу жолдары қарастырылады. Вестник Инновационного Евразийского университета. 2017. № 4 ISSN 1729-536X 13

Мақала Павлодар облысының мысалында Қазақстан Республикасының дамуының мемлекеттік бағдарламасына арналған. Осы бағдарламаны іске асыру туралы есеп беріліп, негізгі мәселелер талқыланады. Дамудың басым бағыттары және оларды жүзеге асыру шаралары келтірілген.

Мақалада қадір-қасиетін болып табылады мобильді қосымшалар өзекті құралы ақпарат беру. Келтірілген статистика таралған мобильді операциялық жүйелер. Сипатталған әзірленген "мобильдік қосымшасы Bayan". Көрсетілген артықшылықтар әзірленген қосымшалар үшін пайдаланушы. үйінді сөздер:

Мақалада зерттеушілердің Интернетті, когнитивтік категорияларды, ауыспалы және гипермәтіндік тұрғыдан дискурстың ішкі ерекшеліктері ретінде зерттеуге арналған лингвистикалық теорияларды дамытудың өзектілігіне байланысты «дискурс» ұғымында әртүрлі қызығушылығы көрсетілген.

Бұл мақалада электронды оқулықты құрудың негізгі принциптері мен тәсілдері, оқу үдерісіне ақпараттық-коммуникациялық технологияларды енгізу кезеңдері қарастырылады. Қазіргі оқулықты әзірлеуге қойылатын талаптарға сәйкес электрондық басылымды құрудың негізгі кезеңдері ұсынылған.

Мақала ағылшын тілінде пән «Ақпараттық және коммуникациялық технологиялар» оқытуда CLIL (Әдеттегі-тілдік интегрированное оқыту) әдістерін қолдануды талқылайды. шет тілі мен оқу- әдістемелік пән арқылы шет тілі арқылы зерттеу, атап айтқанда, пәндік – CLIL екі мақсатқа бар polilingvalnyh тобының осы технологияны қолдану, ең қолайлы болып табылады. Интегративті АКТ іргелі сипаты мен оның зерттеу негізгі нысандарын анықтайды; ақпаратпен жұмыс істеу қабілеті жалпы білім беру дағдыларына жатады. Ағылшын тіліндегі АКТ-ті оқыту студенттерге ағылшын тілін ақпараттық тұрғыдан қарауға мүмкіндік береді. АКТ құзыретті пайдалану дағдыларын және ағылшын тіліндегі бағдарламалық қамтамасыз ету кеңейту ағылшын лексиканы байытады, компьютерлік ғылым саласындағы АКТ және құзыреті негізгі ұғымдары сүйене отырып, пайдаланушы аспектіде студенттердің қолданыстағы білімін бекітіп меңгеру, ағылшын тілі интерфейс қосымшаларда бағдар шеберлігін және кеңсе бағдарламалық қамтамасыз ету қалыптастырады.

Математика – барлық ғылымдардың логикалық негізі болғандықтан да, математика оқушының дұрыс ойлау мәдениетін қалыптастырады, дамытады, оны шыңдай түседі, оған қоса өзге салаларды дұрыс қабылдауға көмек береді. Оқушының ой-өрісін дамытатын логикалық есептер шығаруға, қалжың есептерді талдауға, викториналық сұрақтарға, шығармашылық қабілетін дамытатын математикалық сандық ребустарға, қиынырақ есептерге уақыттың бөлінгені де дұрыс. Берілген мақалада осы бағыт қамтылған.

Бұл мақалада посткеңестік кеңістіктегі Орталық Азия елдеріндегі жоғары білім берудегі гендерлік білім беруді дамытудағы жетекші үрдістер айқындалды: 1) жоғары білім саласындағы гендерлік идеяларды жүзеге асырудың нормативтік қамтамасыз ету көлемі; 2) гендерлiк бiлiм берудi ұйымдастыру үшiн жағдайлар; 3) Орталық Азия университеттерінде гендерлік зерттеулер бойынша ғылыми-зерттеу жұмыстары.

Біз жүргізген зерттеу оқушылардың ұлттық сана-сезімін қалыптастыруда тарихи- педагогикалық білімді пайдаланудың өзектілігін растады. Ұлттық сана тұлға құрылымының құрамдас элементі болып табылады. Оқушылардың ұлттық ортадағы тілді, нормаларды, дәстүрлерді және басқа да құндылықтарды меңгеруі негізінде қалыптасқан, олар жеке тұлғаның рухани өмірінің құбылыстарына айналады және мінез-құлықтың ішкі реттеушісі ретінде әрекет етеді. Жүргізілген зерттеулер көше атауларының құндылық-мағыналық мәнін негіздеу және анықтау оқушылардың ұлттық сана-сезімді қалыптастыруға ықпал ететін тарихи-педагогикалық білімін неғұрлым тиімді игеруін қамтамасыз ететіні туралы біз ұсынған гипотезаны растады.

Білім беру жүйесіндегі өзгерістер бастапқы мектептегі білім мазмұнына әсер етті. Жас оқушылармен жұмыс істеу мұғалімдерден заманауи әдістерді қолдануды талап етеді. Оқудың жетекші қағидаларын анықтау, оқытудың басымдық стратегиясы және ағылшын тілін үйрену сабағы оқытудың тиімділігіне ықпал етеді. Мақала жаңартылған білім беру контекстіндегі бастауыш мектепте ағылшын тілін оқыту ерекшеліктерін талдауға арналған. Авторлар оқу сабақтарының элементтерін қарап, бастауыш мектептегі оқу үрдісін ұйымдастырудың әдістері мен әдістерін үйренді, оқытудың тиімділігіне әсер ететін факторларды сипаттады. Авторлар сондай-ақ бірқатар проблемаларды ашып, бастауыш мектепте ағылшын тілін үйрену үрдісіне байланысты туындайтын ұсынымдар беруге тырысты.

Зерттеу барысында топтық фитнес жаттығуларын ұйымдастыру арқылы 25-35 жас аралығындағы әйел адамдарды сауықтырудың психофизиологиялық ерекшеліктері қарастырылды. Жұмыс тәжірибелік бағытта құрыстырылған. Авторлардың алдына қойған мақсаты: әйел адамдарға психофизиологиялық сауықтыру бағытында көмек беру үшін топтық фитнес жаттығулар кешенін құру. Эксперименттік жұмыста 25-35 жас аралығындағы әйел адамдардың дене дайындықтары мен функционалдық жай-күйі, дене дамуының деңгейлері бағаланды. Міндеттерді іске асыру барысында зерттеуге қатысқандардың дене дайындықтар, функционалдық жай-күйі, дене даму деңгецлерінің нәтижелері анықталып, көрсетіліп отырды. 25-35 жас аралығындағы әйел адамдарға арналған топтық фтнес жаттықтыру кешеніне статодинамикалық және психологиялық блогы да енгізілді.

Статьяда сұрақтарға жауап беру үшін организмнің өнімдерін негізгі белдемшелердің негізі ретінде организмнің қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелері талқыланады. Бұл өнімнің технологиясы мен технологиясын меңгеру, сондай-ақ шығарылатын өнімдердің шығарылуына байланысты проблемалар туындауы мүмкін. Радиозащитных меншіктерді пайдалану өнімдерін өндіру технологиясын жетілдіру үшін эксперименттік деректерді пайдалану туралы ұсыныстар.

Мақалада реттеу құралдары әлеуметтік қатынастар Қазақ мемлекетінде қалыптасқан өзіндік ерекше сипат жүйесімен патриархалды-феодалдық қатынастар ортасынан ХV басталғанға дейін XVII ғғ. Тарихи алғашқы типі құқықтық жүйесі қазақ қоғамында байланысты пайда болған Қазақ хандығы.

Аңдатпа. Мақалада И. Байзақов поэмаларының көркем мәтінде нақты мағынасын беруші аталымдармен аталуы «Ақбөпе», «Құралай сұлу», «Қырмызы-Жанай», аяқталмаған «Клеопатра».

Бұл мақалада білімге деген пікірлері, генезистік талдау арқылы элементтік, функционалдық және мақсаттық түрде байланыс жүйелері қарастырылады. Сондай – ақ Қазақстан Республикасының егеменді, тәуелсіз мемлекет ретінде, қазіргі ұлттық білім доктринасының мәні баяндалады.

Колледж түлектерінің психологиялық профилі өзара байланысты тұлғалық ерекшеліктердің кешені болып табылады, олар кәсіби-тұлғалық қалыптасуына ықпал етеді және түлектердің кәсіби қызмет жағдайларына бейімделу дәрежесін болжауға мүмкіндік береді. Колледж түлектерінің кәсіби талап ету мәселесі әлеуметтік жетілу, еңбек нарығында бейімделуге қабілетті, кәсіби дамуға даярлықты көрсететін мамандарды дайындау қажеттілігін негіздейді. Колледж түлектерінің психологиялық бейінінің оқу-жаттығу мақсатына әсері тек білім беру жүйесінің ғана емес, жалпы қоғамның да түрлі факторларына байланысты. Бұл үдерісте негізгі рөл колледждің білім беру ортасына жатады. Сондықтан оқу жылдарында студенттің табысты кәсіби-тұлғалық қалыптасуының басты шарттарының бірі колледжде олардың зияткерлік-тұлғалық әлеуетін жүзеге асыру үшін қолайлы психологиялық орта құру болып табылады.

Бұл мақалада мүгедектігі бар балаларды оңалту орталығында психологиялық-педагогикалық қолдауды ұйымдастыру проблемалары қарастырылады. Қазіргі уақытта біздің елімізде білім, денсаулық сақтау, Еңбек және әлеуметтік қорғау министрлігі мекемелерінің тармақталған жүйесі құрылды, онда тірек-қимыл аппараты бұзылған балалардың дамуын медициналық-әлеуметтік және психологиялық-педагогикалық сүйемелдеу жүзеге асырылады. Сүйемелдеудің негізгі міндеті әлеуметтік-табысты тұлғаның толыққанды дамуы мен қалыптасуы үшін психологиялық- педагогикалық жағдай жасау, баланың білім алу және даму құқығын оның нақты өмір сүру жағдайында өзінің әлеуеттік мүмкіндіктеріне сәйкес қорғау болып табылады. Білім беру мекемесінде баланың дамуын сүйемелдеудің жетекші қағидаттары: сүйемелдеудің ұсынымдық сипаты; бала мүдделерінің басымдығы; баланың дамуын сүйемелдеуде жеке көзқарас; сүйемелдеудің үздіксіздігі; дамуды сүйемелдеуде кешенді (мультидисциплинарлық) тәсіл болып табылады. .

Осы мақалада Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін бағалау әдістемесі талқыланып, қазіргі уақытта қолданылып жүрген халықаралық құралдар мен мемлекеттік бағдарламаларды, сондай-ақ білім беру жүйесін қайта құрудың көрсеткіштері мен нәтижелерін жақсартуға бағытталған шаралардың себептері мен салдарларын қарастырады. Мемлекеттік мекеме ретінде дербес білім беру жүйесін құру тетіктері қарастырылады

Энергетикалық жүйенің қосалқы станцияларында қуат беру тәртібін оңтайландыру мақсатымен трансформаторлы түрлі басқарылатын шунттаушы реакторларды қолдану мүмкіншіліктері қарастырылған. Тәбиғи қуат тәртібін қамтамасыздандыратын және электрлік жүйеде белсенді қуатты жоғалтуды төмендететін күштерді реттеу заңдары анықталып көрсетілген

Мақалада екі тілді білім беру жағдайында студенттер арасында биологиялық концепцияларды қалыптастыру үшін білім беру шарттарын жасау туралы ақпарат беріледі, CLIL әдіснамасын қолдану тәжірибесі сипатталады

Білім мазмұнын жаңарту жағдайында жобалық әдістемені қолдану өзекті болады, өйткені теориялық білімді практикада қолдануға бағытталған жаңа білім беру мақсаттары маңызды болып табылады. Жобалық әдісті қолдану оқу-танымдық әрекеттерді жаңартып, студентті осы іс-әрекеттің субъектісі ретінде белсендіруге мүмкіндік береді. Мақалада жоба әдісі бойынша жұмыс кезеңдері және жобаны ұйымдастырудағы мұғалімнің рөлі қарастырылады

Мақала авторы критериалды бағалау тұрғысынан білім беру нәтижелерін өлшеудің нақты әдісін қарастырады. Қарастырылып отырған мәселе шеңберінде жоғары оқу орнының оқу процесіне сыныптардың барлық түрлерінде критерийлік бағалау жүйесін енгізу жүйесін кезең-кезеңмен енгізу ұсынылады

Үкіметтік емес ұйымдар, білім беру қызметін көрсетудегі нарығында халыққа білім беру қызметтерінің ең көп тараған провайдерлерінің бірі болып табылады. Білім беру қызметтерінің сапасын арттыру және мақсатты топтардың қажеттіліктерін қанағаттандыру мақсатында үкіметтік емес ұйымдарға арналған НҚ-ты құрастыруды қажет етеді. Әзірленген НҚ құжаттардың мазмұны мен ресімдеуіне қойылатын жалпы талаптарды әзірлеуге, сондай-ақ білім беру сапасын тәуелсіз бағалаудың біріңғай тәсілді жасаудың негізі болады.

Жұмыссыздық анық теріс құбылыс ретінде қарастырылады. Ол жұмыс берушілерге, жұмыс қабылдаушыларға және мемлекетке пайдасыз болып табылады. Жұмыссыздық – бұл, ең алдымен, адамның кірістерді жоғалту, әдеттегі өмірден айыру. Бұл проблеманың өзектілігі, ең алдымен экономикалық және әлеуметтік-саяси қауіпсіздігіне әсер ететін факторлардың бірі болып табылатынына негізделген. Онда қоғам, мемлекет және адам өмірлік маңызды мүдделері тығыз байланысқан. Мақалада, жалпы алғанда, Павлодар облысының еңбек нарығы ретінде және оның өңірлер бөлінісінде жекелеген сегменттері зерттелді, оның нарықтық инфрақұрылымда алатын орны, жұмыссыздықтың негізгі себептері, жұмыссыздардың сапалық құрамы қаралды

Қазақстандық еңбек нарығының қалыптасуы мен даму мәселелерін мемлекеттік қолдау жасамай шешуге болмайды. Мемлекет жұмыс берушілер, кәсіподақтар және жергілікті билік органдарының ынтымақтастығы және өзара іс-қимылы, барынша және тиімді жұмыспен қамтуды қамтамасыз ету үшін «катализаторы» болуы тиіс. Мақалада халықты жұмыспен қамтуда мемлекеттің реттеу әсері қаралды.

Мақалада оқушыларды электронды оқулықтар арқылы дайындау мәселесі сипатталады. Мақалада қазіргі кезде орта кәсіптік білім беру жүйесінде информатика курсының ерекше маңызы бар. Электронды оқулықтың кейбір аспектілерін талдауға әрекет жасалды. Әдістемелік қолдау мәселесі, электронды оқулықты компьютерлік ғылымдарда қолдану қажеттілігі қарастырылады.

Қазіргі кезде жалпы орта білім беру жүйесінде мемлекеттік міндетті стандартының, типтік оқу бағдарламаларының, оқу-әдістемелік кешенінің өзгеруімен жүретін білім берудің жаңартылған мазмұнына көшу жүзеге асуда. Мақалада қазіргі заманғы жағдайда орта білім беру жүйесінде информатика курсының ерекше маңызы байқалады, 3, 6, 8 сынып оқушылары үшін информатика пәні бойынша әзірленген электронды қосымшаларды талдауға талпыныс жасалды.

Білім туралы заңға сәйкес, Қазақстан Республикасында әркімнің интеллектуалдық дамуын, психофизиологиялық және жеке ерекшеліктерін ескере отырып, сапалы білім алуға құқықтарының теңдігіне кепілдік береді. Мақала инклюзивті білім беруді дамытуды талдауға арналған. Инклюзивті білім беруді енгізу жолындағы проблемалар қарастырылады, инклюзивті білім беру аясында IT-мектебін өткізу тәжірибесі талданған. Мақалада инклюзивті білім беру әдістерін сәтті енгізуге ықпал ететін факторларды анықтауға әрекет жасалды.

Қазақстандағы білім беру саласындағы реформалар аясында оқушылардың танымдық қажеттіліктерін қанағаттандыру тәсілдерін олардың қабілеттері мен оқуға деген уәждемесін ескере отырып қайта қарау қажет. Оқуға деген ынтасы жоғары және жекелеген мектеп пәндері бойынша айқын білінетін қабілеті бар балалар ерекше назар аударуға тұрарлық. Бұл "Олимпиада" деп аталады. Мақалада әрбір жалпы орта білім беретін мектепте тұрған проблеманы шешу, атап айтқанда, олардың оңтайлы дамуына ықпал ету үшін осындай балаларды үйрету ұсынылады. Мақала авторлары орта жалпы білім беретін мектептердің жұмысына талдау жүргізіп, оның негізінде оңтайлы және проблемалық жақтары анықталды. Анықталған мәселелерді шешу үшін дарынды балалармен және оқуға ынтасы жоғары балалармен жұмыс бағыты бойынша мектептің жүйесі: мектептің циклдық жұмыс жоспары ұсынылды, олимпиадалық резерв мектебінің жұмысын ұйымдастыру бойынша ұсыныстар берілді, бөлінген балалар тобын оқыту стратегиясы ұсынылды.

Мақала орта мектептегі формативті бағалау мен оны пайдалану кезінде туындайтын мәселелерді қарастырады. Талдау барысында 7-сынып оқушыларының ағылшын тілі бойынша үй жұмыстары қолданылды. Зерттеу нәтижесі ретінде мектеп мұғалімдері үшін дайындалған бағалау құралдары, ұйымдастыру мен кері байланыс жүргізу салаларындағы ұсыныстар қарастырылды.

Отандық және әлемдік тәжірибе көрсетіп отырғандай, бастауыш мектеп білім беру жүйесінің жұмысының сәттілігі оның ішкі факторларымен ғана емес, сонымен бірге мектепке дейінгі тәрбие мен білім беру сатысында (МТБ) балалардағы осы процестің дайындығына байланысты. Осыған сәйкес, Қазақстан Республикасындағы МТБ жүйесін дамыту мәселелеріне құқықтық реттеу тұрғысынан да, мемлекет тарапынан бақылау және оның дамуын бағалау тұрғысынан да ерекше көңіл бөлінеді. Мақалада ҚР МТБ дамуының негізгі тенденциялары және аймақтық мектепке дейінгі білім беру мен республикалық білім беру жүйесінің даму деңгейін бағалау рәсімдерінің мазмұны талданады; Павлодар облысының мектепке дейінгі тәрбие және білім беру жүйесінің жай-күйіне, мәселелеріне және даму тенденцияларына және оның Қазақстан аймақтарындағы білім беру жүйелерінің ұлттық рейтингіндегі позициясына талдау және бағалау келтірілген.

Мақалада мектепке дейінгі білім беру қызметтері нарығының жеке сегментін дамытуды мемлекеттік реттеу тетіктері және олардың мазмұны қарастырылады. Мектепке дейінгі қызмет көрсету саласын мемлекеттік реттеу құралдарының даму тенденциялары мен құралдарына, мектепке дейінгі білім беру қызметтері нарығының жеке сегментін дамытудағы негізгі проблемаларға және оларды шешу жолдарына талдау жасалды

Зерттеу нысаны – Павлодар облысының Былқылдақ көлінің сынапты қалдықтармен ластанған су және түпкі түзілімдер. Жұмыстың мақсаты – Павлодар төңірегінде орналасқан Былқылдақ көлінің нысандарында сынақтан өткізілетін су ортасын триллионнан 1-10 бөлшектері деңгейіне дейін сынаптан терең тазалаудың инновациялық экономикалық тиімді технологиясын құрау.

Ұсынылған мақалада білім беру жүйесін басқарудың тиімділігі және оның жай-күйі мен даму беталысы туралы қол жетімді барабар ақпаратты талап ететіні туралы айтылады. Қазақстанның әлемдік білім беру кеңістігіне кіруі халықаралық салыстыру контексінде білім беру жүйесін дамыту параметрлері туралы салыстырмалы деректерді талап етеді. Дүниежүзінің қазіргі экономикалық жүйесінде оның инновациялық бағытқа негізделген дамудың постиндустриалды сатысына өтуін анықтайтын процестер талданады.

Қазіргі замандағы “дарындылық” ұғымы көптеген психологиялық мектептердың ғылыми дауластарынан өтіп, оның негізінде басымдық тану уәжесі және шығармашылық зерттеу белсенділігі жатыр деп тұжырымдайды, бұл жалпы білім мектептерінде дара технологиялары арқылы жаңаша мәселені қою және шешілуі табылып айқындалды

Мақалада 2016-2018 жж. Екібастұз өңіріндегі зерттеулер негізінде сумен жабдықтау жүйесінің бактериологиялық көрсеткіштері қарастыралды. Нәтижесінде 310 патогендік микрофлора оқиғасы анықталды. Екібастұздың тарату желісінде уытты элементтер мен химиялық көрсеткіштер тазартылған судың құрамында, ауыр металдардың құрамын анықтау бойынша зерттеу нәтижелерін көрсетеді. Су тасқынының маусымы кезінде химиялық элементтердің жоғары концентрациясы және патогендік микрофлораның ең көп саны байқалды. Қысқы және жаз мезгілдерінде су тасқыны кезінде патогендік микрофлора және химиялық элементтер табылды.

Мақалада қала аумағының қоршаған ортасын теріс әсерлерден қорғаудағы жасыл кеңістіктің экологиялық рөлі қарастырылған. Павлодар қаласының қоршаған ортасына ластаушы заттардың көздері көрсетілген. Антропогендік факторлардың біріккен әсері экологиялық ахуалдың күрт нашарлауына әкелді, әсіресе қалаларда. Қала аумағындағы экологиялық жағдайды жақсарту туралы ұсыныстар айтылды.

Жеке тұлғаның құқықтары мен заңды мүдделерін қорғау мемлекет қызметінің негізгі бағыттарының бірі болып табылады. Ал адам құқықтарын қорғау баланың құқықтарын сақтаудан басталады, ол өзінің физикалық және ақыл-ой жетілмеуіне байланысты мемлекет пен қоғам тарапынан ерекше қамқорлық қажет етеді. Қазақстан Республикасының 1990-шы жылдардағы терең экономикалық дағдарыспен қатар жүретін нарықтық экономикаға көшуі әлеуметтік құрылымның дәстүрлі салаларына: жұмысқа, отбасына, білім беруге кері әсерін тигізді. Осының салдарынан Қазақстан және ТМД – ның басқа да бірқатар елдері шетел азаматтарының асырап алуы үшін оларды шет мемлекеттерге жеткізетін балаларды экспорттаушы елдерге айналды. Кәмелетке толмағандардың сатылуы болып табылатын шет ел азаматтарының ТМД мемлекеттерінің балаларын асырап алудың көптеген фактілері қорғаншы және қамқоршы органдардың, басқа да мемлекеттік органдардың лауазымды адамдары тарапынан қылмыстық – пайдакүнемдік сипатын жиі куәландырады.

Мақалада білім беру жүйесін басқарудың тиімділігі және оның жай-күйі мен даму беталысы туралы қол жетімді барабар ақпаратты талап ететіндігі айтылады. Қазақстанның әлемдік білім беру кеңістігіне кіруі халықаралық салыстыру контексінде білім беру жүйесін дамыту көрсеткіштері туралы салыстырмалы деректерді талап етеді. Дүниежүзінің қазіргі экономикалық жүйесінде оның инновациялық бағытқа негізделген дамудың постиндустриалды сатысына өтуін анықтайтын үрдістер талданады.

Осы жұмыста қазіргі кезеңде Успена уданының шағын және орта бизнесін дамытуды мемлекеттік қолдауына талдау жүргізілді. Ауылдық жерлерде нәтижелі жұмыспен қамтуды және жаппай кәсіпкерлікті дамыту бойынша Мемлекеттік бағдарламалар шеңберінде ауданның ШОБ субъектілеріне несие беру көлемі қаралды

Осы жұмыста Екібастұз ауданының қазіргі кезеңдегі шағын және орта бизнесінің даму ынаталдау жүргізілді. БЖК 2020 мемлекеттік бағдарламасы шеңберінде ауданның ШОБ субъектілеріне кредит беру көлемі, сондай-ақзерттелетін ауданның ауылдық жерлерінде Нәтижеі жұмыспен қамтуды және жаппай кәсіпкерлікті дамыту бойынша гранттық қаржыландыру қаралды. Қаржылық емес қолдау көрсету бойынша ШОБ субъектілерін сервистік қолдау тетігі келтірілген

Бұл мақалада қазіргі ғылымдағы «концептосфера» ұғымының зерттеу нәтижелері берілген. Негізгі акцент тіл сөздерінің мәндерімен ұсынылған семантикалық салаларға қойылады. Сонымен қатар, авторлар тұжырымы бойынша егер ұлт мәдениеті, оның фольклоры, әдебиеті, ғылым, бейнелеу өнері, тарихи тәжірибесі, діні бай болса, халық концептосферасының тегеуріні бай дегенді көрсетеді. Бұдан басқа, адамның концептосферасы оның бірлігі ретінде концепттерден құрылған білім саласы болып табылады. Мақалада тұжырымдамалардың концептосфералық жиынтығының көздері көрсетілген, олардың ішінен тіл тасымалдаушысының дүниетанымдық көзқарасықалыптасады. Мақалада жеке белгілері бойынша басқа тұжырымдамалармен иерархия, корреляциялық қатынастарға кіретін концептосфераны құрайтын тұжырымдамалардың негізгі тенденцияларына 18 Инновациялық Еуразия университетінің Хабаршысы. 2020. № 2 ISSN 1729-536X талдау жүргізіледі. Концептердің жүйелік қатынастарының нақты сипаты зерттеуді талап етеді, бірақ жүйеліліктің жалпы принципі, сөзсіз, ұлттық концептосфераға қолданылмайды, өйткені ойлаудың өзі ой заттарын санаттауды, ал санаттау оның объектілерін ретке келтіруді болжайды. Мақалада менталдық репрезентациялар, менталдық лексикон, оның бөлігі болып табылатын ой тілі терминдерінде қарастырылуы тиіс тұжырымдамалық жүйені жалпылауы берілген. Сонымен қатар, когнитивтік кеңістік термині жеке когнитивтік кеңістікті шектейді, яғни ол әрбір сөйлеуші, кез келген тілдік тұлғаға тән білім мен ұсыныстардың құрылымынын жиынтығы болып табылады. Авторлар өз зерттеуінде белгілі бір социумға кіретін барлық жеке тұлғалар бар білім мен ұсыныстардың құрылымдалған жиынтығымен ұсынылған ұжымдық когнитивті кеңістікке ерекше көңіл бөлді. Концептосферы және семантикалық тілдің кеңістігін ажыратуға көңіл бөлінген. Авторлардың пікірінше, концептосфера ойлау саласының болуын болжайды. Менталды сфераны ұғымдар, схемалар, гештальттар, ойлау суреттері, фреймдер, сценарийлер түріндегі тұжырымдамалар құрайды. Тілдің семантикалық кеңістігі тілдік белгілердің көмегімен көрсетілетін концентосфера бөлігін білдіреді. Тілдің семантикалық кеңістігі, адам этностарының концептосферасының көп бөлігі тілдің семантикалық кеңістігінде ұсынылғандықта,н когнитивтік лингвистиканың зерделеу пәні болып табылады.

Авторлар шығыс перипатетиктерінің философиясын талдауға сүйене отырып, орта ғасырдағы араб тілді философиялық дүниетанымда ақыл-ой мәселесінің генезисін қадағалау қажет екенін көрсететін, аз зерделенген аспектілер бар екенін көрсетті. Мақалада ХХІ ғасыр әлемі – бұл ғылым мен философия саласындағы логикалық-гносеологиялық мәселелерді талап ететін постиндустриалды, ақпараттық қоғам әлемі. Сондықтан осы мәселенің тарихын, оның генезисі мен дамуын оң әлеует пен прогрессивті идеяларды анықтау үшін сыни зерттеу қажеттілігі туындайды. Бұл тұрғыда Әл-Кинди, Әл-Фараби, Ибн-Сина, Ибн-Рушд, араб тілді орта ғасырдағы ой мен логика мәселелерін, гносеологиялық идеяларды талдау және зерттеу тек тарихи-философиялық қызығушылыққа ғана емес, сонымен қатар өзекті мәнге ие. Бұл мақалада авторлар Аристотель идеяларына сүйенетін ортағасырлық араб тілді Әл-Кинди, Әл-Фараби, Ибн-Сина, Ибн-Рушд философиясының шығыс перипатетизм өкілдерінің дүниетанымындағы ақыл-ой мәселесі қарастырылды. Жұмыста орта ғасырға тән, араб тілді ақыл мәселесінің тарихи-философиялық аспектісі ұсынылған. Шығыс перипатетизм өкілдерінің танымдық қызығушылығы философиямен, логика мәселелерімен, ақыл-ой туралы оқумен байланысты. Орта ғасыр дәуіріндегі араб тілді философтар адамның гносеологиялық қабілеттерін ұғынумен айналысты, Әл-Кинди араб тілді философияның негізін қалаушы бола отырып, ақыл-ойдың түрлері мен таным кезеңдері туралы идеяны ұсынды. Әл-Киндидің оң философиялық идеялары Әл-Фарабидің дүниетанымына байланысты дамыды. Ұлы ғұлама ақылға қонымды танымның басымдығын даусыз деп санады, сонымен қатар Әл-Фараби логикаға, таным теориясына және адамның танымдық қабілетіне қызығушылық танытты. Әл-Фараби философиясы Ибн-Синаның философиялық көзқарастарына елеулі әсер етті. Ибн Синаның рационализмі логиканы өте жоғары бағалауда да көрініс тапты, ойшыл логиканы философиялық білімге енгізу деп санады. Ибн-Рушд өзінің шығармашылығында оның ізбасарлары Әл-Кинди, Әл-Фараби, Ибн-Сина сияқты перипатетикалық жолмен дамыды. Авторлар философия мен ғылымдағы ақыл проблемасы араб тілді орта ғасырдағы шығыс перипатетиктерінің іліміне байланысты өзінің генезисінің бар екенін көрсетуге тырысты. Орта ғасырдағы араб тілді философтар ойдың танымдық күші туралы ілімді, теологиялық контекст пен логикалық-гносеологиялық шектеулерге қарамастан, философия тарихында прогрессивті рөлге ие етті.

Бұл мақалада мұғалімнің кәсіби өзін-өзі жүзеге асыру нысандарының бірі болып табылатын зерттеу қызметінің мәселесі қарастырылған. Мұғалімнің зерттеу қызметі мұғалімнің кәсіби өзін-өзі жүзеге асыруының бір түрі болып табылады. Қазіргі уақытта мектептер жаңа формациядағы мұғалімдерді, атап айтқанда, мектепте тәжірибелік-эксперименттік жұмыстарды ұйымдастыру және жүргізу әдістерін меңгере алатын зерттеушілерді қажет етеді. Әрине, бұл жерде осындай мәселе туындайды: білім беру жүйесі үнемі реформалауға ұшырайтын заманауи жағдайларда мұғалімнің кәсіби өзін-өзі жетілдіруін дамытуға болатындай. Мектептің оқу-тәрбие үдерісіне инновацияны енгізу педагогтың кәсібилігіне қойылатын талаптарды арттырады. Осындай талаптарға мектеп педагогтарының зерттеу жұмыстарын орындауы да жатады. Өкінішке орай, олардың кейбір қиындықтары бар. Олардың бірі – зерттеу қызметі туралы жеткілікті білімнің болмауы, атап айтқанда, қажетті зерттеу біліктерінің, уәждемелерінің қалыптаспауы болуы мүмкін. Сондықтан, біз мұғалім жүйелі түрде зерттеу қызметімен айналысу үшін оған мотивация қажет деп айтамыз. Алайда, бір мотивация тәжірибесі жеткіліксіз, мұғалім зерттеу іс-әрекетін ұйымдастыру тәсілдерін, зерттеу іс-әрекеттерін меңгеруі тиіс. Өзінің кәсіби қызметінде мұғалім зерттеу қызметі – өзін-өзі жүзеге асыруға жол екенін түсінуі тиіс. Зерттеу жұмысы мұғалімнің өз білімін жетілдіру тақырыбын іске асыруда маңызды рөл атқарады. Сонымен қатар, қазіргі заманғы мектеп мұғалімінің зерттеу қызметі кәсіби қызметтің негізгі элементі, педагогикалық шығармашылықтың жетекші өлшемі, оқытушылар мәртебесінің өсу көзі, жауапкершілік, қабілет және талант көрсеткіші, білім алушылардың дамуы, әлеуметтенуі және өзін-өзі анықтауы үшін жағдай болып табылады. Тек мұғалімнен, оның бастамашылығынан, зерттеу қызметімен, шығармашылықпен айналысқысы келетіндіктен ғана мектептегі инновациялық өзгерістердің сәттілігі байланысты. Егер мектеп даму режимінде өмір сүрсе, онда оған зерттеу, тәжірибелік‐эксперименттік жұмыс, шығармашылық ізденіс тән. Тәжірибелік-эксперименттік және зерттеу қызметі барысында жаңа тәжірибе жасалып, күрделі мәселелерді оңтайлы шешу туады. Мақалада ұсынылған материалды жалпы білім беретін орта мектеп мұғалімдері өз бетімен білім алу және мұғалім портфолиосын құрастыру тақырыбын әзірлеу де пайдаланаалады

Қазіргі уақытта спорттағы маңызды мәселе - кәсіби футбол үшін білікті резервті дайындау болып табылады. Бұл проблеманы шешу көбінесе футбол ойынын оқытудың бастапқы кезеңінде балалардың техникалық даярлығының мазмұны мен ұйымдастырылуымен байланысты. Осыған байланысты, ырғақты гимнастиканы оқытудың бастапқы кезеңінде жақсы дамып келе жатқан координациялық қабілеттер сияқты физикалық қасиеттерді дамыту және ойын техникасын оқыту әдістемелерін рационализациялау бойынша жаңа жолдар мен ғылыми-әдістемелік әзірлемелерді іздестіру қажеттілігі туындайды. Зерттеудің мақсаты 7-10 жас аралығындағы жас футболшылардың координациялық қабілеттерін дамытуға ырғақты гимнастика сабақтарының әсерін анықтау болды. Мақалада жас футболшыларға арналған ырғақты гимнастика бағдарламасын қолдану қарастырылған, ол футболдың деңгейін жақсарту үшін қажет үйлестіру қабілеті, икемділік сияқты қозғалыс қасиеттерін дамытуға бағытталған. Қозғалыс қасиеттерін зерттеуде нәтижелерді алудың негізгі әдісі - тестілеу. Ол жүрек-қантамыр жүйесінің функционалдық жай-күйінің деңгейін, сондай-ақ үйлестіру қабілеттерінің даму деңгейін анықтауға мүмкіндік берді, атап айтқанда ырғақтық, икемділік, дәлдік, тепе-теңдік және кеңістіктегі бағдар. Жүргізілген эксперимент нәтижесінде әзірленген бағдарламаның тиімділігі анықталды. Алынған зерттеу нәтижелері ырғақты гимнастика элементтерін қолдану сабаққа құралдардың әртүрлілігін енгізетінін және жаттықтырушыға осы жастағы физиологиялық талаптарға толық жауап беруге мүмкіндік беретінін көрсетті. Ырғақты гимнастика бағдарламасын балалар футбол мекемелерінде кеңінен қолдануға болады, өйткені сабақ барысында спортшылардың координациялық Вестник Инновационного Евразийского университета. 2020. № 2 ISSN 1729-536X 39 қабілеттерінің деңгейі артады, өз қимылдарын басқара білуді қалыптастыру үшін, яғни мақсатты, өнімді, үнемді әрекет ету үшін ең жақсы жағдайлар қамтамасыз етіледі.

Шет тілдерін оқытудағы түрлі әдістер мен тәсілдер қазіргі жаһандану мен интеграция әлемінде жоғары танымалдыққа ие болады. Білім беру жүйесінің интеграциясы шет тілдерін меңгеру үдерісін жеделдетуді және оның сапасын арттыруды негіздейді,осыған байланысты осы мақалада оларды оқу орындарының білім беру жүйесіне енгізу мақсатында оқытудың ең жаңа әлемдік әдістемелері қарастырылады. Атап айтқанда, қазіргі білім беру ортасында болашақ мамандарды кәсіби даярлау (Content and Language Integrated Learning) үдерісінде пәндік және тілдік оқытуды интеграциялау идеясына негізделген, шет тілінде кәсіби бағытталған құзыреттілікті қалыптастыруға ықпал ететін тәсіл ерекше маңызға ие болады. Осыған байланысты мақалада студенттердің дәрістік, тәжірибелік сабақтарда және студенттердің өзіндік жұмысы барысында «Саладағы экономика және кәсіпкерлік» пәні мысалында студенттерге арналған пән-тілдік кіріктірілген оқыту әдістемесіне (CLIL) сәйкес даярлаудың лингвистикалық емес бағыттарының студенттері үшін білім мен дағдыларды белсендіру әдістемесі ұсынылған, бұл студенттердің кәсіби құзыреттілігін дамыту мен жетілдіруге және шет тілін меңгеру деңгейіне ықпал етеді. Сонымен қатар, тілдік компонент теориясын («Language input theory»), екінші тілді қабылдау теориясын («Second language acquisition»), өзара әрекеттесу теориясын («Interaction theory») «Саладағы экономика және кәсіпкерлік» пәні бойынша дәрістік, тәжірибелік сабақтарда және студенттердің өзіндік жұмысы барысында қолдану тәсілдері көрсетілді. Пән ерекшелігіне қарай CLIL әдістемесіне сәйкес сабақ барысының тәжірибелік алгоритмі (дәріс сабақтары мысалында) берілген. Кредиттік оқыту технологиясына сәйкес студенттердің білімін бағалау әдістемесі ұсынылған. Мақалада студенттердің пән материалдарын меңгеруіне көмек ретінде оқытушының қосалқы рөліне ерекше назар аударылады, ол студенттің базалық кәсіби білімі мен іскерлігін меңгеруіне қарай қысқарады. Осы арқылы оқытушының оқытудың бірінші кезеңдерінде (таныстыру, енгізу, оқыту, соның ішінде, шет тілін бір уақытта оқу кезінде өзіндік талдау және деректерді бағалау) студенттердің өз бетінше оқытуымен қосалқы рөлі атап өтілді.

Геннадий Арсеньевич Бешкарев-өткен ғасырдың 30-жылдары Павлодарда біраз уақыт тұрған ақын, прозаик, публицист, мемуарист. Сонымен қатар, оның шығармашылық мұрасында "Павлодарские были"атты көркем және тарихи қызығушылық тудыратын естеліктер бар. Бұл шығармада соғысқа дейінгі Павлодар туралы білімімізді байыта түсетін әлеуметтік-тұрмыстық картиналар көркем-публицистикалық түрде айқын берілген. "Павлодарлықтар" ерекше құнды болды, өйткені 20 ғасырдың 30-шы жылдары аймақтың орыс әдебиетіндегі өзіндік "ақ дақ" болып саналды. Кеңеске қарсы қызметі үшін айыпталған Г.А. Бешкарев Сібір лагерлерінде бес жылға мерзімге сотталды және оның жұмысы ұзақ уақыт жарияланған жоқ, тек біздің заманымығана өз оқырманын тауып отыр. Г.А. Бешкарев шығармалары Қазақстанның орыс жазушыларын зерттеу жөніндегі "Павлодар әдеби"хрестоматиясына енгізілді. Осыған байланысты автордың жеке портретін қалпына келтіру маңызды болып көрінеді, оған қазіргі замандастарының естеліктері, олардың жазбаша және ауызша куәліктері ғана көмектесе алады. Бұл мақала сұхбат нәтижесінде алынған деректерді жүйелеп, талдауға тырысады және жазушының өмірбаянын құруға материал бола алады. Мақала авторының 2017 жылдың күзінде Алматы қаласында автордың жақын туыстарымен өткізген әңгімелері жазушының жеке басының ерекшеліктерін, оның өмірдің түрлі аспектілеріне: дәуірге, адамдарға, шығармашылыққа қатынасын ашады. Отбасы мүшелерінің естеліктерінде Бешкарев сирек кездесетін түзу және берік адам ретінде көрінеді, Өз уақытының әділетсіздігімен келіспейді, физикалық тұрғыдан төзімді, төзімділікке ие адам ретінде. Достардың жадында ол талантты шешен, кейде өткір тілді, кейде баурап алатын, қажымас қайратты, адамгершілігі моладам ретінде, әріптестеріне, әйелдерге, оқушыларға қиындықтарды жеңу кезінде жанқиярлықпен және ынтамен көмектесугедайын мұғалім ретінде сақталады. Түйін сөздер: Бешкарев, мемуарлар, Павлодар, совет дәуір, қуғын-сүргін, Павлодар әдебиеті.

Мақалада автор төтенше жағдай мен карантиндік шаралар жағдайында мемлекеттік сатып алудың құқықтық реттеу проблемаларын қарастырады. Мақсаты - елде төтенше жағдай және карантин режимінің енгізілуіне байланысты Қазақстан Республикасының заңнамасында пайда болған өзгерістерді зерттеу болып табылады. Автор мемлекеттік сатып алуды ұйымдастыру саласындағы қоғамдық қатынастарды реттейтін қазақстандық заңнаманың жаңа нормаларына құқықтық баға береді және талдау жасайды. Мемлекеттік шекаралардың жабылуы, дағдыланған, жылдар бойы қалыптасқан экономикалық байланыстардың бұзылуы - мемлекеттік органдардың шаруашылық іс-әрекетіндегі ақаулықтарға әкелді. Орын алған барлық кемшіліктерге қарамастан, нарықта барлық қазақстандық өндірушілердің тауарларына сұраныстың артуы жағымды ықпал тигізді. Негіздемелік келісімдерді пайдалана отырып, енгізілген мемлекеттік сатып алудың жаңа тәсілі өз кезегінде қазақстандық тауар өндірушілердің өнімдерін кепілді өткізуді қамтамасыз етуге, сондай-ақ жиі сатып алынатын тауарлардың импортын алмастыруға мүмкіндік берді. Автор осы салада қалыптасқан тәжірибені зерттеу негізінде заңнамадағы ???новеллалардың??? көмегімен мүлдем әлеуметтік жаңа жағдайларда мемлекеттік сатып алу саласын құқықтық регламенттеудің ерекшеліктерін көрсетеді, сондай-ақ, төтенше жағдай және карантиндік шаралар кезінде тауарларды, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді мемлекеттік сатып алу саласын реттейтін құқықтық нормалардың қолданылу ерекшеліктерін ашады. ҚР Үкіметінің арнайы шаралар қабылдауы мемлекеттегі қаржы-экономикалық қатынастарды «тапсырыс беруші-жеткізуші» жаңа форматына көшіруге мүмкіндік берді. Қазіргі уақытта Үкімет қабылдаған шаралар 2020 жылдың соңына дейін ұзартылды. ҚР Үкіметі тарапынан көрсетілген шаралар төтенше жағдай мен карантиндік шараларды енгізу аясында туындайтын шығындарды барынша қысқарту мақсатында орта және шағын бизнес өкілдері үшін осы саланы реттеудің жеңіл құқықтық режимін енгізуге мүмкіндік берді. Мемлекеттік сатып алу жөніндегі істерді қараудың сот тәжірибесіне талдау жасауды ескере отырып, автор Қазақстанда карантиндік шаралар жағдайында, әдетте, тапсырыс берушілер тарапынан да, жеткізушілер тарапынан да бір типті бұзушылықтар орын алғанын атап көрсетеді.

Мақалада тиімді құралдардың бірі болып табылатын және әртүрлі факторларды шебер ескеруге мүмкіндік беретін жобаларды басқарудың әртүрлі аспектілері қарастырылады, нәтижесінде оңтайлы өзгерістерді жүзеге асыру және кәсіби қызметтің барлық түрлерінде мақсаттарға қол жеткізу сенімділігі артады. Қазақстанда жобаларды басқару 1990-шы жылдардан басталған, алайда осы басқару құралын нақты практикалық қолдану осы жүзжылдықтың басында байқалады. Авторлардың пікірінше, жеке және мемлекеттік секторларда жобалық тәсілді кеңінен енгізу мен пайдаланудың негізгі проблемаларының бірі - осы бағытты дамытуды ақпараттық-әдіснамалық қолдаудың жеткіліксіздігі. Осы зерттеудің мақсаты-қабылданатын экономикалық шешімдердің сапасы мен тиімділігін арттыру контексінде жобалық басқарудың теориялық-әдістемелік аспектілерін жүйелеу. Кез-келген жоба, бір жағынан, инновацияларды құруға және инвестициялық, сондай-ақ бірқатар басқа ресурстарды тиісті инвестициялауға байланысты, екінші жағынан, жоғары белгісіздік пен тәуекел жағдайында жүзеге асырылатын өзгерістер. Зерттеу барысында: салыстырмалы талдау, жүйелік тәсіл, оның негізінде жобаны басқарудың жалпы және нақты белгілері, сондай-ақ дерексіз-логикалық анықталған әдістері қолданылды. Жаһандану жағдайында компаниялардың, ұйымдар мен мемлекеттердің стратегиялық мақсаттарына қол жеткізуге бағытталған міндеттерді шешу, сондай-ақ бизнес-процестерді үздіксіз жетілдіруді қамтамасыз ету, әлеуметтік-экономикалық, ұйымдастырушылық және басқа сипаттағы кез-келген өзгерістерді жүзеге асыру үшін менеджменттің заманауи принциптері командалық тәсілді қажет етеді. Жобалық технологияларға тиімді көшуді қамтамасыз ететін процестер, сондай-ақ жобалардың мақсаттарына қол жеткізу тұрғысынан жобалық тәсілдің маңызды компоненттері анықталды. Жобаларды басқару әсіресе жеке компанияларда кеңінен қолданылатыны көрсетілген, қазіргі уақытта бұл құрал әртүрлі елдердің мемлекеттік құрылымдарын басқару жүйесінде белсенді түрде енгізілуде. Зерттеу нәтижелерінің маңыздылығы жобалық тәсіл туралы білім – бұл кәсіби қызметтің дербес саласы және іске асырылатын жобалардың экономикалық тиімділігін арттыруға бағытталған үнемді басқару жүйесі ретінде сипатталатын жалпыға бірдей танылған ғылыми бағыт болып табылады. Тұтастай алғанда, Қазақстанда жобаларды басқаруды ілгерілету процестерінің айтарлықтай жанданғанына қарамастан, қазақстандық қоғамның тыныс-тіршілігінің барлық салаларына инновациялық даму құралы ретінде жобалық тәсілдеменің қазіргі заманғы технологияларының трансфертін жүзеге асыру маңызды міндет болып табылатынын атап өткен жөн.

Басты мәселе: Қазіргі жағдайда студенттік кәсіпкерлік қоғамдастықты дамыту, кәсіпкерлік дағдыларды қалыптастыру, стартап-жобалар мен идеяларды қолдау және алға жылжыту болашақ түлектердің бәсекеге қабілеттілігін арттырады және олардың шығармашылық және кәсіпкерлік әлеуетін іске асыруға мүмкіндік береді. Авторлардың пікірі бойынша кәсіпкерлік білім беру саласындағы саясатты жүзеге асыру, кәсіпкерлік экожүйені және кәсіпкерлік ойлауды дамыту тәжірибе алмасуды және студенттермен жұмыс жасаудың жаңа тәсілдері мен әдістерін зерттеуді қажет етеді. Сондықтан мақалада Инновациялық Еуразия университеті мен Олд Доминион университетінің (АҚШ) кәсіпкерлік қоғамдастықты дамытудың негізгі бағыттары талқыланады. Мақсаты: «Кәсіпкерлік» бағыты бойынша оқытуды ұйымдастыру процесін қарастыру және осы бағытта авторлардың пікірлерімен таныстыру. Әдістері: жұмыста теориялық, эксперименттік, әдістемелік, сипаттамалық және аналитикалық зерттеу әдістері қолданылды. Нәтижелер және олардың маңызы: Авторлар «Кәсіпкерлік» бағыты бойынша білім беру траекториясы жаңа формацияны бітірушілердің белсенді өмірлік ұстанымы мен қалыптасуына ықпал етеді, бұл адам әлеуетінің дамуына әсер етеді деген тұжырымға келеді. Университеттердің кәсіпкерлік қоғамдастықты дамытудағы рөлі – студенттердің оқу процесінде, білім сапасын арттыруда және жаңа формалар мен әдістерді дамытуда кәсіптік дағдыларды дамытуға бағытталған білім беру қызметін жүзеге асыру. Кәсіпкерлік қоғамдастықты құру жөніндегі бірлескен жобаларға қатысу жоғары білімнің интернационалдандыру шекараларын кеңейтеді. Сондықтан, осы мақалада авторлар студенттерге кәсіпкерлік білім беру жүйесінің маңызды компоненті ретінде студенттердің кәсіпкерлік қоғамдастығын қалыптастыру бойынша жұмыс тәсілдері мен әдістерін жеткізуге тырысады.

Автожанармай құю станцияларының желісін басқару кезінде мынадай міндеттерді динамикада шешу қажет: 1) сатылатын мұнай өнімдерінің түрлері бойынша сатып алу көлемін анықтау және 2) желінің автожанармай құю станциялары бойынша мұнай өнімдері түрлерінің қолда бар көлемін қайта бөлу. Осы басқару міндетінің ерекшелігі, мұнай өнімдерін сақтау қоймаларын толықтыру орталықтандырылған түрде жүзеге асырылады, ал әрбір жанармай түрін өткізу желінің жекелеген автожанармай құю станцияларында, яғни көптеген пункттерде жүргізіледі. Бұл ретте нақты мұнай өнімдеріне маусымдық сұранысты ескере отырып, әрбір желі станциясының әрбір сатылатын жанар түрінің көлемін жеке-жеке есепке алу жүргізілуі тиіс. Сұранысты үлгілеуден басқа, сұранысқа байланысты сатып алу көлемін ұлғайту немесе азайту мүмкіндігімен жеткізушілерден сатып алынуы мүмкін мұнай өнімдерінің көлемі бойынша ақпарат қажет. Осы міндетті шешу үшін жеткізу көлемінің ықтимал диапазоны бар мұнай өнімінің нақты түрін жеткізушілердің тізбесі айқындалуға тиіс. Ұсынылған модельде жоғарыда аталған міндеттерді шешуге әрекет жасалды. Оларды шешу үшін Visual Studio C# бағдарламалау ортасының және MS SQLServer деректер қорын басқару жүйесінің көмегімен іске асырылған басқару моделі әзірленді. Деректер базасы кестелерінің құрылымын әзірлеу кезінде Петри желісі негізінде май құю станцияларының желісін басқару міндеті ескерілді: яғни базаның кестелерінде мұнай өнімдерін жеткізу көлемі, мұнай өнімінің әрбір түрін сату көлемі, сондай-ақ жеткізу және сату уақыты бойынша ақпаратты сақтау көзделген. Барлық жанармай түрлері бойынша орталықтандырылған сатып алу міндетін шешу үшін деректер базасында өнім берушілер және олардың мұнай өнімдерінің әр түрін жеткізу мүмкін болатын көлемдері туралы ақпараты бар кестелер көзделген. Сұранысты болжау міндеттерін шешу үшін модельге жанудың әрбір түрі бойынша жеке жинақталатын динамикалық деректер қатары негізінде мұнай өнімдерін сату көлемі бойынша болжау алгоритмдері енгізілген. Болжам алдағы кезеңге мұнай өнімін сатып алудың қажетті көлемін бағалау мақсатында орындалды. Болжам алгоритмдері екі әдістің көмегімен жүзеге асырылды: 1) сызықтық аппроксимация және 2) Экспоненциалды тегістеу көмегімен. Іске асырылған екі алгоритм сұраныстың маусымдылығын ескеруге мүмкіндік береді.

Негізгі проблема: Жұмыс гинекологиялық патология кезінде жануарларды алдын алудың этиопатогенетикалық принциптерін анықтау және теориялық негіздеме беруге арналған. Сонымен қатар, олардың денсаулығын сақтауға бағытталған алдын алу іс-шараларын жетілдіру, қазіргі мал шаруашылығы жағдайында жануарларды өсіп-өну қабілетін арттыру және сиырлардың жоғары өнімділігін қамтамасыз ету болып табылады. Осыған орай, кешенді және гомеопатиялық емдеуді қолдана отырып, сиырлардың ұрықтандырылуын арттыру тәсілдерін әзірлеу жұмыстын басты міндеті болып табылады. Мақсат: Ғылыми-зерттеу жұмысы 2016 жылдан бастап 2019 жылға дейін Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің ветеринариялық медицина кафедрасында, Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің «Агротехнопарк» зертханасында, Львов атындағы ветеринарлық медицина және биотехнология ұлттық университетінде және Шығыс Қазақстан облысы Шемонаиха ауданының «Камышинское» шаруа қожалығында орындалды. Әдіс-тәсілдер: Сиырлардың ұрықтануын арттыру үшін жануарлардың 3 тобы алынды: І-ші топтағы жануарлар ынталандыруға ұшырамайды; ІІ-ші топтағы жануарлар ұрықтандыруға 1-3 сағат қалғанда 3 мл сурфагон (15 мкг), 15 мл катозал, 15 мл габивит-Se, ұрықтандыруға 10-15 минут қалғанда 10 мл утеротон, ұрықтандырудан 8 күннен кейін прогестерон 2,5% 2 мл, катозал 15 мл, габивит-Se 15 мл егілді; ІІІ-ші топтағы сиырларға ұрықтандыруға 30-60 минут қалғанда 5 мл овариовит егілді, ұрықтандырғаннан кейін 25-30-күні овариовит және 5 мл-ден лиарсин инъекциялары егілді. Нәтижесінде кешенді және гомеопатиялық препараттар негізіндегі алдын алу сызбалары төмен шығындарды көрсетті. Нәтижелер және олардың маңызы: Алғаш рет Шығыс Қазақстан облысында сауын сиыр шаруашылығында гинекологиялық патологияға және сиырлардың бедеулігіне әкелетін басты этиологиялық факторлар туралы жаңа ғылыми деректер алынды. Осы өңірдің сүт шаруашылығы жағдайында сиырлардың бедеулігін алдын алуға бағытталған іс-шараларды жақсарту және ұрықтануының жоғарылауын ынталандыру бойынша жұмыстар жүргізілді. Гормоналды, гомеопатиялық және басқа да препараттарды пайдалана отырып, ұрықтануын жоғарылауын ынталандырудың жаңа сызбалары сыналды. Нәтижесінде сиырлардың төлдеу қабілеттілігінің жоғарылауы анықталып, ынталандыру сызбалары өндіріске енгізілді. Бірінші рет "Камышинское" шаруа қожалығында сиырлар бедеулігінен келетін шығынға экономикалық баға берілді.

Пандемия қоғамды цифрландыруға жаңа серпін берді. Цифрландыру-біздің шынайы өміріміздің ең маңызды трендтерінің бірі, ол білім беру саласына да белсенді түрде енгізілуде және Қырғызстанда да өз позицияларына тез ие болуда. Бұл мақалада оқытудың цифрлық технологияларын жүйелі пайдалануға бағытталған қазіргі заманғы білім беру ортасының оң және теріс жақтары қарастырылады. Қазіргі заманғы технологиялар үлкен қарқынмен дамуда. Авторлар заманауи білім беруді, атап айтқанда мектеп бағдарламасын электронды форматқа көшіру процесі сөзсіз болатынына сенімді. Осы және анықталады өзектілігі, қарастырылып отырған тақырып. Автор цифрландыру идеясы іске асырылған кезде білім беру жүйесі ғана емес, оның мәні мен мақсаты да өзгеретінін анықтады. Жаңа өсті сандық ұрпақ; жаңа сандық технологиялар пайда болды, цифрлық экономика, білім беру технологиялары өзгерді-цифрландыру басталды білім беру. Цифрландыру мен цифрландыруды қалай шатастырмауға болады? Қандай заңнамалық білім беруді цифрландыру базасы актілермен нығайтылды ма? Жақсы және жаман жақтары қандай білім беруді цифрландыру? Осы мақалада білім беруді цифрландырудың қандай перспективалары, артықшылықтары мен кемшіліктері бар. Мақалада цифрлық білім берудің негізгі артықшылықтары мен кемшіліктері қарастырылған. Білім беруді цифрландыру қазіргі әлеуметтік шындықты сипаттайтын қажетті және сөзсіз қадам болып табылады, сондықтан болашақта маңызды проблемаларды болдырмас үшін барлық жақсы және жағымсыз жақтарын мұқият зерделеу қажет. Цифрландыру материалды өз бетінше зерделеуді білдіреді. Мұндай жүйенің барлық артықшылықтары мен кемшіліктерін бағалаңыз, оның салдары ондаған жылдардан кейін мүмкін болады. Уақыт келгенде білімнің барлық құрылымы өзгереді.

Жоғары білім беру жүйесі дамудың қазіргі кезеңінде елеулі өзгерістерге ұшырайды. Сондықтан білім беру мәселелері бойынша талқылауда классикалық парадигмаға сыни баға беру жиі байқалады, сондай-ақ білім беру саласындағы қазіргі жағдайға сәйкес келетін білім берудің жаңа үлгілерін белсенді іздеу жүріп жатыр. Оқыту үрдісін ұйымдастыруда педагогтың рөлі өзгереді. Ол тек білім ордалары ғана емес, студенттердің құзыреттілігін қалыптастыру және дамыту үшін бағдар болып табылады. Студент өз кезегінде тек тыңдаушы ғана емес, сонымен қатар білім беру үрдісінің белсенді қатысушысы болып табылады. Бүгінгі күні педагогке практикалық міндеттерге және мәдениет, ғылым және техника жетістіктерін шығармашылық пайдалануға бағытталған оқыту процесін ұйымдастыруға мүмкіндік беретін тетіктер әзірленуі тиіс. Демек, бұл үшін. Инновациялық өзгерістерді іске асыру неғұрлым тиімді болуы үшін әрбір педагогқа осы инновациялық өзгерістерді ұғынуы және түсінуі, олардың даму перспективаларын және өздерінің кәсіби қызметінде оларды қолданудың тәжірибелік құрауыштарын анықтауы қажет. Әрине, бұл мақсаттарды түзетуді, ұсынылған идеяларды эксперименталды тексеруді, алынған нәтижелерді мониторингті және т. б. талап етеді. Сондықтан, оқытушыға оқыту процесінің негізгі ұйымдастырушысы ретінде, бүгінгі күні жаңа тәсілдерді іске асыру бойынша ауқымды тәжірибе мен әзірленген әдістемелер болмаған кезде ғалымдар ұсынған инновацияларды зерттеу және қолдану қажет. Білім беру үдерісі педагог пен білім алушының өзара іс-қимылын білдіреді. Өзара іс-қимыл әдістері мен нысандары білім беру жүйесінің әлеуметтік талаптары негізінде қалыптасатын мақсаттар мен міндеттерге бағынуы және орынды және барабар болуы тиіс. Мақалада критериалды бағалау технологиясын қолдану арқылы диалогтық қарым-қатынас тұрғысынан ЖОО-да сабақтарды ұйымдастыру үлгісі берілген. Жоғары оқу орнының білім беру үдерісінде осы модельді жүзеге асыру оқытушыға сабақтардағы белсенділік принципін жүзеге асыруға және оқушылардың жетістіктерін критериалды бағалау жүйесін толық көлемде пайдалануға көмектеседі. Бұл бағалау жүйесі студентке педагогтың тапсырмаларын орындау кезінде өз жұмысының нәтижесін бірден көруге және өзінің одан әрі кәсіби даму мүмкіндігін бағалауға мүмкіндік береді.

Материал Ресейдің іргелі зерттеулер қорының (РФФИ) жобасы аясында және демеушілік қолдауымен дайындалған. № 18-013-00528 "Көпмәдениетті ортадағы этносаралық қатынастарды үйлестіру үшін білім беру саласындағы медиативтік тәжірибелерді зерттеу". Мақалада жүргізілген талдау көп мәдениетті құзіреттіліктің төмен деңгейін анықтайды, сонымен қатар қашықтықтан оқыту аясында білім беру процесіне қатысушылардың көпұлтты құрамын қарастырады. Зерттеу авторлары көп мәдениетті ортада этносаралық қатынастарды жетілдіруде медиацияның маңыздылығын атап өтеді". Мақалада үздіксіз білім берудің тәжірибеге бағытталған курстарын іске асыру арқылы педагогтердің құзыреттілігін қалыптастыру және білім беру жүйесі үшін медиаторларды дайындау үшін электрондық білім беру ресурстарын әзірлеудің, апробациялаудың және практикалық қолданудың ең танымал әдістері сипатталған. Медиативті тәжірибені қолдану дағдыларын қалыптастыру үшін білім беру процесінде электрондық мазмұнды және виртуалды ортаны қолданудағы соңғы жаңалықтардың толық сипаттамасы берілген. Мақалада сипатталған медиаторларды қайта даярлау және біліктілікті арттыру курстарының бағдарламасы білім беру ұйымдарында жанжалға қатысушы тараптармен жұмыс істейтін мамандар өз жұмысында кездесетін практикалық міндеттерді ескере отырып, модульдік құрылымға ие. Мақала авторлары медиация саласында біліктілікті арттырудың практикалық-бағдарланған курстарының және педагогтарды қайта даярлау бағдарламаларының жоғары тиімділігін негіздейді, бұл дәстүрлі білім беру ресурстарын пайдаланудан covid-өзін-өзі оқшаулау жағдайында электрондық ресурстарға басымдықтарды ауыстыру қажеттілігін көрсетеді Мақала мәтінінде Сібір федералды университетінің порталында электронды білім беру ресурстарын пайдаланудың негізгі артықшылықтары білім беру жүйесі үшін медиаторлық құзыреттілікті қалыптастыру бойынша практикалық бағдарланған біліктілікті арттыру курстары мен кадрларды қайта даярлау бағдарламаларын іске асыруды қолдау үшін дәйекті түрде көрсетілген. Мақалада мұғалімдердің кәсіби дайындығының мазмұнын өзгерту, білім беру ұйымының жанжалсыз ортасын құру үшін оларда көп мәдениетті және конфликтогендік құзыреттерді қалыптастыру мәселелері қарастырылады.

Қоғамда тіл байлығын дамытып, сөйлеу мәнерін жетілдіріп, өзін тұлға ретінде қалыптастыруда адам баласы жан-жағымен көптеп қарым-қатынасқа түсетіні белгілі. Сондықтан да олар әр халықтың ерекшелігіне байланысты өсіп-өрбіп, сол халықтың ғасырлар бойы жинаған құндылығының бірі болып табылады. Ағылшын және қазақ тілдеріндегі адам мінез-құлқын табиғатпен салыстыру әр ұлттың өзіне ғана тән рухани өмірін суреттейді. Яғни, қос тілдегі ұлттық сезім, ұлттық мінез, ұлттық салт-дәстүр негізін айқындайды. Қазақ және ағылшын ұлттарының мәдениеті мен тілінде ерекше орын алатын, мәні мен мазмұны өшпес құндылықтарын табиғат арқылы салыстырудың жолдарын талдау, сипаттама беру. Мұнда халықтың мәдени-тарихи өмірі, халықтың дәстүрлі өмір тәжірибесінің ұлттың рухани құндылығы, парасаттылық өлшемі, ізгілігі жатыр. Мақалада ағылшын және қазақ тілдеріндегі адам мінез-құлқын табиғат арқылы салыстырудың этнолингвистикалық астары сипатталған. Лингвомәдениеттану мен когнитивтік лингвистикада кездесетін этностардың сана-сезімінде қалыптасқан мінез-құлық ұғымы жан-жақты зерттелген. Сонымен қатар авторлар қостілдегі мінез-құлық ұғымының анықтамасын негізге ала отырып, мінез-құлық көріністері мен ұлттық сана, ұлттық ойлау жүйесіне, наным-сенімдерге, көзқарастарға сипаттама берген. Туыс емес қазақ, ағылшын халықтарының мінез-құлқының қалыптасуы олардың географиялық ортасы, көшпелілік тұрмыс-салты, өмір сүру тәртібіне қарай байланысты екенін атап көрсеткен. Аталмыш зерттеу төңірегіндегі екі тілдегі фразеологиялық бірліктер әр ұлтқа тән ерекшеліктерді айқын көрсеткен. Екі халық үшін де табиғат құбылыстарын болжау олардың тұрмыс-тіршілігімен, шаруашылығымен, кәсібімен тығыз байланысты болып, халық өмірінде аса маңызды орын алатындығы көрсетілген.

Негізгі мәселе: Мүмкіндігі шектеулі баланың отбасымен өзара әрекеттесу кезіндегі мамандардың басты міндеті – баланы емдеу және тәрбиелеу бойынша ұсыныстар беру ғана емес, сонымен бірге отбасы мүшелерін туындаған мәселелерді белсенді шешуге барынша ынталандыратын жағдайлар жасау. Отбасылық, кеңес беру, психотерапиялық және психокоррекциялық жұмыс – бұл отбасылық қатынастарды қалыптастыру арқылы адамның психикалық денсаулығын қалпына келтіруге және нығайтуға бағытталған біртұтас психо-консультациялық және терапиялық процестің сатысы. «Ерекше» баланы тәрбиелеп отырған отбасы үшін түзету-дамыту, орнын толтыру және оңалту сияқты функциялар маңызды болып табылады, оның мақсаты – баланың психофизикалық және әлеуметтік мәртебесін қалпына келтіру, олардың материалдық тәуелсіздігі мен әлеуметтік бейімделуіне қол жеткізу болып табылады. Отбасын жүйе ретінде түсіну, өз кезегінде, балалардың дамуындағы ауытқуларды клиникалық-психологиялық-педагогикалық түзетуді, ана-бала психофизиологиялық жүйесін, тұтастай алғанда, бүкіл отбасылық жүйені ұйымдастырудың кешенді тәсілін қолдану қажеттілігін түсінуге әкеледі. Мақсаты: Арнайы (түзету) психология, дефектология және педагогика саласындағы мамандарға отбасымен жұмыс істеу үшін қажетті білім мен дағдыларды меңгеруге көмектесу. Мамандардың өз жұмысында оның жетістіктеріне қызығушылық танытатын адамдарға - олардың серіктесі болатын ата-аналарға сенім артуға ерекше мүмкіндігі бар. Ата-аналар өз кезегінде өз балаларына тиімді көмек көрсету үшін қажетті құралдарды игереді. Әдістері: Байқау, әңгімелесу, сауалнама, тестілеу, проективтік әдістер. Нәтижелері және олардың маңыздылығы: Зерттеу барысында мүмкіндігі шектеулі балаларды тәрбиелеп отырған отбасымен жұмыс істеудің мақсаттары мен міндеттері анықталды, мамандардың ата-аналармен ынтымақтастығының психотерапиялық және түзету-педагогикалық процесін ұйымдастырудың тиімді формалары қарастырылды. Мүмкіндігі шектеулі балалардың ата-аналарымен жеке жұмыс түрлері ұсынылды. Мүмкіндігі шектеулі балалармен кеңес беру тәжірибесінде қолданылатын психотерапия және психокоррекция әртүрлі әдістерді қамтиды.

лттық құндылықтарды сақтау және көбейту – "Рухани жаңғыру" бағдарламасын іске асыру бойынша жұмыстың негізгі мақсаты. "Рухани жаңғыру" бағдарламасы – қазіргі Қазақстанның тарихи Вестник Инновационного Евразийского университета. 2020. №4 ISSN 1729-536X 35 дамуындағы жаңа кезең. Әрбір тұлғаның қоғамдық санасын жаңғырту – кәсіби қызметте табысқа жету және өзінің бәсекеге қабілеттілігін бекіту мақсатында жастардың өзіне деген көзқарасын қайта қарауды көздейді. Бұл ретте ғасырлар бойы жинақталған барлық оңтайлы тәжірибені,әсіресе, халық пен елдің ерекшеліктерін сақтау маңызды және бұл процесте білім беру жүйе құраушы рөл атқарады. Бүгінгі таңда Қазақстан мен Ресейде құндылықтарды студенттік ортаға жылжыту, жастарда Отанның бүгіні мен өткеніне қатыстылық, оның болашағы үшін жауапкершілік сезімін дамыту мәселесі өзекті, бірақ бұл процесті жүзеге асырудағы білім беру кеңістігінің әлеуеті әлі де толық ашылмаған. Осы мемлекеттердің өзгерген білім беру кеңістігі жағдайында студент жастарды ұлттық құндылықтар жүйесіне тарту, жастар ортасында құндылықтарды ілгерілетудегі және оның бәсекеге қабілеттілігін нығайтудағы білім беру ортасының әлеуетін ашу мәселелерінде отандық және шетелдік тәжірибелерді зерделеу, талдау және қорыту болып табылады. Талдау, жалпылау, салыстыру сияқты әдістер қолданылады, олар білім беру кеңістігінде мәселенің тереңдігі мен өзектілігін ашуға мүмкіндік берді. Нәтижелері және олардың маңыздылығы: студент жастарды ұлттық құндылықтар жүйесіне тарту мәселелеріндегі отандық және шетелдік тәжірибе зерделенді және жинақталды. Білім беру ресурстары жастардың құндылықтарын қалыптастырудың, сананы жаңғырту жағдайында әрбір азаматтың өзін-өзі анықтауының кепілі ретінде қарастырылды.

Мақалада жаңартылған бағдарлама бойынша орта мектеп оқушыларын оқу дағдыларына үйрету мәселелері қарастырылады.Мақалада7-сынып оқушыларын оқу дағдыларына үйрету бойынша«Excel» курстық кітабы талданған. Курстық кітапты талдау критерийлерінде мәтінді ұсыну формалары, мәтінмен моделінде берілгентиптер мен жағдайлар, ағылшын тілін білу деңгейіне сәйкестігі, оқушылардың жас мөлшері, ақпарат мазмұны және қол жетімділік бар. Оған ақпараттарды жалпы түсіну үшін оқуды дамытуға(скиммингке), егжей-тегжейлерді анықтауға(сканерлеуге) және толық түсініп оқуға арналған оқудың дамуы үшін, сонымен қатар оқуға арналған тапсырмалардың әр түрлі түрлері үшін курстық кітап мәтіндерін бағалау кіреді. Курстық кітаптағы мәтіндер жасөспірімдердің жас ерекшеліктеріне, ағылшын тілін білу деңгейіне(A2) сәйкес келеді және типтік оқу жоспарына сәйкес әзірленген. Мәтінді ұсынудың ең танымал формалары- ғылыми-көпшілік және бұқаралық іс-шаралар туралы ақпараттық мәтіндер. Мәтіндердегі жағдаяттар негізінен білім беруде басым, көбінесе аралас мәтін түрі болды. Функционалды оқу сауаттылығының дамытатынжайттарды анықтау үшін жалпы түсіну үшін оқуды дамытатын тапсырма түрлері үшін тепе-теңдік бар. Оқу тапсырмаларының түрлері коммуникативті және әр түрлідағдыларды дамытуға ықпал етеді(жұптық, топтық жұмыс және т.б.). Төмен тәртіпті және жоғары ойлау қабілеттерін дамыту бойынша тапсырмалардың теңгерімсіздігін ЖБT-ныдамытатын кейбір тапсырмаларды біріктіру арқылы шешуге болады.

Аймақтық кәсіпкерлік туралы әдебиеттер адам капиталының аймақаралық ағындарын елемеуге тырысады, алайда кеңістікті ұтқырлық дамып келе жатқан кәсіпкерлерге кәсіпкерлік мүмкіндіктерді пайдалану үшін әртүрлі жерлерде білім мен желілерге мүмкіндік береді.Жүргізілген зерттеудің мақсаты ұтқырлық пен кәсіпкерлік арасындағы байланысты орнату болды. Көпсалалы тәжірибе мен жергілікті емес білімі мигранттардым үмкіндіктерге негізделген кәсіпкерлік кедеге нұмтылыспен қамтамасыз етеді. Аймақтық орта мен кәсіпкерлік себеп арасындағы байланыс көрсетілген, ол кеңістіктік ұтқырлық тәжірибесі бар және жоқ адамдар мүмкіншіліктеріне негізделген. Мигранттар мен жергілікті тұрғындардың кәсіпкерлік себептерінің сипаттамалары мен қозғаушы күштерін салыстыратын жұмыс күшінің динамикасын зерттеу мәліметтеріне талдау жасалды. Сауалнама жүргізілді, онда жергілікті әріптестерімен салыстыру бойынша кәсіпкер-мигранттар арасында мүмкіндіктерге негізделген кәсіпкерлік қызметтің жоғары таралғанын көрсетеді.Ресми қазақстандық статистика мәліметтері ішкі көшіп-қонушылардың олар көшіп келген аймақтың экономикасы мен әл- ауқатының дамуына әсерін ескермейді. Жүргізілген талдау мен сауалнама негізінде кеңістіктік ұтқырлық тәжірибесі мүмкіндіктерге негізделген бизнеске кіру ықтималдығын едәуір арттыратыны анықталды. Аймақтық орта мигранттардың емес, мигранттардың кәсіпкерлік себептеріне әртүрлі жолдармен әсер етеді. Жергілікті кәсіпкерлерге фирманың эндогендік сипаты көбірек әсер етеді, ал мигрант кәсіпкерлер жергілікті қажеттіліктерге де, нарықтық аймақтармен сыртқы байланысқа да негізделген бизнесті бастайды.Аймақтық орта мигранттар мен көшіп келмейтіндердің кәсіпкерлік мотивтеріне әсер етеді, бірақ кеңістіктегі ұтқырлық тәжірибесі мигранттардың мүмкіндіктеріне негізделген бизнесті бастау ықтималдығын едәуір арттырады.

Қазақстан Республикасы жас ұрпаққа ресурстық орталықтарды, технологиялық парктердің қуатын, агротехникалық құралдарды, өнеркәсіптік технологиялар мен ғылыми-білім беру кешендерін пайдалануға бере отырып, экономиканың барлық салаларында инновациялық жобаларды іске асыру алаңы болып табылады. Мұндағы іс-әрекеттер және негізгі мақсат - ғылыми зерттеулерді жандандыру, ұлттық экономиканың өнеркәсіптік секторларының технологиялық әлеуетін арттыру, ғылыми-зерттеу мен тәжірибелік-конструкторлық жұмыстар саласындағы инновациялық қызметті дамытуды ынталандыру көзделеді. Кәсіпкерлік мәдениетті дамыту мәселелері идеяларды қалыптастыру мен ілгерілетудің мотивациялық принциптерінің үйлесімін, болашақ экономиканың флагманы ретінде жастар кәсіпкерлігін жандандыруды және әлемдегі кәсіпкерліктің дамуын ғана емес, сонымен бірге қоғамдағы барлық әлеуметтік-экономикалық процестерді тежейтін күрделі эпидемиологиялық жағдайды біріктіретін негізгі мәселе болып табылады. Мақсаты – жастар кәсіпкерлігінің проблемаларын анықтау және юнит-экономиканы қоса алғанда, іске асырудың қағидаттары мен әдістеріне сәйкес оларды шешу жолдарын іздестіру болып табылады. Зерттеу саласы тауар/қызмет бірлігін немесе бір клиент/тапсырыс берушіні өндірудің әсерін ескере отырып, бизнес-модельдердің табыстылығын анықтау үшін халықаралық тәжірибеде сәтті қолданылатын экономикалық модельдеу әдістеріне бағытталған. Бұл тәсілді жүзеге асыру нәтижелерді визуализациялау үшін талдау, салыстыру, графикалық әдіс сияқты дәстүрлі ғылыми зерттеу әдістерін; сандық әдіс және параметрлік әдіс, бірлік экономикасы модельдерінің тиімділігін бағалау процедурасын рәсімдеуге мүмкіндік беретін бағалау құралы ретінде қолдануға ықпал етеді. Бизнес-модельдерді жастар кәсіпкерлігіне қатысты қарастыру кезінде жоғары мектепте кәсіпкерлік блоктың пәндерін оқитын студенттердің дағдылары мен құзыреттеріне назар аударылады. Юнит-экономиканың ұсынылған әдістері бизнес-жоспарлардың құрамдас бөлігі ретінде стартаптарды әзірлеу мен жылжытуда белсенді қолданылады. Жастар бизнесі жаңа жұмыс орындарын ашу және жұмыссыздық деңгейін қысқарту, білікті кадрлар даярлау сияқты әлеуметтік-экономикалық проблемаларды шешуде шешуші рөл атқара бастады деген қорытынды жасалды. Ұсынылған шаралар кешені қосымша мүмкіндіктер береді және жастар кәсіпкерлігінің әсерін күшейтеді, бұл оның әлеуетін ашуға негіз болады.

Мақалада қазіргі заманғы жарықтандыру технологиялары мен энергия үнемдеу факторларын талдауға негізделген шығармашылық дизайн идеяларын жүзеге асыруға ықпал ететін заманауи технологиялар қарастырылады. Бұл мақалада заманауи дизайнның мақсаты - адамның қоршаған ортасын жаңарту арқылы жаңа кеңістік пен құндылықтар құру ретінде анықталады деген болжам бар. Бұл гипотезаны растау үшін жарықтандыру технологиясы мен электрониканы, тұжырымдамалық және көркем жобалау мәселелерін шешуде қолдану негіздемесі болуы керек. Ғылыми зерттеулер кафе интерьерін жобалау мысалында дизайнерлік шешімдерді қабылдау әдістемесіне және шығармашылық қиял мен дизайнердің жаңа тұжырымдамалық шешімдерін іске асырудың жаңа жолдарын ашуға негізделген. Автор интеллектуалды кеңістік, процесс ретінде интерьер, интеграцияланған жарық жүйелері, ішкі кеңістікті ақпараттандыру, безендірудің жаңа әдістері, т.б. терминдерді қарастырады және дәлелдейді. Функционалды міндеттер тұрғысынан жобалау жағдайларын талдау мысалдары келтірілген, жобалық шешімдер қабылдау кезіндегі талаптардың жіктелуі негізделген. Интерьердегі жарықтандыру технологиялары интерьерді қалыптаудың эстетикалық және технологиялық принциптерін біріктіретін барлық міндеттерді шешетін құрал ретінде қарастырылады. Қазіргі заманғы технологиялар дизайнердің құралы ретінде қарастырылады, оны дизайнның ғылыми жетістіктер мен инновациялық технологиялардың тұтынушы ортасына өткізгіш ретіндегі рөлін түсіну үшін қолдану керек.

Мақалада киім мен аяқ киім материалдары саласындағы инновациялық технологияларды қолдану мысалында ақылды заттарды жасау әдістері талқыланады. Пішінді қалыптастыру факторлары аксессуарлар мен аяқкиімдер арқылы өзінің имиджін қалыптастыратын жеке тапсырыс берушінің қалауы мысалында дәлелденеді. Автор аяқкиімнің эргономикалық факторларға байланысты арнайы функционалдық ерекшеліктеріне сүйене отырып, пішіндеу факторларын қарастырады. Дизайнер заманауи аяқкиімнің трансформациялану факторын, жаңа аяқкиімнің функционалдық сапаларының, сыртқы түрінің, дизайн ерекшеліктерінің өзгеруін болжай алады. Нәтижесінде осы түрлендірулерге сүйене отырып, жаңа эмоционалды бейне мен жаңа форма алады. Туфли формасы тапсырыс берушінің талабы бойынша трансформация факторына айналады. Мақалада осы аяқкиімнің функционалдық міндеттері, пластикалық сипаттамалары, техникалық және дизайнерлік міндеттері қарастырылған. Зерттеу әдістері ретінде мақалада трансформацияның мүмкін кезеңдері бар эксперименттік модельдердің нұсқалары ұсынылады, алдынала техникалық мәліметтер келтіріледі, әйгілі әлемдік дизайнерлердің аяқкиімнің инновациялық үлгілеріне салыстырмалы талдау жасалады, болашақта осы модельді дамыту туралы болжамдар орындалады. Зерттеу барысында тәжірибелік әдіс қолданылды. 12 16 жас аралығындағы топтардың артықшылықтарын ескере отырып, аяқкиімнің формасы жасалды, бұл тұтынушылар санатына сүйене отырып, біз аяқкиімді функционалды форма ретінде ұтымды түсінудің шегінен шыға алдық және оған фантастикалық образдың мағынасын бердік, тұтынушылардың осы жас тобы бұл форманы мағыналық және көркемдік контексте қарастыруға мүмкіндік берді. Сонымен қатар, осы модельге «ақылды аяқкиім» тұжырымдамасын инвестициялай отырып, біз ауыстырылатын бөлшектерді қайта құру арқылы модификациялау және түрлендіру қабілетін ғана емес, аяқкиімнің элементтерін бір бүтінге біріктіре отырып, бір формадан екінші түрге жобалау және реинкарнациялау мүмкіндігін де қарастырдық, сонымен қатар тұтынушының шығармашылық әлеуетін дамыттық, ол өз қалауы бойынша құрылымды қалпына келтіре алады және іс жүзінде дизайнер ретінде жаңа модель қалыптастыра алады. Мақала әр түрлі қызмет салаларында оны одан әрі дамыту туралы болжамдар жасайды. Мысалы, медицина, спорт, өнер т.б. Жаңа материалдарды енгізуді қарастыра отырып, біз нанотехнология саласындағы жаңалықтарға сүйендік және осы модельдің мүмкін болатын ерекшеліктерінің қатарында түстің өзгеруі, материалдардың жарыққа, температураға реакциясы және т.б. Жоба қазіргі заманғы материалдардың формасы мен ерекшеліктерін жобалаудағы кең мүмкіндіктердің арқасында тұтынушылардың кең ауқымы үшін жасалатын осындай аяқкиімді жасауға бағытталған.

Осы уақытқа дейін ауру жануарлардың секрециялары мен экскреттерінде вирустық антигенді анықтауға бағытталған етқоректілер обасын (Каре ауруы) тірі кезінде тікелей диагностикалау мәселесі өзекті болып қалуда. Жыртқыш иттердің обасы болған жағдайда, өмір бойы сенімді диагноз қою міндетті болып табылады, өйткені иттердегі етқоректілердің обасы емделеді. Ветеринарлық клиникаларда қолданылатын әдістермен бұл аурудың өмір бойы диагнозы жақсырақ, өйткені уақтылы және дұрыс диагноз қойылған жағдайда емдеу шаралары тиімдірек болады. Мақсаты - осы аурудың алдын алу, диагностикалау және емдеу тұрғысынан иттер арасында етқоректілер обасына қарсы эпизоотияға қарсы іс-шаралар жүйесін жетілдіру. Әдістері: Жеке ветеринарлық клиникалардың ұсақ үй жануарларының аурулары бойынша есеп беру деректерін талдау қолданылды. Әр түрлі серологиялық әдістер қолданылды. Иттердің жұқпалы гепатитінен дифференциалды диагноз комплементті байланыстыру реакциясы, диффузиялық преципитация реакциясы, парвовирустық энтериттен – мысықтың қызыл қан клеткаларымен гемагглютинацияны тежеу реакциясы әдісімен жүргізілді. Реакциялардың ерекшелігін тексеру және жалған оң нәтижелерді болдырмайтын сыналатын материалдың концентрациясын анықтау үшін әртүрлі инфекциялық аурулармен ауыратын иттерден алынған, сондай-ақ сау интактілік жануарлардан алынған патологиялық материалдың сынамалары зерттелді. Диагностиканың әртүрлі әдістерінің кешенін қолдану аурудың кез-келген түрінде және кез- келген кезеңде, тіпті аралас инфекциялар жағдайында да етқоректілердің обасына диагноз қоюды, сондай-ақ оны парвовирустық энтериттен, инфекциялық гепатиттен және обаға ұқсас басқа да етқоректілерден ажыратуды қамтамасыз етеді. Етқоректілер обасы вирусының вирусқа тән антигені анықталған кезде микродисперсия агглютинациясының реакциясы оның көмегімен ауыз және мұрын қуыстарынан нәжіс пен шайындылардың сынамаларын зерттеу арқылы ауруға тірі кезінде диагноз қоюға болатындығында. Ауру диагнозынан кейін ветеринарлық мамандар емдік шараларды уақытында бастай алады, бұл жануарлардың сауығу дәрежесін арттырады.

Негізгі мәселе: Мақалада қазақ лексикографиясының қазіргі жайы мен даму бағыттары қарастырылады. Қазіргі заманғы лексикография салаларының мақсат-міндеттері мен мүмкіндіктері анықталып, сөздік түзудің ғылыми-теориялық және практикалық негіздері сипатталады. Мақсаты: Лексикография теориясы мен практикасының дамуы лексикографияны тіл білімінің жеке саласы ретінде тану, сөздіктерді құрудың теориялық негізін жасау, сөздіктердің жалпы типологиясы, сөздіктердің макро- және микроқұрылымын анықтау сияқты қажеттіліктерден туындайды. Сондықтан мақалада қазақ лексикографиясының тәжірибесін қорыта отырып, оның жалпы теориялық мәселелерін, даму бағыттарын анықтау, тіл ғылымындағы орнын көрсету мақсаты көзделген. Әдістері: Зерттеу барысында сипаттамалы әдіс, анализ, синтез жасаудың әдіс-тәсілдері қолданылды. Нәтижелер мен олардың маңыздылығы: Қазақ лексикографиясының жалпы теориялық, құрылымдық мәселелері зерделенетін ғылыми еңбектерге, қазақ лексикографиясының тарихы бойынша жасалған зерттемелерге, сөздік түзудің тәжірибесі мен ғылыми негіздері қарастырылатын зерттеу еңбектеріне қысқаша шолу жасалады. Авторлар сөздіктерді жасау жұмысында, олардың сапасын арттырудағы лексикография теориясының маңызын, сөздік бірліктерді сөзтізбеге сұрыптап алуда басшылыққа алынатын ұстанымдар құрамын, олардың қызмет ету ерекшеліктерін, зерттеу нысанына сәйкес сөздік түрінің сөзтізбесіне алынатын тілдік бірліктердің сандық және сапалық құрамын, қазақ лексикографиясының теориялық және практикалық мәселелерін, қазақ тілінің сөздіктерін жасаудың ғылыми- теориялық негіздерін белгілеп, оның сөзтізбесін түзудің құрылымдық ерекшеліктерін анықтайды. Сөздік түзудің ғылыми негіздерін, олардың сөзтізбе құрамы мен құрылымдық ерекшеліктерін зерттеудің таза ғылыми тұрғыдан да, қазақ тілін дамытуға бағытталған мемлекеттік бағдарламаларды жүзеге асыру тұрғысынан да маңыздылығын көрсете отырып, мақала авторлары сөздіктердің түзілу заңдылықтары мен сапасы тілдің қазіргі қоғамдағы қызметіне тікелей байланысты деген қорытынды жасайды. Қазіргі лексикографияның даму үрдісі кез келген сөздікке тән қасиеттерді зерттейтін жалпы лексикографияны және лексикографияның жеке бөлімдерін (оқу, терминологиялық, ономастикалық және т.б.) бөліп көрсетуге мүмкіндік береді. Жалпы лексикография типологияны қолдана отырып, барлық сөздіктердің жалпы (немесе статистикалық тұрғыдан басым) ерекшеліктерін белгілеуі керек, сонымен қатар сөздіктердің қызметі мен қолданылуының жалпы заңдылықтарын зерттеуі керек. Жеке лексикографияда сөздіктің белгілі бір түрінің ішкі құрылымын мен оны жасау әдістерін, сөздіктің белгілі бір түрінің тарихын, сөздіктің белгілі бір түрінің мақсаты мен адресатын зерттейтін бөлімдер болуы керек. Сондықтан лексикограф мамандар лексикографияның одан әрі дамуы болашақта сөздіктердің қолданыстағы түрлерін жетілдіру мен жаңа түрлерін түзуде, күрделі сөздіктердің пайда болуында және лексикографиялық қызметті компьютерлендіруде деп есептейді.

Негізгі мәселе: авторлар ұлы ойшыл және гуманист Абай Құнанбаевтың философиялық- дүниетанымдық идеяларын қарастырған. Мақсаты: Абай Құнанбаев шығармашылығының талдауы жеткіліксіз аспектілерінің бар екенін көрсетті, алайда мәселенің барлық аспектілерін толық қамтуға үміттенбей, авторлар Абай Құнанбаевтың "Қара сөздер" жұмысының материалында Абайдың философиялық-дүниетанымдық көзқарастарының табиғаты мен мәнін зерттеуге әрекет жасады. Әдістер: авторлар ұлы Абай "Қара сөздерінің" философиялық мазмұнын талдауға назар аударды. Мақалада рухани және ғылыми-теориялық мәдениеттің қазіргі деңгейіне сәйкес келетін философиялық әдістеме қолданылады. Авторлар абстрактіліктен нақтылыққа өрлеу, нақты тарихшылдық принципі (тарихи және логикалық бірлік) сияқты ғылыми әдістерді жүзеге асырды. Нақты тарихшылдық тақырыптың тарихын зерттей отырып, тарихи дамып келе жатқан объектінің (үрдістің) логикасын қарастырады, бұл принцип тарихи үрдістің белсенді көрінуіне ықпал етеді. Тарихшылдық тарихи үрдістің мәнін оның тұжырымдамалар жүйесінде қалыптасуы мен дамуы тұрғысынан бақылап, жаңғыртады. Нәтижелері және олардың маңыздылығы: Абай шығармашылығы әлемдік мәдениетте ерекше орын алады, ол рухани мәдениетті жаңа сатыға көтерді, қазақ болмысының бейнесінің жаңа үлгілерін берді. Абай қазақтардың дәстүрлі мәдениетіндегі барлық нәрседен түбегейлі ерекшеленетін жаңа дүниетанымды, жаңа ойлауды, жаңа құндылықтарды негіздеді деп санаймыз. «Қара сөздер» еңбегінде сын объектісі дәстүрлі қазақ қоғамы, қазақтың өзі болып табылады. Сын сындарлы сипатқа ие, нәтижесінде жалпыадамзаттық проблемалар, жақсылық, адамгершілік, жанашырлық, мейірімділік, еркіндік және жауапкершілік идеялары көтеріледі. Абай «Қара сөздер» жұмысындағы дәстүрлі тәсілге қарағанда еңбек ұғымына жаңа көзқарас қалыптастырады. Ұлы ойшыл адамның, жеке тұлғаның қалыптасуы мен дамуындағы еңбектің рөлін көрсетті, бұл еңбек пен іс-әрекеттің арқасында білімді, ғылымды түсінуге болады, сонымен бірге ұлы ойшыл еңбекті өмір сүру құралы ретінде түсінді. Абай дінге жаңа көзқарас білдірді, соқыр сенімге ол исламды ақылға қонымды зерттеуді қарсы алды, «иманды қасиетті нәрсе ретінде ғана емес, оны саналы дәлелдермен қалай қорғау және нығайту керектігін де біледі». Біз Абай кемелді, шынайы, мінсіз адамның жаңа идеалын жасады, білімге ұмтылған «толық адам» адамгершілік адам болып табылады, таңдау және жауапкершілік еркіндігін мойындайды деп санаймыз. Ұлы гуманистің адамгершілік кодексі: «Адам бол», бұл осы әлемде шарлау және таңдау жасау қабілетін білдіреді.

Студенттерге антидопинг бойынша білім беруді ұйымдастыру «Антидопинг бойынша қамтамасыз ету негіздері» мамандандырылған пәнінің болуын және допингке қарсы тақырыптарды классикалық пәндерге енгізуді көздейді. Студенттердің антидопинг бойынша білім беру салаларында бірқатар құзыреттерді қалыптастыру медициналық-биологиялық цикл пәндерін де, спорттық, педагогикалық және қоғамдық пәндерді де игеру кезінде орын алатын қызметті ұйымдастырудың жаңа интерактивті формаларын қажет етеді. Спортта допингті қолданумен және ұлттың денсаулығымен байланысты салалық мәселелерді саналы түрде қабылдау химия, биохимия, физиология, спорттық медицина туралы білімді қамтамасыз етеді. Мақсаты – спорттық ЖОО-да допингке қарсы қамтамасыз ету бойынша оқу-тәрбие процесін ұйымдастыруды зерделеу. Бүгінгі таңда негізгі әдістемелік инновациялар оқытудың интерактивті технологияларын қолданумен байланысты. Оқытудың интерактивті әдістерін қолдануға негізделген оқу процесі барлық қатысушылардың таным процесіне қосылуын ескере отырып ұйымдастырылады. Білім беру қарым- қатынас ортасы құрылады, ол ашықтықпен, қатысушылардың өзара әрекеттесуімен, олардың дәлелдерінің теңдігімен, бірлескен білімнің жинақталуымен, өзара бағалау мүмкіндігімен сипатталады. ИнЕУ студенттерін антидопинг бойынша қамтамасыз ету бойынша оқу-тәрбие процесін ұйымдастыру білім беру бағдарламасында «Антидопинг бойынша қамтамасыз ету негіздері» мамандандырылған пәнінің болуын және антидопинг бойынша білім беру компоненттерін қалыптасқан пәндерге енгізуді көздейді.

Ақпараттық технологияларды кеңінен енгізу адам қызметінің әр түрлі салаларына айтарлықтай өзгерістер енгізеді. Білім беру саласы да ерекшелік емес. Осыған байланысты, осы мақалада автор электронды оқулықтарды әзірлеуден тұратын және білім беру процесін ақпараттандырудың өзекті және перспективалы бағыттарының бірі болып табылатын өзекті мәселені қарастырды. А.А. Андреев, А.И. Башмаков, Т.И. Коваль, В.М. Кухаренко, Е.С. Полат, П.И. Сердюкова, С.С. Сысоева, А.Ю. Уваровтың еңбектеріне талдау жасалды. Бұл еңбектерде электронды оқу құралдарын жасауға қойылатын талаптар бар . Талдау нәтижелері бойынша автор электронды оқулықтардың даму кезеңдерін, олар сәйкес келуі керек принциптерді сипаттады, сонымен қатар электронды оқулықтан тұратын модульдердің тізімін келтірді. Бағдарламалық жасақтама кешендерінің ішінен автор CourseLab, SmartBuilder, MOS Solo, Googleсайттары, iSpringSuite, TurboSite, AdobeAnimate, HTML5. Мақала авторы ұсынған технологияға сәйкес электронды оқулықтарды әзірлеу және оларды кейіннен оқу процесінде қолдану студенттердің оқу-танымдық қызметін тиімді деңгейде ұйымдастыруға көмектеседі. Мақсаты – қолданыстағы талаптарды ескере отырып, электрондық оқу құралдарын әзірлеу технологиясын сипаттау. Мақалада талдау, синтез және шегеру әдістері қолданылды. Электрондық оқу құралдарын әзірлеудің талаптары мен қағидаттарын талдау сипаттамалық- аналитикалық әдіс негізінде жүргізілді. Әзірленген "Мобильді қосымшаларды әзірлеу" электрондық оқу құралы ұсынылған технологияның практикалық нәтижесі болды. Зерттеу нәтижелері теориялық маңыздылықтан басқа, үнемі өсіп келе жатқан ақпаратағыны мен студенттердің оны игеруге шектеулі мүмкіндіктері арасындағы қайшылықты шешуде оң динамикадан тұратын практикалық маңызы бар. Электрондық оқу құралдарын оқу процесінде саналы пайдалану оқытудың пайдаланылатын әдістері мен әдістемелерін дараландыру және білім алушыға бағытталу жағына өзгерту жолымен білім беру сапасын арттырудың негізг тәсілдерінің бірі болып табылады.

Негізгі мәселе: Мақалада бастауыш мектепте шет тілінде білім беру барысында қоолданылатын заманауи педагогикалық технологиялар сипатталады және олардың бастауыш сынып оқушысының әртүрлі құзыреттерінің дамуына әсері қарастырылады. Авторлар ақпараттық-коммуникациялық педагогикалық технологиялардың оқытуда жеке тұлғаға бағытталған тәсілді жүзеге асыруға көмектесетінін, бастауыш сынып оқушыларының қабілеттерін, олардың оқу деңгейін ескере отырып, оқытуды дараландыру мен саралауды қамтамасыз ететінін айтады. Қазіргі педагогикалық технологиялар іс-әрекетті қайта құрудың жүйелі тұтас құралы ретінде оқу-тәрбие үдерісінің сапасын жақсартуға, жеке тұлғаны дамыту міндеттерін шешуге мүмкіндік беретіні көрсетіледі. Мақсаты: Қазіргі заманғы ағылшын тілі сабағында қолданылатын заманауи білім беру технологияларын талдау. Бастауыш сынып мұғалімдерін даярлаудың қазіргі кездегі қалыптасқан жүйесі оның құрылымын, ұйымдастырылуын, мектеп практикасымен және білім беру жүйесіндегі инновациялық үдерістермен өзара байланысын қайта қарауды талап етеді. Сондықтан мақалада жоғары оқу орнында мамандар даярлаудың сапасын арттыруда мұғалім тұлғасының өздігінен дамуына, оның шығармашылық қабілетінің артуына мүмкіндік жасауды және оқу-тәрбие үдерісін жетілдіруді қамтамасыз ететін жаңа педагогикалық технологияларды пайдалану оқу үдерісінің маңызды бөлігіне айналуы тиіс екендігін дәлелденеді. Әдістері: Зерттеу барысында сипаттама әдісі, жүйелеу, талдау жасаудың әдіс-тәсілдері қолданылды. Нәтижелер мен олардың маңыздылығы: Мақала авторлары бастауыш сыныптарда шет тілдік білім берудің мақсаты ретінде оқушының жеке басының дамуын (адамгершілік және танымдық) және оның айналасындағы көпмәдениетті және көптілді әлеммен ұтымды, тиімді, заман талабына сай қарым- қатынасқа түсу қабілеттерінің кешенін анықтайды. Сондықтан білім берудің мемлекеттік стандарты талаптарына сәйкес болашақ бастауыш сынып мұғалімінің педагогикалық технологияларды қолдана алуға қажетті білім, білік және дағдыларын қалыптастыруы маңызды деп қорытады. Себебі білім берудің жаңа жүйесі жасалып, әлемдік білім беру кеңістігіне бағыт алған қазіргі кезде оқу-тәрбие үдерісіндегі өзгерістер білім берудің парадигмасын өзгертті, білім берудің мазмұнын жаңартып, жаңа көзқарас, жаңаша қарым-қатынас қалыптастырды.

Бұл мақала адам саудасына байланысты қылмыстарды тергеу кезінде арнайы сараптамалық білімді қолдану мәселелерін зерттеуге арналған. Арнайы сараптамалық білімді пайдалану - адам саудасы туралы істер бойынша жүргізілетін тергеу әрекеттері жүйесіндегі ажырамас элемент болып табылады. Осы зерттеуде авторлар Қазақстан Республикасындағы адам саудасына байланысты қылмыстарды тергеу кезінде сот сараптамаларын жүргізу ерекшеліктерін қарастырады. Зерттеу авторлары адам саудасы туралы қылмыстық істер бойынша жүргізілетін сот сараптамаларының типтік түрлерінің көп кездесетіндерін қарастырады. Жұмыста ғылыми әдебиеттерді талдау, сондай-ақ адам саудасына қарсы күресті жүзеге асыратын және адам саудасы туралы қылмыстық істерді талдайтын практикалық қызметкерлерге сауалнама жүргізу негізінде қылмыстық қудалау органдарына қаралып отырған санаттағы қылмыстық істер бойынша сот сараптамаларын неғұрлым тиімді жүргізу бойынша практикалық нұсқаулар ұсынылады. Осы зерттеудің мақсаты Адам саудасын тергеу кезінде сот сараптамаларын жүргізудің тактикалық ерекшеліктерін, сондай-ақ арнайы сараптамалық білімді пайдалану ерекшеліктерін зерттеу болып табылады. Осы зерттеудің әдіснамалық негізін: әлеуметтік-құқықтық құбылыстарды танудың диалектикалық әдісі, сондай-ақ жүйелі-құрылымдық, салыстырмалы-құқықтық, логикалық-теориялық және жеке ғылыми зерттеу әдістері құрады. Зерттеу нәтижелерінің объективтілігіне қол жеткізу үшін бұл әдістер жан-жақты қолданылды. Адам саудасы фактілерін тергеу кезінде сот сараптамаларын пайдалану осы қылмыстарды ашу және тергеу үшін өте маңызды. Зерттеуде тергеу кезінде жиі кездесетін қылмыстық істердің қатарына сот сараптамаларының келесі түрлері кіруі керек: медициналық сараптама, биологиялық сараптама, қолжазба сараптамасы, фоноскопиялық сараптама және одорологиялық сараптама. Тергеу субъектісі белгілі бір сот сараптамаларын жүргізудің тактикалық ерекшеліктерін мұқият түсінуі керек. Зерттеудің авторлары ұсынған зерттеуде, сот сараптамаларында қаралған тағайындау және өндіру бойынша практикалық ұсынымдар адам саудасы фактілерін табысты тергеу үшін маңызды, бірақ бұл ретте ұсынымдық мәнге ие және нақты қылмыстық істің ерекшеліктерін ескере отырып, түрін өзгертуге болады.

Covid-19 коронавирусының пандемиясы жаңа экономикалық шындықтың басталуына әкелді, оған экономиканың әр субъектісі масштабына қарамастан бейімделуі керек: аймақ, ел немесе бүкіл әлем. Мақалада пандемия жағдайындағы аймақтық экономикалық механизм өзін-өзі дамытудың нарықтық тетігі мен аймақтық деңгейдегі биліктің басқару әсерінің өзара әрекеттесуі тұрғысынан қарастырылады. Пандемия және онымен байланысты шектеулер нәтижесінде өңірлердегі экономикалық жағдайдың тұрақсыздануы өңірлік саясаттың негізгі бағыттарын қайта қарау мәселесін қояды. Қойылған мақсаттар мен міндеттерге қол жеткізу үшін эмпирикалық және теориялық зерттеудің жалпы әдістері қолданылды: талдау, синтез, индукция, шегеру, жалпылау, сипаттау. Павлодар облысының экономикасында негізгі рөлді үш сала атқарады: өнеркәсіп, сауда және көлік. Өнеркәсіптік өндіріс көлемі бойынша оң динамиканың қаншалықты сақталатынына және қызмет көрсету саласындағы кәсіпорындарға қолдау көрсетілетініне аймақтың дамуы байланысты болады, оның негізгі көрсеткіштері осы мақалада пандемия жағдайындағы оқиғалар призмасы арқылы қарастырылады. Пандемияға жауап ретінде қабылданған денсаулық сақтау саласындағы қажетті шаралар ұтқырлықтың төмендеуіне әкелді және жоғары экономикалық шығындармен бірге жүреді. Карантиндік шаралар бизнеске, әсіресе микробизнеске тікелей әсер етті. Аталған секторды қолдау үшін салықтық ынталандырулар ұсынылды, Кредиттеу кеңейтілді және бизнесті жүргізу жағдайларын одан әрі жеңілдету бойынша шаралар қабылданды. Мақалада пандемия жағдайында және экономикалық механизмді өзгерту үшін шектеу шараларын енгізуді, сыртқы басқару әсерінің экономикаға әсерін күшейтуді талап ететін мәселелердің шағын тізімі ғана көрсетілген. Бұл ретте мемлекет тұтастай және жекелеген өңірлер үшін олардың әлеуетін және экономикада нақты қалыптасқан жағдайды ескере отырып, адамдар денсаулығының қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша енгізілген тыйымдар мен шектеулер мен экономиканы функционалдық режимде, жұмыскерлердің жұмысы мен кірістерін сақтау арасындағы оңтайлы арақатынасты табу қажет. Тыйым салу және рұқсат беру шаралары арасындағы тепе-теңдікті табу мәселесі одан әрі талдауды қажет етеді. Бұл ретте мемлекет ұзақ мерзімді перспективаға бағдарланған жоспарлы сипаттағы құралдарды әзірлеуге және қолдануға мұқтаж.

Мақаладағы басты мәселе – киімге ою-өрнек жасау саласында инновациялық технологияларды қолдану мысалын қолдана отырып, этникалық стиль элементтері бар күнделікті киім коллекциясын жасау әдістері. Ою-өрнектердің қалыптасу факторлары адам денесінің құрылымына негізделген. Автор эргономикалық факторларға байланысты киімнің арнайы визуалды сипаттамаларына негізделген қалыптастыру факторларын қарастырады. Қазіргі жастар киімдері коллекциясының құрамдас бөлігіне айналдыру үшін ою-өрнек мотивтерінің ерекшеліктерін зерттеу. Қоршаған ортаға көзқарас мониторингі - адамдар жасаған ең жақсысын таңдау негізінде мәдени құндылықтар туралы білім алу, мәдени халықтық дәстүрлермен танысу, адам мен мәдениеттің диалогы заманауи жалпы ғылыми әдістерге негізделген. Мақала жазу кезінде авторлық және эксперименттік зерттеу әдістері, кестелерде және авторлық эскиздерде ақпаратты белгілеу қолданылды. Санаттар мен анықтамаларды зерттеу ақпаратты іріктеу және жіктеу, сондай-ақ оны талдау әдісімен жүргізілді. Дәстүрлі және қазіргі заманғы мәдениет нысандарын салыстырмалы талдау, сәулет, өнер, философия, психология бойынша библиографияларды зерттеу; ғылыми монографиялардың, авторефераттар мен диссертациялардың, мақалалардың, сәулет және өнер шеберлерінің шығармашылық эсселерінің материалдарын олардағы тұжырымдамалар, принциптер, ұғымдық - терминологиялық тұжырымдар тұрғысынан талдау жасалды. Сонымен қатар, жеке ғылыми әдістер қолданылады: өнердегі қазіргі қалыптасу тенденцияларын анықтау үшін әдеби дереккөздерге талдау жүргізілді. Зерттеу нәтижелері ретінде киімдерді безендірудің әр түрлі түрлерін қарастыратын жинақ жасалды, ою-өрнекті костюмнің құрылымдық құрылымына қосу әдістері қолданылды, модельдер, есептеулер және сызбалар келтірілген. Авторлық коллекцияда ою-өрнектің коллекцияның таңдалған көркемдік-бейнелік міндетіне байланысты, сондай-ақ оның функционалдық мақсатына байланысты қолданылуы негізделген. Барлық осы факторлар формативті болып табылады. Ал осы зерттеудің практикалық тәжірибесі Қазақстан мәдениетінің тарихи жетістіктерін көпшілікке ілгерілету және оларды танымал ету қажеттілігіне байланысты ғана емес, сонымен қатар оны заманауи дизайн объектілеріне тарату мүмкіндіктерін түсінуге ықпал ететін әдіс ретінде осы тақырыптың өзектілігін көрсетеді.

Зиянды заттардың, атап айтқанда азот оксидтерінің шығарындыларын азайту арқылы жылу электр станцияларының экологиялық қауіпсіздігін қамтамасыз ету. Отынның барлық түрлері, соның ішінде қатты отын жағылған кезде, ЖЭС бу генераторларында азот оксидтері түзіледі. Олардың пайда болу көздері - ауадағы азот және отынның органикалық заттарының құрамында азот бар компоненттер. Өздеріңіз білетіндей, олар адамдар, өсімдіктер мен жануарлардың денсаулығына кері әсер етеді. Сондықтан осы шығарындыларды азайту әдістерін қарастыру және талдау қажет болды. Мақсат - азот оксиді шығарындыларын азайтудың әртүрлі әдістерін қарастыру және талдау мен түтін газдарын айналымға жіберу арқылы осы шығарындыларды азайтудың жаңа схемасын ұсыну. Бұған бу генераторының пешіндегі температураны төмен температура арқылы түтін газдарын беру арқылы бу генераторының пешіндегі температураны төмендету арқылы бу генераторларының түтін газдарын азот оксидтерінен тазартудың белгілі әдісінде түтін газдарын бу генераторының пешіне күлді тазалағаннан кейін ұсынылады. Сонымен қатар, негізгі түтін шығарғыштан жану камерасына өткеннен кейін салқындатылған, циркуляцияланған газдың жану камерасына 110-170 °C температурасы бар, бастапқы нұсқамен салыстырғанда, бу генераторының пешіндегі температураның көбірек төмендеуі орын алады, бұл өз кезегінде оксидтердің түтін газдарының азаюына әкеледі. Азот, өйткені олардың пайда болуының химиялық реакциясы жылуды сіңірумен жүреді. Азот оксидтерінен тазартудың ұсынылған әдісінің техникалық нәтижесі - электр энергиясын тұтынудың төмендеуі, түтін газдарын күлден тазарту есебінен рециркуляциялық газ каналының күл тозуын жою (ПЕТ техникалық пайдалану ережелерінің талабы).

Бұл мақала орта мектепте жаратылыстану-ғылыми цикл пәндерін ағылшын тілінде оқытудың мәнін ашады. Сабаққа дайындық кезінде оқу материалын мұқият таңдау қажеттілігі туындайды, мұғалім ағылшын тіліне тән негізгі грамматикалық және синтаксистік модельдерді ұмытпай, пәндік терминологияны қолдана отырып, шет тіліндегі мәтінмен жұмыс істеудің нақты алгоритмін ойластырады. Мұндай тілдік ортада шетелдік тасымалдаушылар кәсіби бағытталған сабақтардағы тілдікқиындықтарды жоя отырып, терең білім алады. Осы мәселені ескере отырып, біз мұғалімдерге арналған физика сабақтарында ағылшын тілінде қалыптастырушы бағалауға арналған тапсырмаларды қамтитын әдістемелік құрал құрастыруды ұйғардық. Оның лексика-грамматикалық материалы оқу-танымдық іс-әрекетінде ағылшын тілін (В1) меңгеруге қойылатын талаптарға жауап береді. Ұсынылған прогресс тестілері сонымен қатар жергілікті емес оқытудың тиісті кезеңінің барлық талаптарына сәйкес келеді және кәсіби бағдарланған қарым-қатынас дағдыларын нығайтуға көмектеседі. Мақсаты - ағылшын тілінде физика сабақтарына арналған тапсырмаларды дайындау кезінде ескерілуі керек кейбір қағидаларды ашу, сонымен қатар мұғалімдерге әдістемелік нұсқаулық беру. Бұл мақалада сабақ барысында тиімді болатын бірнеше принциптер көрсетілген. Барлық осы мақалалар студенттердің компьютерлік сауалнамасы арқылы расталды, жауаптар талданды және жариялау үшін жиналды. Біз ұсынған нәтижелерді ескере отырып, орта мектеп мұғалімдері ұсынылған материалдың сапасын жақсарта алады, сонымен қатар сабаққа дайындалуға аз уақыт жұмсайды. Физика - пән мазмұны мен тілдік компонентті біріктіре алатын іргелі ғылымдардың бірі. Мұнда коммуникативтік құзыреттілікті арттыру үшін пәндік-тілдік интеграцияның түрлі әдістері ұсынылған. Осылайша, физика сабақтарын ағылшын тілінде дайындау және өткізу оқу материалын қатаң және мұқият таңдауды қажет етеді және орта мектеп оқушыларының білім профилін ескереді.

Соңғы жылдары білім беру кеңістігінде бірнеше тенденцияларды түзетуге болады. Әр түрлі білім беру парадигмаларын білдіретін жаңа бәсекелес білім беру теориялары мен тәжірибелерінің пайда болуын қоса алғанда, алуан түрлілік бар. Бұл жағдай білім беру парадигмаларының табиғаты және олардың болашақ мұғалімдердің құзыреттерін, оның ішінде әлеуметтік және тұлғалық құзіреттілігін қалыптастырудағы рөлі туралы мәселені шешуді өзекті етеді. Қазіргі заманғы қазақстандық білім берудің полипарадигмалдығын талдау және оның мұғалімнің әлеуметтік-тұлғалық құзыретін қалыптастырудағы рөлі. Біз талдау, синтез және шегеру әдістерін қолдандық. Құзыреттілік тәсілі талдау сипаттамалық-аналитикалық әдіс негізінде жүргізілді. Білім беру саласындағы полипарадигмалдылық табиғи құбылыс ретінде талданады. Зерттеуші-педагогтардың әртүрлі ұстанымдарын талдаудың әдіснамалық негізі Т. Кун берген парадигманың жалпы ғылыми анықтамасы болды. Оның айтуынша, бұл теориялық және әдіснамалық көзқарастардың жиынтығы, тұжырымдама теориядан, тұжырымдамадан немесе тәсілден гөрі жалпы. Бірнеше педагогикалық теориялар, тұжырымдамалар немесе тәсілдер олардың идеялық негізі болып табылатын парадигмаға сәйкес келуі мүмкін. Парадигманы жалпы ғылыми түсіндіруге оралу жинақталған тәжірибе мен білім беру перспективаларын түсінудегі шатасуды жояды, құзыреттілікті қалыптастыру мәселелерінде педагогикалық шындықты барабар қабылдауға көмектеседі. Мұғалімдердің құзыреттілігін қалыптастыру саласындағы білімді кеңейту және дамыту сөзсіз, сондықтан педагогикалық парадигманы өзгерту сөзсіз және қажет. Ондағы синтездеу өзегі ғылымды, өнерді және рухани ілімдерді ноосфераның тұтастығына біріктіретін мәдениет болуы керек. Бүгінгі таңда педагогикада педагогикалық парадигмалардың үйлесуі мен толықтырылуына көп көңіл бөлінеді. Мұғалімдердің де, студенттердің де білімнің полипарадигмалдығын сауатты қабылдауы, сондай-ақ болашақ мұғалімнің білім беруіндегі полипарадигмалдық тәсілдің жан-жақты сипатын түсіну, біздің ойымызша, жоғары оқу орнында оқу кезеңінде де білікті мұғалімнің қалыптасуының сапалы деңгейін қамтамасыз етеді.

Мақалада қазақ мектептерінде ағылшын тілін оқытудың айтылым дағдысын дамытуда қолданылатын заманауи әдістердің маңыздылығы талқыланады. Қазіргі кезде мұғалімдер тәжірибелерінде төрт негізгі бағытты басшылыққа алады: тыңдалым, сөйленім, оқылым және жазылым. Алайда, осы дағдыларды ішінара ажырататын болсақ, көптеген көмекші дағдылар бар: айтылым, емле, грамматика, лексика, тыныс белгілері және т. б. Осы дағдылардың ішіндегі ең маңыздысы - айтылым дағдысы. Сондықтан зерттеу жұмысы студенттердің айтылым дағдыларын дамытуға бағытталған ең тиімді заманауи әдістерді ұсыну, практика негізінде қолдану және нәтижесін саралауды қамтыды. Оқушының шет тілінде еркін сөйлеу қабілетінде айтылымның маңыздылығын анықтау және «Бен Франклин» жаттығуын қолдана отырып оның даму жолдарын ұсыну. Зерттеу барысында сипаттамалық, жүйелеу және аналитикалық әдістер қолданылды. Мақала авторлары еліміздің заманауи жаңартылған оқу үдерісінде оқушылардың ағылшын тілінде еркін сөйлеу қабілетін дамытуда айтылым дағдысының маңызды рөлін анықтайды және ағылшын тілін оқыту процесінде студенттердің айтылым дағдысын дамытуға бағытталған «Бен Франклин» жаттығуын ұсынады. Әлемдік білім беру аясында ағылшын тілі мұғалімдері үшін студенттің кез-келген тілдік құзіреттілігін дамытуда кешенді жаңа үлгідегі технологиялар оқушының шет тілін меңгеруі үшін маңызды деп қорытады. Себебі, қоғамның қарыштап дамуындағы өзгерістер жаңартылған білім беру негізінде білім беру мазмұнына жаңа идеялар мен заманауи дәстүр енгізуді алға қойып отыр

Негізгі мәселе: білім беру мекемесін басқару жүйесінің маңызды элементтерінің бірі - білім беру бағдарламалары (ББ) бойынша кірістер мен шығыстарды есепке алу және білім беру және өзге де қызметтердің өзіндік құнын есептеу болып табылады. Заманауи білім беру мекемелерінің алдына білім беру қызметтерінің сапасын жақсарту және олардың тиімділігін арттыру міндеті қойылып отыр. Оны шешу үшін олардың қаржы-шаруашылық дербестігінің шекарасы кеңейтіледі. Қазіргі уақытта жоғары оқу орындары меншік нысанын өзгертуде және коммерциялық емес қоғамдар болуы мүмкін. Жоғары оқу орындарын қаржыландыру жүйесін өзгерту білім беру мекемесін басқарудың жаңа тетіктерін әзірлеуді көздейді. Бұл жағдайда жоғары оқу орнын тиімді басқару міндеттерін қамтамасыз етуге бағытталған білім беру мекемелерінде жаңа есепке алу жүйелерін құру және игеру сөзсіз болады. Ең алдымен, бұл басқару есебі жүйесіне қатысты. Көрсетілетін қызметтердің өзіндік құны – бұл ЖОО-ның білім беру және өзге де қызметтерді іске асыруға ақшалай нысандағы шығыстарының жиынтығы. Жоғары оқу орындарының қаржылық дербестігін кеңейту оларды басқару мақсатында жоғары оқу орнының кірістері мен шығыстары туралы сенімді ақпарат қалыптастыруды көздейді. Мақсаты: білім беру мекемелеріндегі кірістер мен шығыстарды есепке алу мәселелерін анықтау болып табылады. Әдістер: зерттеу мақсатын жүзеге асыру нәтижелерді визуализациялау үшін салыстырмалы талдау, синтез, графикалық әдістерін қолдануға ықпал етеді. Нәтижелері және олардың маңыздылығы: Білім беру мекемелерінде кірістер мен шығыстарды басқару есебінің жүйесін дамыту кірістер мен шығыстарды есепке алу әдістемесін дамытуды, кірістер мен шығыстарды басқару есептілігінің ерекшеліктерін айқындауды көздейтін ақпараттық-талдамалық қамтамасыз етудің тиімді жүйесін қалыптастыруға бағытталған. Білім беру мекемелері қызметінің ерекшелігін көрсететін, кірістердің негізгі көрсеткіштерін есептеуді, оларды шоттарда және басқару есебінің тіркелімдерінде көрсетуді біріктіретін және кірістер мен шығыстардың нақты көрсеткіштерін қалыптастыруға мүмкіндік беретін кірістерді есепке алу әдістемесі ұсынылған. Шығындарды басқару әдісі негізделген, оның аясында топтастырудың жіктеу белгілері ұсынылған. Шығыстарды есепке алу әдісі қызмет түрлері, қаржыландыру көздері, құрылымдық бөлімшелер, жекелеген бағдарламалар мен іс-шаралар бөлінісінде шығыстардың бағыттарын нақтылауға мүмкіндік береді.

Негізгі мәселе: Қазақстандық өндіруші жалған кәсіпорындардың тауарларды, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді отандық өндірушілер ретінде «бүркеніп», преференциялар алып, мемлекеттік қолдау шараларын пайдаланған, бұл ретте өндіріске арналған жабдықтардың жеткілікті саны болмай, мемлекеттік және өзге де сатып алуларда жеңіске жеткен кездегі жағдайларға бірнеше рет тап болды. Мақсаты: Мақала Қазақстан Республикасында индустриялық сертификатты қолданудың өзекті мәселелері және перспективаларын қарастыруға арналған. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік сатып алу саласының даму серпіні тауарлар, жұмыстар мен қызметтер өндірісінің жекелеген салаларына қойылатын нақты талаптарға байланысты қаралды. Мақала материалы бір саланың бәсекелес кәсіпорындары арасында адал бәсекелестікті қамтамасыз ету тұрғысынан маңызды болып табылады. Әдістері: талдау және дедукция. Нәтижелері және олардың маңыздылығы: Қазақстан Республикасы тәуелсіздігінің алғашқы жылдарынан бастап Стандарттау, сертификаттау және сапаны басқару жүйесіндегі өзгерістер кешені жүзеге асырылуда. Бұл өзгерістер көптеген жылдар бойы байқалып келді, олардың айқын мысалдары: техникалық реттеудің еуропалық моделін Қазақстан Республикасындағы экономикалық жағдайдың қазіргі заманғы болмысына қолдану, Кеден одағына кіру, Кеден одағының бірыңғай техникалық регламенттерін қабылдау, өнімдер мен қызметтердегі жергілікті қамтудың үлесін, сондай-ақ отандық өндірістердің әлеуетін айқындайтын жаңа нормативтік құжаттар мен нормативтік-құқықтық актілерді енгізу болып табылады. Осы өзгерістердің нәтижелері Қазақстан Республикасының Техникалық реттеу жүйесі экономиканы дамытудың пәрменді құралы болып табылатынын дәлелдеді. Тауарлар мен қызметтердің отандық өндірушілерін қолдау үшін енгізілетін жаңа қазақстандық нормативтік-құқықтық актілер мен нормативтік құжаттарды әзірлеу ескі жүйені қайта құруға және бұрынғыдан түбегейлі ерекшеленетін жаңасын құруға ықпал ететін болады. Мақалада индустриялық сертификаттау саласындағы проблемалық мәселелер, атап айтқанда: білікті кадрлардың жетіспеушілігі қарастырылды; осы салада жүргізілетін жұмыстар үшін баға белгілеудің реттелмеген жүйесі; индустриялық сертификаттау рәсімін жүргізудің күрделілігі; индустриялық сертификаттау тетігі процестерін автоматтандырудың болмауы. Индустриялық сертификаттау тәжірибесін талдай отырып, осы мақалада жоғарыда аталған проблемалық мәселелерді шешу бойынша ұсыныстар ұсынылған. Тауарларды, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді отандық өндірушілердің тізілімін қалыптастыру және жүргізу, сондай-ақ индустриялық сертификатты беру қағидаларына өзгерістер мен толықтырулардың жаңа редакциясы, «Атамекен» Қазақстан Республикасының Ұлттық Кәсіпкерлер палатасы Төралқасының 28.12.2018 ж. № 28 шешімімен индустриялық сертификатты алу процесін қайта жаңарту қажет. Үрдіс неғұрлым ашық, түсінікті және тиімділігі жоғары болуы керек. Сондай-ақ, өзгерістер енгізіле отырып, жекелеген кәсіпорындардың Индустриялық сертификат алуына кедергі келтірген мәселелер шешілуге тиіс.

Білім берудің жаңартылған мазмұнына көшу жағдайында информатика бойынша электронды оқыту құралдарын әзірлеу және енгізу бұрынғыдан да өзекті болып отыр. Заманауи талаптарға толық сәйкес әзірленген электронды оқыту құралдарының жеткіліксіздігі, әзірлеушіден бағдарламалық құралдарды пайдалану бөлігінде әр түрлі деңгейдегі кәсіби дайындықты талап ететін, оларды жасау үшін бағдарламалық құралдар мен қабықтардың әртүрлілігі мұғалімдердің оқу процесіне авторлық электронды оқыту құралдарын әзірлеу және енгізу проблемасын егжей-тегжейлі қарастыру және талдау қажеттілігін тудырды. Мақалада электронды оқу құралдарын әзірлеуге арналған кейбір бағдарламалық құралдардың негізгі артықшылықтары мен кемшіліктері анықталған. Орта мектептерде электронды оқу құралдарын әзірлеу үшін қазіргі заманғы ең тиімді бағдарламалық құралдардың бірі ретінде «ArticulateStoryline» бағдарламасы бөлінді. Бағдарламалық құралдарды салыстырмалы талдау бірқатар критерийлер бойынша жүзеге асырылады: пайдаланудың қарапайымдылығы мен ыңғайлылығы, бағдарламада дайын шаблондардың болуы, қабаттармен жұмыс істеу мүмкіндігі, тест тапсырмаларын құру, дайын графикалық кескіндерді, бейне және дыбыстық файлдарды ендіру мүмкіндігі, бір слайдта көп беттік мәтінді орналастыру мүмкіндігі. «Articulate Storyline» бағдарламасының ерекшеліктері толығырақ ұсынылған. Бұл бағдарламалық құралды қарапайым қолданушы дайын шаблондарды қолдану арқылы да, кіріктірілген «JavaScript» бағдарламалау тілінің мүмкіндіктері арқылы алдыңғы қатарлы маман ретінде де пайдалану мүмкіндігі атап өтілді. Бағдарламаның мүмкіндіктері 4-сыныпқа арналған Информатика пәні бойынша электронды оқулықты әзірлеу мысалында ұсынылған. Бағдарламалық жасақтаманың мүмкіндіктерін іске асырудың нәтижесі «Articulate Storyline-нің» дайын кейіпкерлер жиынтығын пайдалану, масштабтау функциясы, бейне файлдарды енгізу, «Hotspot» және «sequencedrag-and-Drop» слайдтарын пайдалану арқылы ұйымдастырылған түрлі интерактивті тапсырмалар сияқты ерекшеліктерін көрсететін электронды оқулықтың дамуы болды. Электронды оқулық оқушылардың өзіндік танымдық белсенділігін, олардың оқуға деген ынтасының деңгейін арттыруды, өзін-өзі бақылауды қамтамасыз етеді.

Бүгінгі таңда қоғамдық санада инклюзия туралы пікір кез-келген балаға, бұзушылықтың түрі мен ауырлығына қарамастан, өзінің нормативтік дамып келе жатқан құрдастарымен бірге оқуға мүмкіндік беретін ең прогрессивті (интеграциямен салыстырғанда) тәсіл ретінде бекіп келеді. Мектеп тәжірибесіне инклюзивті тәсілдерді енгізуді Қазақстан Республикасының мемлекеттік білім беру саясатының басымдықтарының бірі деп атауға болады. Шынайы инклюзивті білім беру жоғары сапалы білімге тең қол жеткізуге мүмкіндігі бар балалардың заңмен кепілдендірілген құқығы мен оны жүзеге асырудағы нақты теңсіздік арасындағы қайшылықты шешуге мүмкіндік береді. Инклюзия стихиялық және стихиялық емес, жүйелі және мақсатты болуы керек. Сондықтан үздіксіз жалпы білім беру жүйесі аясында мүмкіндігі шектеулі баланы оқыту оңтайлы болып табылады. Бұл жүйені құру және оның тиімді жұмыс істеуі – инклюзивті білім беруді жүзеге асырудың негізгі тұлғасы болып табылатын – мұғалімсіз мүмкін емес. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар ОБ балаларды инклюзивті білім беруде әлеуметтендіру үшін жоғары сапалы білімге тең қол жеткізу және мүмкіндігі шектеулі балалардың кепілдендірілген құқығы арасындағы қайшылықты негіздеу және ашу қажет. Зерттеу барысында инклюзивті білім беруде теориялық тұжырымдамаларды, мемлекеттік бағдарламаларды, заңнамалық актілерді қолдануда сипаттамалық, жүйелендіру және аналитикалық әдістер қолданылды. Зерттеу мақсатын жүзеге асыру бұзылыстың түрі мен ауырлығына қарамастан үйлесімді түрде дамып келе жатқан құрдастарымен бірге оқуға мүмкіндік беретін ОБ бар балалардың прогрессивті дамуы үшін оқу процесін сынып-сабақ ұйымдастырудың баламасын қолдануға ықпал етеді. Жоғарыда келтірілген педагогикалық бақылау осы зерттеудің практикалық нәтижесі болып табылады. Білім беру мекемелерінде мүмкіндігі шектеулі балаларға арналған оқу процесін сыныптық-сабақтық ұйымдастыру жүйесін дамыту инклюзивті білім беруді жан-жақты дамытуды қамтамасыз етудің тиімді жүйесін қалыптастыруға бағытталған.

2020 жылдан бастап коронавирустық инфекция бүкіл жер шарын қамтыды. Вирусологтер, эпидемиологтер оны толығымен жою мүмкіндігі туралы болжау жасау қиынға соғады. Бұл – оқу-педагогикалық процестердің негізінен қашықтықтан білім беруге көшу ықтималдығын арттыруды білдіреді. Тиісті тиімді педагогикалық технологияларды дамыту қажеттілігі өзекті болып табылады. Бұған қоғамның қалыптасқан «цифрландыру» тренді, оқу орындарын ақпараттық техникамен, барлық оқушыларды дербес компьютерлермен жабдықтау ықпал етеді. Елдің иммундық жүйесін құрайтын Ұлттық зияткерлік ядролар – мәдениет, ғылым, білім, мемлекеттік басқару жаппай ақпараттық-желілік әсерге ұшырайды. Ең қорғалмаған санат – бұл «ақ-қараны» саналы түрде түйсігіне түйе бермейтін, барлық гаджеттер арқылы ақпараттық-сандық торға батырылған жастар. Адам миы - интеллектуалды иммунитетті, интроспекция, өзін-өзі сынау, өзін-өзі бағалау, өзін-өзі ұйымдастыру, өзін-өзі нормалау және т.б. функцияларды қамтамасыз етуге арналған биологиялық компьютердің бір түрі, «жергілікті» өзін-өзі басқару органы. Нарықтық тұрақсыздық, коронавирус пандемиясы, Қазақстанда ресми артикуляцияланған ұлттық идеяның, ұлттық мүдделер мен идеологияның болмауы жағдайында елдегі білім беру саясатының фокусын пәндік-бағдарламаланған оқытудан рефлексивтік, функционалдық-жүйелік ойлау мен өзара іс-қимыл қабілетін өсіруге ауыстыру қажеттігі айқын сезіледі. Әдіснамалық тұрғыдан алғанда, мәселе – тек ойлауда болады және ұйымдасқан ойлау құралдарының болмауымен, адамның осы құралдарды қолдануға тиісті қабілеттерімен байланысты. Қашықтан, қашықтықтан білім беруге мәжбүрлі көшуді ескере отырып, шешуді қажет ететін ең жақын мәселе – студенттердің рефлексивті, функционалды-жүйелік ойлау және өзара әрекеттесу қабілеттерін қалыптастырудың тиімді педагогикалық құралдарының болмауы. Мақсаты - қашықтықтан білім беру жағдайында оқушылардың рефлексивті, функционалды-жүйелік ойлау және өзара әрекеттесу қабілеттерін қалыптастыруға ықпал ететін авторлық модельдік диалогтарды негіздеу және дамыту. Әдістер: абстрактіден нақтыға (КАК) көтерілу әдісін және объектілердің нақты суреттерін олардың абстрактілі мәніне (сияқты) сүйене отырып түрлендіру әдісін қолдана отырып құрастырылған модельдік диалогтар. Авторлық модельдік диалогтардың келтірілген үлгілері әртүрлі фокустары бар оқушылардың рефлексивті аналитикалық, педагогикалық және басқарушылық қабілеттерін өсірудің инновациялық әдісін көрсетеді.

Компьютерлік жүйелер мен технологиялар біздің қоғамды айтарлықтай өзгертеді. Бұл өзгерістер әлеуметтік саламен де, өндірістік саламен де байланысты. Инновациялық цифрлық технологиялар еңбек нарығына және кәсіби қызметке үлкен әсері бар, олардың электронды ортаға ауысуына да ықпал етеді. Цифрлық технологияларды қолдана отырып, қазіргі адамдар жаңа мақсаттар қояды және мәселелерді шешудің жылдамдығымен шешеді, бұл желілерде бірлескен таратылған әрекеттердің мүмкіндіктерін пайдаланады. Бұл контексте – мамандардың жаңа құзыреттіліктері сұранысқа ие. Бұл зерттеудің мақсаты – төртінші өнеркәсіптік революцияның білім беру жүйесіне әсерін анықтау және оқу үшін дағдылар мен ойлауды дамыту. Ғылыми зерттеулер жүргізген кезде экономикалық және статистикалық әдістер қолданылды. Бұл әдістер салыстырмалы талдауда, сондай -ақ төртінші өнеркәсіптік революцияның әсерін ескере отырып, жоғары білім беру жүйесінің деректері мен көрсеткіштерін бағалауда қолданылды. Аналитикалық әдіс қазіргі жағдайда оқыту дағдылары мен ойлауының дамуына әсер ететін сипаттамаларды және факторларды қарастыру үшін қолданылды. Абстрактілі-логикалық әдіс цифрлық технологиялардың ықпалынан еңбек нарығының дамуына әсер ететін мәселелерді анықтау үшін қолданылады. Зерттеу нәтижесі – алдағы өзгерістер туралы қорытынды жасалады. Автоматтандыру мен цифрландыру көптеген елдерде айтарлықтай жұмыссыздыққа әкелуі ықтимал, сондықтан цифрландыруға байланысты жұмыссыздықтың орнын толтыру үшін бейімделу инновациялық саясаты қажет. Үкімет өз азаматтарының экономикалық даму құралы ретінде жоғары білімге қомақты қаржы бөлуі қажет. Өмір бойы білім алуды төртінші өнеркәсіптік революция дәуіріндегі табыстың маңызды элементі ретінде анықтау қажет. Оқу бағдарламалары цифрлық дағдыларды дамытуы және автоматтандыруға байланысты жұмыс күшінің бұзылуын шешуі керек.

Негізгі мәселе: ақша нарықтық экономикада үлкен рөл атқарады. Тауарлар мен қызметтер айналымын жүзеге асыратын ақшалай қаражаттың қозғалысы болмай нарық мүмкін емес. Ақша қозғалысы тауарларды сатуға, сондай-ақ қаржы нарығының қозғалысына қызмет етеді. Өнеркәсіптік кәсіпорынның ақша қаражаттары айналым активтерінің ажырамас бөлігі болып табылады. Ақша жеткізушілермен және мердігерлермен есеп айырысуды жүзеге асыру, бюджетке төлемдер жасау, қызметкерлерге жалақы, сыйлықақылар беру және төлемдердің басқа түрлерін жүзеге асыру үшін қажет. Ақшаны ұйымдастырудың мәні белгілі бір уақыт кезеңіндегі ақша ағындарын талдау нәтижелері мен бухгалтерлік есеп деректері негізінде шаруашылық жүргізуші субъектінің ақша ағындарын тиімді басқару болып табылады. Ақпараттық қамтамасыз ету-бұл өнеркәсіптік кәсіпорынның нақты жағдайын бағалауға және басқару шешімдерінің тиімділігін арттыруға ықпал ететін факторларды анықтауға мүмкіндік беретін ақпарат жүйесі және оны өңдеу әдістері. Мұндай жағдайларда ақшаны есепке алу және аудит үшін ақпараттық қолдауды жетілдіру сөзсіз болады. Мақсаты: ақпараттық қамтамасыз етуді жетілдіру жолымен өнеркәсіптік кәсіпорындардағы ақша қаражатын есепке алу және аудит мәселелерін анықтау болып табылады. Әдістері: зерттеу мақсатын жүзеге асыру нәтижелерді визуализациялау үшін салыстырмалы талдау, синтез, графикалық әдіс әдістерін қолдануға ықпал етеді. Нәтижелер және олардың маңызы: кез-келген кәсіпорын үшін өндіріс циклінің басында қаражат жеткілікті болуы керек, ал соңында олардың өсуі қамтамасыз етіледі. Мұндай іс жүргізу кезінде ақша қаражатының тұрақты айналымы қамтамасыз етіледі, ол кәсіпорынды ақша қаражатының ағынымен қамтамасыз етеді және негізгі қызмет арқылы жинақталатын ақша есебінен басқа салалардағы (инвестициялық немесе қаржылық) қызметті жүзеге асыруға мүмкіндік береді. Нарықтық экономика жағдайында ақшаны шебер пайдалану кәсіпорынға қосымша табыс әкеледі деген қағидаттан бастау керек, сондықтан кәсіпорын пайда табу үшін уақытша бос ақшаны ұтымды инвестициялау туралы үнемі ойлануы керек. Авторлар қаржылық есептілік негізінде қызмет түрлері бойынша ақша қаражаттарының қозғалысына талдау жүргізді және ақша ағындарын басқаруды арттыруға бағытталған ақша қаражаттарын есепке алу және аудит мәселелерін шешу бойынша ұсыныстар әзірледі, бұл өнеркәсіптік кәсіпорынға белгіленген мақсаттар мен жоспарларға барынша қол жеткізуге мүмкіндік береді.

Мақалада графикалық файлдағы мәтіндік ақпаратты жасыру мәселелері қарастырылған. Мәтіндік ақпаратты кескін пикселдерінде жасыру формуласы ұсынылған. Құпия мәтінді кескіннің кездейсоқ пикселдеріне енгізу үшін стеганография схемасы жасалды. Кездейсоқ байттар бастапқы кескіннің пиксельдерінің әр жолына алдын-ала салынған. Жүргізілген операциялардың нәтижесінде кескін-кілт алынады. Мәтін кодтары берілген RGB арнасының кездейсоқ пиксель байтына салынған. Құпия хабарламаны қалыптастыру үшін ASCII код кестесінің таңбалары қолданылады. Python 3.5.2 бағдарламалау тілінде шифрлеу және шифрды шешудің демонстрациялық бағдарламалары жасалды. Шифрлеу кілті ретінде графикалық файл қолданылады. Мақаланың мақсаты – суреттегі кездейсоқ пикселдерге мәтіндік ақпаратты енгізу алгоритмін жасау. Ақпаратты графикалық суреттерде жасыру әдістерінің ішінде LSB әдісі кеңінен қолданылады. Ақпаратты жасыру, онда түстердің кодталуына жауап беретін сурет байттарындағы мағызды биттер құпия хабарламаның биттерімен ауыстырылады.Ақпаратты графикалық файлдарда жасыру әдістері мен арлгоритмдерді талдау жасырын ақпаратты анықтаудан қорғау денгейінің жоғарылауын көрсетті. Стеганографияның тағы бір танымал әдісі – деректердің жоғалуымен сығуды қолданатын деректер форматтарының ерекшеліктерін қолдану. Бұл әдіс (LSB әдісінен айырмашылығы) түрлендіруге және анықтауға көбірек төзімді, өйткені Сығылған кескіннің сапасын кең ауқымда өзгерту мүмкіндігі бар, бұл Вестник Инновационного Евразийского университета. 2021. № 3 ISSN 2709-3077 79 кіріктірілген ақпаратты табу мүмкін емес. Деректер ретінде кез-келген ақпаратты пайдалануға болады: мәтін, хабарлама, сурет және т. б. Ұсынылған стеганография сызбасын және құпия хабарламаның байттарын графикалық файлға енгізу алгоритмін қолдана отырып, жасырын ақпаратты анықтаудан қорғаныс айтарлықтай артады. Бұл стеганография сызбасының артықшылығы – шифрлеу үшін кескін қолданылады – кездейсоқ байттар алдын-ала салынған кілт. Сонымен қатар, контейнер кескінінің барлық пиксель биттері түс реңктерін көрсету үшін қолданылады.Сондай-ақ, дамыған стеганография сызбасы құпия ақпаратты жіберуге ғана емес, сонымен қатар кескінге сандық басып шығаруды немесе жасырын белгілерді қосуға мүмкіндік беретінін атап өтуге болады.

Арнайы (түзету) педагогикасы саласындағы қазіргі заманғы теориялық бағыттар педагогтердің оқу-білім беру үрдісінсіндегі түзету-педагогикалық қызметке дайындығының мазмұны мен технологияларын зерттеуге мүмкіндік берді. Ерекше білім беру қажеттілігі бар балаларды оқытудағы басымдық жалпы орта білім берудің бір бөлігі болады және оның қолжетімділігін қамтитын мектеп жүйесіне инклюзивті білім беруді енгізу болып табылады. Кәсіптік білім берумен байланысты зерттеулер кешеніндегі негізгі мәселе инклюзивті білім беру жағдайында педагог кадрлардың балалармен жұмыс істеуге дайындығы болып табылады. Қазақстанда жүргізіліп жатқан инклюзивті білім беру реформалары гуманистік сипатқа ие. Қазақстандағы білім беру реформаларының мониторингі барлық жастағы балалардың дене және психикалық денсаулығындағы тұрақты теріс тенденцияны анықтады. Аталмыш мақаланың мақсаты инклюзивті білім беру үрдісіне қатысушыларды психологиялық-педагогикалық сүйемелдеуде тәжірибені жалпылау болып табылады. Зерттеу барысында авторлар бірқатар әдістер мен технологияларды қолданған: ынтымақтастық әдістері, бірлескен топтық оқыту әдістері, өзара оқыту әдістері, психологиялық жайлылық әдісі, әлеуметтік дағдыларды оқыту әдістері, қосымша байланыс технологиялары, арнайы оқыту мен дамыту технологиялары және басқалар. Жүргізілген зерттеу моторикамен, естумен, сөйлеумен, көрумен қиындық көретін ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалардың білім алуына оң көзқарас байқалатынын көрсетті. Тірек-қимыл аппараты бұзылған балалар қоршаған ортамен және ақыл-ой кемістігі бар балалармен, мысалы, ақыл-ой дамуы тежелген балалармен тез байланыс орнатады.

Нарықтық тұрақсыздық, коронавирус пандемиясы, Қазақстанда ресми артикуляцияланған ұлттық идеяның, ұлттық мүдделер мен идеологияның болмауы салдарынан, жеке, азаматтық және кәсіби өзін-өзі анықтаудың маңызды шарты ретінде жүйелі ойлаудың логикалық негізделген және келісілген координаттарының, гуманитарлық ойлаудың бір мәнді парадигмасының (талдамалық, педагогикалық, басқарушылық, экономикалық және т.б.) болмауы мәселесі айқын сезіледі. Мақсаты - жалпы логикалық координаттар мен қызметте қолданылатын көпмәнді гуманитарлық парадигманы қайта форматтау әдістерін негіздеу. Генетикалық мазмұнды логиканың онтологиялық принципі, нысандардың нақты бейнелерін олардың абстрактілі мәніне сүйене отырып түрлендіру әдісі, абстрактыдан нақты тұлғаға көшу әдісі, ойдың сызбалық бейнелерінің ойбағамдық тілі және іс-әрекеттің әдіснамалық теориясының тілі. Жалпыға ортақ қозғалыстың логикалық негізделген әмбебап абстрактілі-нақты координаттары келтірілген. Өмір мен қызмет әлеміне қатысты оларды координаттармен: «өмір деңгейі – қызметтің тиімділігі», немесе «қызметтің тиімділігі – уақыт» немесе «нәтижелер – шығындар», немесе «сапа – сан» және т.б. ойлау нақтылығы қозғалыс векторларын нақтыдан абстрактіге түсу логикасында, абстрактіден нақтыға көшуде, сондай-ақ олардың комбинациясында нақтылауға болады. Мысал ретінде көрсетілген әдістер мен жұптасқан диалектикалық категорияларды қолдана отырып, білім беру (кәсіпке дейінгі) қызметі мен кәсіби қызмет арасындағы сапалық айырмашылықтың сызбасы келтірілген. Білім беру қызметін кәсіби қызметке айналдырудың рубиконы ретінде қарастырылатын жүйелік нысанның функционалды моделінің сызбасы мен сипаттамасы келтірілген. Гуманитарлық пәндердің белгісіз, көпмәнді парадигмаларын функционалды-логикалық, көрінетін, конструктивті және бір мәнді парадигмаларға қайта форматтау үшін абстрактілі-нақты координаттарды, берілген әдістерді, сызбалық бейнелеу тілін және іс-әрекеттің әдіснамалық теориясының парадигмасын қолдану ұсынылады. Мысал ретінде қызметті дамытудың үлгілік бірлігі түсінігі келтіріледі. Көрінетін бір мәнді парадигма-бұл жоғары белгісіздік жағдайында адамның жеке, азаматтық және кәсіби өзін-өзі анықтауының қажетті, бірақ жеткіліксіз шарты. Жеткілікті алғышарт – субъектілердің өзін-өзі анықтауға, өзін-өзі ұйымдастыруға, өзін-өзі реттеуге және т.б. тиісті рефлексивті-ақыл-ой қабілеттерін игеруі.

Халықаралық қауіпсіздік пен жеке адамның қауіпсіздігіне төнетін көптеген қауіптердің ішінде денсаулық сақтау саласындағы жаһандық басқарудың тұрақты және тиімді жүйесін қамтамасыз ету негізгі мәселелердің бірі болып қала береді. Мақала коронавирустық пандемия кезіндегі аймақтық дамудың көрсеткіші ретінде халықтың денсаулығы мәселесіне арналған. Бұл мақалада ЕАЭО елдерін қозғаған сыртқы орта қатерлері жағдайындағы әлеуметтік-экономикалық мәселелер өзекті, сондай-ақ Павлодар облысы халқының қазіргі денсаулық жағдайы және әлемді дүр сілкіндірген Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) пандемиясына байланысты мемлекет қабылдап жатқан шаралар көрсетілген. Әлеуметтік-экономикалық сипаттағы мәселелер мемлекеттік құрылымдардың, жеке, орта және шағын кәсіпкерліктің бірлескен күш-жігерімен шешілуі мүмкін. Бұл ретте пандемияны дамыту кезеңіндегі серіктестік қатынастардың басым бағыты карантиндік шектеу шараларымен күшейтілген қоғамдық тәртіпті ұйымдастыруға көшу жүзеге асырылатын бірлескен бағдарламаларды ұйымдастыру болып табылады. Мұндай іс-шараларды қаржыландыру жаңа дәрілік препараттарды іздеуге бағытталған гранттық қорларды қоса алғанда, әртүрлі көздерден жүзеге асырылуы мүмкін. Аймақтық ерекшелік маңызды, өйткені қауіпті аурулардың таралу деңгейі көптеген факторларға байланысты. Қалыптасқан алғышарттарға байланысты Павлодар облысы халқының медициналық-демографиялық жағдайын, сырқаттанушылығы мен мүгедектігін терең талдау негізінде короновирус пандемиясы кезеңінде өңір тұрғындарының денсаулық жағдайына кешенді баға берген жөн. Мақсаты – Павлодар облысы халқының медициналық-демографиялық жағдайын, сырқаттанушылығы мен мүгедектігін терең талдау негізінде коронавирус пандемиясы кезінде өңір тұрғындарының денсаулық жағдайына кешенді баға беру. Қойылған міндеттерге сәйкес келесі әдістер қолданылды: аналитикалық, статистикалық, салыстырмалы, теориялық және жүйелік талдау әдісі, психологиялық талдау әдістері, социологиялық әдістер (сауалнама, сауалнама). Алынған нәтижелер өңірлік экономиканың әлеуметтік саласының жұмыс істеу заңдылықтарын және Павлодар облысының Денсаулық сақтауды басқару жүйесінің жұмыс істеу принциптерін одан әрі зерделеу барысында пайдаланылуы мүмкін.

Интерьерді безендіру әдістері, бұл интерьердің тұжырымдамалық идеясының бірегейлігі мен толықтығына ықпал ететін технологиялар ғана емес, сонымен қатар дизайн - Дизайн әдістері мен, атап айтқанда интерьерді безендіру әдістері мен шешілуі керек бірқатар сындарлы, технологиялық, эмоционалды, психологиялықжәнетіптімаркетингтікміндеттер. Осығанбайланысты зерттеу объектілері кеңістікті қабылдау принциптері, сәулет ортасын зерттеуді ынталандыратын факторлар, оны белгілі бір объектіге жататын элемент ретінде тану әдістері және сәулет объектісінің бейнесіне сәйкес келеді. Кез келген интерьер, бұл объектіні адаммен байланыстырудың өзіндік әдісі, оған дизайн-дизайнер дизайн кезеңінде модельдейтін әртүрлі тәсілдермен қол жеткізеді. Бұл мақалада университет объект ретінде қарастырылады және қажетті көркемдік бейнені қалыптастыру үшін дизайнердің концептуалды идеясын өнер объектісінде ашуға қабілетті материалдарды синтездеу мүмкіндіктері қарастырылады. Мақсаты – әртүрлі материалдардың үйлесімі интерьердің көркем-бейнелі міндеттерін сенімді түрде түсіндіруге мүмкіндік беретін әртүрлі объектілердің технологиялық және көркемдік ерекшеліктерін ашу мақсаты қойылды. Зерттеу міндеттерін іске асыру үшін ақпаратты жинау мен өңдеудің әртүрлі кезеңдерінде эксперименттер жүргізуге және осы мақалада келтірілген авторлық кестелерде, диаграммаларда және кластерлерде әртүрлі деректерді жіктеуге мүмкіндік беретін құрылымдық-логикалық әдістер қолданылды. Сонымен қатар, мақалада университетнақты дизайн нысаны ретінде қарастырылады және мақалада тұжырымдалған деректерді болашақта осындай оқу орындарының көркемдік бейнесі тұжырымдамасын қалыптастыру үшін әдістемелік материал ретінде пайдалануға болады. Осы зерттеудің нәтижесі интерьер дизайнында қолданылатын сәндік материалдардың жіктелуі, әртүрлі заттардың психоэмоционалды аспектілерін және олардың интерьердің көркемдік бейнесін қалыптастырудағы маңыздылығын талдауға мүмкіндік беретін әртүрлі объектілерді талдау және салыстырмалы сипаттамалары болды.

Жаһандану дәуірінде ұлтаралық қарым-қатынас құралы ретінде ағылшын тілін үйренуге деген қызығушылық артып келеді. Ағылшын тілін меңгеру үрдісіне әр түрлі ұлт өкілдері қосылып, тіл үйренушілер саны көбейіп келеді. Тілдік коммуникация барысында қай ұлт болуына қарамастан, ағылшын тілін меңгеруде кездесетін белгілі бір қиындықтар - дағдыны қалыптастыру. Тіл құрылысының лексикалық-грамматикалық және фонетикалық ерекшеліктері ғана емес, сонымен қатар мәдени дәстүрлердегі айырмашылықтар, оқушылардың психологиялық ерекшеліктері де қиындық тудыруы мүмкін. Тілдік кедергілерді жеңудің жаңа әдістерін тиімді пайдалану ағылшын тілін сәтті меңгеруге ықпал етеді және мұнда мұғалімнің материалды тиімді меңгеруіне және тілдік құзыреттілікті дамытуға ықпал ететін оқушылардың тілді үйренуге деген қызығушылығын ынталандыру мен қолдауда және сабақтарда қолайлы жағдай қалыптастыруда негізгі рөл атқарады. Ағылшын тілін оқыту барысында білім алушылар тек тілдік дағдыларды игеріп қана қоймай, оқытылатын тіл елінің тарихымен танысуға, тұлғааралық қарым-қатынас дағдыларын жақсартуға, қиындықтарды жеңуге үйренуге, жоспарлау, мақсат қою және оған қол жеткізу дағдыларын дамытуға тиіс. Демек, ағылшын тілін оқытуды дұрыс ұйымдастыру қажет, бұл өз кезегінде тұлғаның қалыптасуы мен дамуына ықпал етеді. Мақалада студенттердің шет тілін үйрену процесінде пайда болатын "психологиялық кедергілер" ұғымы қарастырылады, олардың пайда болу ерекшеліктері, студент кезіндегі шет тілін үйренудегі психологиялық кедергілердің факторлары мен деңгейлері сипатталған. Сондай-ақ, эмоционалды және ақпараттық стресске сипаттама беріледі, ақпараттық және эмоционалды стресстің ерекшеліктері, психологиялық кедергілер қарастырылады және бұл стресстің болуы студенттерде шет тілін үйренуге қалай әсер етуі мүмкін. Мақсаты – психологиялық-педагогикалық әдебиеттерді және шет тілін үйренудегі психологиялық кедергілер мен стресстің теориялық аспектілерін зерттеу; психологиялық кедергілерді жеңу арқылы ағылшын тілін үйренуде студенттердің сөйлеу дағдыларын дамыту бойынша практикалық ұсыныстар әзірлеу. Авторлар келесі әдістерді мысалдарда пайдаланған: студенттердің сөйлеу дағдыларын қалыптастыруға бағытталған кәсіби әдістемелік және психологиялық әдебиеттерді теориялық талдау. Осы шолу мақаласындағы зерттеу нәтижелері студенттердің психологиялық кедергісін жеңу үшін, шет тілін үйренуге деген ынтасын арттыру үшін студенттермен психологиялық жұмыс жасау үшін практикалық ұсыныстар әзірлеу үрдісінде қолдана алады. Сонымен қатар, бұл нәтижелерді мұғалімдер білім беру үрдісінің тиімділігін түзету және арттыру үшін қолдана алады

Мақалада бастауыш сынып оқушыларының ауызша және сөйлеу дағдыларын жетілдіру жолдары қарастырылған, онда оқушылардың коммуникативтік білім беру ортасында оқу үдерісінің басқа субъектілерімен оңтайлы өзара іс-әрекеттін ұйымдастыруға бағытталған интерактивті стратегиялар бірінші кезектегі рөлді атқарады. Қазіргі уақытта оқушылардың шет тіліндегі коммуникативтік құзыреттілігін дамыту әдістемесінің негізгі өлшемдері мен көрсеткіштері, интерактивті танымдық стратегияларды қолдану негізінде бастауыш сынып оқушыларына ағылшын тілін оқыту әдістері мен тәсілдері жүйесінің базистік негізі өзгерді. Авторлар интерактивті танымдық стратегияларды қолдана отырып, бастауыш сыныптарда ауызша сөйлеуді дамытудың негізгі құралы ретінде тиісті технологияның барлық кезеңдерінде дәйекті түрде жүзеге асырылатын рецептивті, өнімді және өнімді-шығармашылық сипаттағы жаттығулар жиынтығын атайды: мотивациялық-ынталандырушы, ақпараттық, аналитикалық, актуализация, өнімді, шығармашылық, аналитикалық және бағалау. Олардың бастауыш сынып оқушыларының тілдік құзіреттілігі мен шығармашылық қабілеттерін дамытуға әсері сипатталған. Авторлар мотивациялық-ынталандырушы, ақпараттық, аналитикалық кезеңдер, өзектендіру кезеңі, сондай-ақ өнімді, шығармашылық, аналитикалық және бағалау кезеңдері студенттерді ағылшын тіліндегі танымдық мәселелердің мазмұнын игеру бойынша бірлескен іс-шараларға тартуды қарастырады, кіші мектеп оқушыларының өзара әрекеттесудің қабылданған нормаларына сәйкес коммуникативті қарым-қатынас дағдыларын интернационалдануын болжайды, олардың тілдік және әлеуметтік-мәдени білімдерінің, іскерліктері мен дағдыларының деңгейіне сәйкес интерактивті танымдық стратегияларды қолдану негізінде бастауыш сыныптардағы ағылшын тілі сабақтарында ауызша сөйлеуді дамыту үдерісін ұйымдастыруға бағытталғандығын дәлелдейді. Интерактивті танымдық стратегиялар негізінде бастауыш сыныптарда ауызша сөйлеу дағдыларын дамытудағы әртүрлі тәсілдерді зерттеу, шет тілдік қарым-қатынасты оқытуда интерактивті танымдық стратегияларды практикалық қолданудың мақсаттары мен міндеттерін қолдана отырып, бастауыш сыныптарда ауызша сөйлеу құзыреттілігін қалыптастырудың әртүрлі кезеңдеріндегі тапсырмалар мен жаттығулар кешенін талдау, интерактивті танымдық стратегияларды қолдану негізінде бастауыш сыныптарда ауызша сөйлеуді дамытудың арнайы әдістемесін құру мен іске асырудағы әлеуметтік күтулер мен білім беру практикасының объективті қажеттілігі арасындағы қайшылықтар анықталады. Әдістері: зерттеу барысында сипаттау әдісі, жүйелеу, талдау, түсіндіру әдістері қолданылды. Нәтижелер және олардың маңыздылығы: мақала авторлары интерактивті танымдық стратегияларды қолдана отырып, бастауыш сынып оқушыларының ауызша сөйлеу дағдылары мен қабілеттерін жан-жақты дамыту үшін шет тіліндегі коммуникативті іс-әрекетті жобалау, зерттеу, музыка, бейнелеу, пәндік, әдеби және шығармашылық жағынан біріктірудің маңызы зор екенін көрсетеді. Интерактивті танымдық стратегиялар (мақсаты, міндеттері, тәсілдері, принциптері, мазмұны, технологиясы, құралдары, тиімділік өлшемдері, іске асыру шарттары) негізінде бастауыш сыныптарда ауызша сөйлеу дағдылары мен іскерліктерін дамыту бойынша әзірленген оқыту моделі бастауыш сынып оқушыларының шет тілін меңгеру үдерісінде коммуникативтік біліктер мен тілдік құзыреттіліктерді дамытуға ықпал етеді.

Негізгі мәселе: Мақалада бастауыш мектепте шетел тілінде білім беру барысында қолданылатын дәстүрлі және жаңа инновациялық әдістер салыстырылып, әрқайсысының артықшылықтары да, кемшіліктері де сараланады, дәстүрлі әдістердің кемшін жақтарын жаңа әдістер арқылы толықтыру жолдары көрсетіледі. Қазіргі кезде шетел тілін оқытуда қолданылатын негізгі әдістер қарастырылады. Соңғы жылдары шетел тілдерін оқыту саласында пайда болған жаңа инновациялық әдістер қатарында community language learning / counseling learning («қауымдар» әдісі, «кеңесші» әдісі), сугестопедиялық әдіс, total physical response (физикалық әрекеттерге сүйену әдісі), ақпараттық-коммуникативтік технологиялардың көмегімен тілді оқыту әдісі, consciousness-raising approach (саналы бағытталған әдіс), task based learning (коммуникативтік тапсырмалар әдісі), neuro-linguistic programming (нейролингвистикалық бағдарламалау), guided discovery (басқарылатын ашылым не жаңалық), test-Teach-test әдісі аталады. Олардың бастауыш сынып оқушысының тілдік құзыреттері мен шығармашылық қабілетінің дамуына әсері қарастырылады. Авторлар шетел тілдерін оқыту үдерісіндегі қазіргі әдістеменің басты әрі маңызды шарты жасанды шеттілдік орта құру, яғни табиғи тілдік орта қалыптастыру екенін айтады. Соңғы зерттеулерге сүйеніп, «электронды тілдік орта» ұғымына түсініктеме береді. Қазіргі баланың тілі гаджетпен шығып жатқандықтан, бастауыш сынып оқушыларының электронды тілдік ортада өмір сүруі шет тілін үйретудің міндеттерін шешуге мүмкіндік беретіні көрсетіледі. Мақсаты: Қазіргі заманғы ағылшын тілі сабағында қолданылатын дәстүрлі және заманауи білім беру әдістерін талдау. Оқушынының оқу үдерісінің басты тұлғасы ретінде белсенді болуы, басқа оқушылармен тығыз байланыста жұмыс істей алуы, оқушыға өз физиологиялық, интеллектуалдық, психологиялық ерекшеліктеріне байланысты өз бетімен жұмыс істеуге мүмкіндік беру жеке, жұппен, топпен, сыныппен және тағы басқа жұмыс түрлерін қолдану арқылы жүзеге асырылады. Аталған оқыту әдістерінің ішінде бұрыннан қолданылып келген әдістер және осы замандық жаңа әдістер қамтылған. Әрбір әдістің өзіне тән ерекшеліктері болады. Сондықтан ағылшын тілін оқыту әдістерін салыстыра сипаттау аса маңызды. Әрбір ескі де, жаңа да әдістің артықшылығы мен кемшілігі болады. Сондықтан ағылшын тілін оқыту әдістемесі әрдайым толықтыруды, жетілдіруді талап етеді. Ендеше олардың оқушылардың дүниетанымын кеңейтуде, танымдық белсенділігін арттырып, білім, біліктерін жетілдіруде маңызы өте зор. Әдістері: Зерттеу барысында сипаттама әдісі, жүйелеу, талдау, түсіндіру әдістері қолданылды. Нәтижелер мен олардың маңыздылығы: Мақала авторлары бастауыш сынып білім алушыларының жан-жақты дамуына, сапалы білім алуына, өмірде жақсы көрсеткіштерге қол жеткізуінде ағылшын тілін жақсы менгеруінің маңызы үлкен екендігн айта келіп, қазіргі заманға сай ағылшын тілін тиімді үйретуге мүмкіндік беретін көптеген әдістерді әр мұғалім өзінің шығармашылығын дамыта отырып, озық іс-тәжірибелерді пайдалана білуі тиіс деп қорытындылайды. Жеке тұлғаның, оның тілдік құзыреттерінің қалыптасуын қамтамасыз ететін деңгейлеп, саралап оқыту, жобалап оқыту, коммуникативті оқыту, ақпаратты-коммуникативтік оқытудың, т.б. жаңа әдістер арқылы оқытудың нәтижелері баланың өз бетімен ізденуіне, өзіндік пікірін анық жүйелі жеткізе алатын жеке тұлға ретінде қалыптасуына, оқушылардың танымдық, шығармашылық қабілетін дамытуына зор ықпал ететіні сөзсіз.

Негізгі мәселе: Мақалада қазіргі заманғы бағалау технологияларын тәжірибеге белсенді енгізу арқылы ағылшын тілі сабақтарында білімді бағалау жүйесінің тиімділігін арттыру мәселесі қарастырылады. Бағалау кезеңінің білім беру жүйесіндегі негіз қалаушы ретіндегі маңыздылығына баса назар аударылады. Қазіргі кезде мектеп оқушыларының білімін бағалау мәселесі ең көп талқыланатын аса өзекті тақырып болып саналады. Критериалды бағалау кезінде оқушының үлгерімі алдын-ала анықталған бағалау критерийлерінің жиынтығына сәйкес бағаланады. Білім деңгейі бірдей, ал оқу қызметіне деген көзқарас әртүрлі. Мақсаты: Шет тілі сабақтарындағы оқушылардың жетістіктерін бағалаудың формалары мен әдістерін оқушының өзін-өзі бағалауы мен өзара бағалауын дамыту құралы ретінде, шет тілін үйренуге ынталандыру факторы ретінде қарастыру және талдау. Әдістері: Бағалау әдісі оқушылардың үлгерімін диагностикалау әдісі ғана емес, сонымен бірге жалпы білім беру сапасын арттырудың тиімді құралы екенін баса айтылады. Осыған орай мақала авторы ағылшын тілі оқытушысының танымал әрі ғылыми негізделген бағалау жүйелерін белсенді қолданысқа енгізуі арқылы баланың шет тілін үйренуін тиімді жолға қою мүмкіндігін атап өтеді. Сонымен қатар, сабақты ұйымдастырудың бұл тәсілі оқушылардың педагогикалық ықпал ету объектісі ретіндегі белсенділігін арттыруға мүмкіндік беретіндігі айтылады. Бұдан басқа мақалада критериалды бағалаудың қалыптастырушы бағалау, жиынтық бағалау, диагностикалық бағалау және кері байланыс сияқты түрлері жан-жақты қарастырылады. Әрбір тәсілдің оқу үрдісіндегі маңызы мен ерекшелігі сипатталады. Нәтижелері және олардың маңыздылығы: Бұл қазіргі мектепте шет тілін үйренуге ынталандыру факторы ретінде өзін-өзі бағалауды, өзара бағалауды дамыту құралы ретінде оқушының оқу жетістіктерін бағалау әдістерін қолдану факторлары мен жағдайларын жалпылауға байланысты. Қазіргі уақытта мектептердегі бағалау жүйесін жан-жақты жетілдіру қажет. Тек қана мектептерде ғана емес, сонымен қатар ЖОО-да қолданыстағы бағалау жүйесін жетілдіру керек деп пайымдалады. Жалпы мектептердегі оқытушыларды бағалау жүйесіне қатысты келесі талаптар заңдылыққа айналуы қажет:- оқушының қаншалықты табысты оқып, білім алып жатқанын анықтауға мүмкіндігінің болуы;- оқушының тәжірибелік дағдыларды қаншалықты игергенін анықтай алу мүмкіндігі;

Нарықтық белгісіздік, коронавирус пандемиясы, Қазақстанда ресми түрде артикуляцияланған ұлттық идеяның, ұлттық мүдделер мен идеологияның болмауы жағдайында елдің дамуының функционалды моделінің жоқтығынан - модельдеудің, болжаудың және жағымсыз салдардың алдын алудың маңызды шарты – білім беру және кәсіби қызмет субъектілерін барабар өзін-өзі анықтау мәселесі айқын сезіледі. Мақсаты - білім беру және кәсіби қызметтегі жағымсыз салдарларды модельдеу, болжау және алдын алу үшін ел дамуының функционалдық моделін құрудың логикалық әдістерін негіздеу. Авторлар пайдаланған әдістер: генетикалық мазмұнды логиканың онтологиялық принципі, абстрактіден нақтыға көтерілу әдісі, ойдың сызбалық бейнелерінің алыпсатарлық тілі және іс-әрекеттің әдіснамалық теориясының тілі. Гераклит, Платон, Аристотель, Кант, Гегельдің негізгі идеяларын талдау нәтижесінде бір нәрсе туралы дерексіз ұғым ойлаудың бастапқы негізі ретінде қабылданды. Осы тұжырымдамадан ВАК логикасында функционалды-жүйелік объектінің моделі алынды. Бастапқы "жасуша" ретінде қолданылатын осы модельден абстрактіден нақтыға және схемалық бейнелеу тіліне көтерілу әдісін қолдана отырып, өркениеттің қалыптасуы мен жұмыс істеу модельдері, сондай-ақ елдің даму моделі дәйекті түрде алынды. Модельдердің конструктивті негізі форма мен морфологияның функционалды үйлесімінің бірыңғай механизмі болып табылады, бұл олардың ұқсастығы мен дәйектілігін анықтайды. Білім беру және кәсіби қызметті модельдеу мен үйлестіруге сәйкес келетін әр түрлі масштабтағы өлшенетін және біріктірілген қызмет модульдерінің банкін құру мүмкіндігі пайда болады. Генезис принципін, абстрактіден нақтыға көтерілу әдісін, ойдың схемалық бейнелерінің алыпсатарлық тілін, елдің функционалды-жүйелік объектісі мен даму моделін аналитикалық, педагогикалық және басқарушылық қызметтегі негізгі әдіснамалық құралдар ретінде қарастыру ұсынылады. Елдің даму моделін дағдарыссыз қызмет жүйелерін құру құралы ретінде пайдалану ұсынылады. Бейнеленген функционалды-жүйелік модельдер білім беру және кәсіби қызмет жағдайларын кездейсоқ емес схемалық және сценарийлік модельдеудің қажетті конструктивті алғышарты болып табылады. Субъектілердің өзін-өзі анықтауға, өзін-өзі ұйымдастыруға, өзін-өзі қалыптастыруға, сондай-ақ ұйымдастырушылық-коммуникативті, сызбалық және үйлестіру қабілеттеріне сәйкес рефлексивті-ойлау қабілеттерін игеруі жеткілікті шарт болып табылады.

Мақалада мемлекеттік органдардың азаматтар мен ұйымдарға қызмет көрсету сапасын жақсартуға және мерзімдерін қысқартуға, ақпараттық базаларға қолжетімділікті қамтамасыз етуге бағытталған жер қатынастары жүйесін автоматтандырудың шетелдік тәжірибесі қарастырылды, бұл жер ресурстарын тиімді пайдалану мақсатында тиімді мемлекеттік шешімдерді әзірлеуге оң әсер етеді, сондай-ақ қоғамдық әл-ауқатты арттырады. Қазақстанда жер-кадастрлық ақпаратты электрондық тасығыштарға аудару жалғасуда, жер кадастрының автоматтандырылған ақпараттық жүйесі жетілдірілуде. Жер учаскелеріне құқықтарды кейінгі мемлекеттік тіркеуден өткізу және Мемлекеттік кірістер комитетінің аумақтық органдарына мәліметтерді беру үшін, жер учаскелерін және олармен тығыз байланысты жылжымайтын мүлік объектілерін сәйкестендіру және дараландыру, барлық қағидалар мен технологиялар бойынша жер учаскелерін мемлекеттік кадастрлық есепке алудың бірыңғай тетігін құру өзекті міндет болып қала береді. Ресми жер ақпараттық жүйелерін дамыту арқылы жер қатынастары жүйесінде мемлекеттік қызмет көрсету саласында дамыған елдердің тәжірибесін зерделеу қажет. Мақалада абстрактіден нақты, синтездеу және теориялық жалпылау, индукция, шегеру және жүйелік талдауға дейінгі жалпы ғылыми әдістер қолданылды. Дамыған елдердің зерделенген тәжірибесі негізінде тиісті қорытындылар мен ұсыныстар жасалды: Ақпараттық технологиялар пайдалы құрал болып табылады, мемлекеттік пен жеке секторлардағы бюрократияны, артта қалушылықты, оқшаулануды, монополистік практиканы және тиімсіздікті еңсеруге көмектесе алады; мемлекеттік органдардың міндеттерін кең спектрін шешуге мүмкіндік беретін географиялық ақпараттық жүйелерді (ГАЖ) тиімді реттеу мақсатында пайдалануы, сондай-ақ қазіргі заманғы ақпараттық технологияларды қолдану мемлекеттік органдар қызметінің мемлекеттік бақылаудың сапалы жаңа деңгейіне өтуіне ықпал етеді, бұл елдің жер қоры және жылжымайтын мүлік нысандары туралы ақпараттың толық ашықтығын, сондай-ақ оның халық үшін қолжетімділігін қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Ақпараттық және коммуникациялық технологияларды қолдана отырып, жер қатынастары саласында мемлекеттік қызметтер көрсету бизнестегі кіріс тосқауылдары мен транзакциялық шығындарды азайтады, бәсекелестікті арттырады және осы саладағы тетіктерді жақсартады.

Негізгі мәселе: Әлеуметтік саясатты жүзеге асыру барысында шет елдерде ең көп таралған тәжірибе – әлеуметтік қызмет алушыларға қызмет құнының бір бөлігін төлеу. Бірақ, мұндай шешім кейбір күмәнді тудырады. Өйткені, бұл қызметтер өздеріне қамқорлық жасай алмайтын және әдетте, ақша таба алмайтын қоғам мүшелеріне арналған. Екінші жағынан, шығындарды мемлекет тарапына һтелген жағдайда, шамадан тыс тұтыну қаупі бар. Әлеуметтік күтім қызметін алушының әлеуметтік қызмет көрсету шығындарына қандай дәрежеде қатысуы туралы шешім көптеген жағдайларға байланысты: елдегі әлеуметтік әділеттілік критерийлері мен әлеуметтік әділеттілік туралы идеялар (мысалы, ақы төленбейтін әлеуметтік күтім қызметтерін барлығына немесе тек аз қамтылғандарға беру керек пе деген қоғамдық пікір), әлеуметтік қамқорлыққа мұқтаж адамдар тобынан (әлеуметтік қауіп-қатер тобындағы балаларға, әсіресе мүгедектіктің ауыр түрлерімен ауыратын адамдарға әлеуметтік қамқорлық қызметтері, әдетте, тегін), тегін әлеуметтік қызметтерді және т.б. мемлекеттің экономикалық қабілетіне орай ұсынылады. Мақсаты: Қазіргі жағдайда әлеуметтік қызмет көрсетудің оңтайлы шетелдік тәжірибені зерттеу. Мемлекеттің әлеуметтік саясатты іске асырудағы үстем орган ретіндегі рөлін айқындау. Әдістер: Зерттеу жүйелі тәсіл принциптеріне негізделген. Сондай-ақ, мақала жазу кезінде танымның диалектикалық әдісі, ғылыми жалпылау және жіктелім әдістері, салыстырмалы талдау әдісі қолданылды. Нәтижелері және олардың маңыздылығы: Әлеуметтік қызметтерді ұсыну кезінде шетелдік тәжірибенің негізгі мақсаттары мен міндеттерін айқындауды ескере отырып жүйелеу және қорыту, соңғы екі онжылдықта дамыған елдерде әлеуметтік қорғау саласында болып жатқан өзгерістер нарықтық қатынастардың үстемдігіне негізделген әлеуметтік көмекті ұйымдастыру моделі көптеген елдерде жұмыс істейтінін көрсетеді. Иерархиялық модель шеңберінде әлеуметтік қызметтерді ұйымдастыру жауапкершілік пен мемлекеттік функцияларды тіке бөлуге негізделген, ал мемлекет әлеуметтік қызмет көрсетуге және мемлекеттік немесе мемлекеттік емес күтім мекемелерін қаржыландыру кезінде монополиялық құқыққа ие. Алайда, соңғы онжылдықта әлеуметтік көмек қызметтері нарық қатысушыларынан сатып алынды және мемлекет емес, әлеуметтік көмекке мұқтаж адам қаржыландырды. Алайда, мұндай нарық таза емес, өйткені мемлекет қызметтерді сатып алуға да, бағаға да қатысады.

Негізгі мәселе: жоғары оқу орнында (ЖОО) корпоративтік басқаруды қалыптастыру процесі ұзақ мерзімді терең сипатқа ие және жоғары білімнің жұмыс істеу тетіктеріне ғана емес, сонымен бірге жеке сектормен тығыз байланыс пен ынтымақтастыққа да қатысты. Ол корпоративті экономиканың, мәдениеттің және практиканың университет өміріне елеулі енуімен сипатталады. Корпоративтік басқару процестері жоғары оқу орындарының сыртқы және ішкі ортасына әсер етеді. Мақсаты: Жоғары оқуорындарында корпоративтік басқаруды қалыптастырудың ұйымдастырушылық-экономикалық негіздерін қарау. Мақалада «Астана» медицина университеті» КеАҚ мысалында ҚР жоғары оқу орындарында корпоративтік басқаруды дамыту ерекшеліктері қарастырылған. Жоғары оқу орнының басқарудың корпоративтік қағидаттарына көшуінің негізгі шарты оның дербестігінің жоғары дәрежесі болып табылады, онда ресурстарға билік ету еркіндігі ұлғаяды және клиентке бағдарланған тәсілдемені іске асыру жолындағы кедергілер жойылады. Сонымен қатар, басқарудың басты қағидаты – жеке білім беру траекторияларына бағдарлану, корпоративтік тапсырысқа арналған оқу жоспарларымен бағдарламаларын әзірлеу, құзыреттілік тәсілді іске асыру, еңбек нарығындағы өзгерістерге ден қоюдың икемділігі мен жылдамдығын арттыру . Әдістері: мақала жазу кезінде экономикалық және логикалық талдау әдістері, жүйелік тәсіл, аналогия әдісі, жалпылау әдістері, сараптамалық бағалау әдісі және т.б. қолданылды, осы проблема бойынша қолданбалы зерттеулер, сондай-ақ «Астана» медицина университеті» КеАҚ практикалық тәжірибесі қолданылды. Нәтижелері және олардың маңыздылығы: мақалада тұтастай алғанда жоғары білім беру саласында және жоғары кәсіптік білім берудің жекелеген мекемелерінде корпоративтік басқаруды қалыптастыру процесінде туындайтын ұйымдастырушылық -экономикалық қатынастардың жиынтығы қарастырылады. Автор басқарудың корпоративтік қағидаттары негізінде жұмыс істейтін жоғары оқу орындары елдің жоғары кәсіптік білім беру жүйесінің құрамдас бөлігі бола отырып, білім, Мемлекет және бизнес мүдделерін ескере отырып, білім экономикасы дәуіріндегі ұзақ мерзімді өсу қажеттіліктеріне сәйкес келуі керек дейді.

Заманауи ұйымдастыруда үдемелі дамытуды басқару проблемаларының бірі - оның кадрлық әлеуетінің тиімділігі мәселесі. Бұл мәселені мемлекет деңгейінде де, аймақтар деңгейінде де көбінесе, жас мамандарды даярлау сапасының, еңбек нарығын тиімсіз реттеу сұрақтарының салғырттығына әкеліп тірейді. Ұйымдастырудағы бұл сыртқы факторлар, күмәнсіз, оның қызметіне әсер етеді, бірақ қазіргі уақытта мемлекет пен бизнес қауымдастық бұл мәселені шешу құралдарын қалыптастырды. Алайда қызметкерлерді басқару саласында компанияның мақсаттарымен, міндеттерімен, стратегиясымен үйлесім, кадр саясатында нақты келісім мен тұрақтылық, белгілі бағыт жоқтығымен алғышартталған бірқатар ішкі мәселелер бар. Тек осы жағдайда ғана кадрлық стратегия мен кадр саясаты компанияны дамыту жолында қойылған стратегиялық мақсаттар тұрғысынан қызметкерлерді басқарудың тиімді құралы бола алады. Мақсаты - бірқатар қазақстандық компаниялардың кадр саясатының мазмұнын қарастырып, салыстырмалы талдау жүргізу, компанияның негізгі стратегиясы мен кадр саясатының өзара байланысына және келісімділігіне талдау жүрігізу. Мақаланы дайындау және онда зерттелген мәселені негіздеу кезінде анализ, салыстыру, сипаттау, жалпылау, негіздеу және т.б. дәстүрлі әдістер қолданылды. Қазақстан Республикасының ірі компанияларының материалдары бойынша авторлар мақалада кадрлық стратегия мен кадр саясатының мазмұнын отандық жұмыс берушілердің адам ресурстарын басқару мәселелеріне келгенде ескеретін негізгі факторлары ретінде зерттеп, сәйкестендірді. Талдау Қазақстан Республикасы ұйымдарының кадрлық потенциалды қалыптастыру және дамыту мәселелеріне келгенде қолданатын тәсілдерінің көп векторлы екенін көрсетті. Қазақстан компанияларының кадр саясаты осы уақытқа дейін де жағдайлық сипатқа ие болғанын және қазір де жағдайлық сипатқа ие екені анық. Бұл нарық конъюнктурасының динамикасымен және оларды дамыту мақсаттары мен міндеттерінің динамикасымен байланысты кадрлық мәселелерді шешу қажеттілігімен алғышартталған. Авторлар қызметкерлерді басқару тиімділігі және ұйымның кадр саясатының тиімділігі ұйымдағы адам ресурстарының рөлі мен маңызын анық түсінуді талап етеді. Объективті түрде бұл түсінік меншік формасы, салалық ерекшелік, өндіріс масштабы, пайдаланылатын технологиялар мен ұйым өткізетін өнім немесе қызмет нарығының динамика деңгейі сияқты факторлар бойынша анықталатын болады. Бұл түсініктің ұйымның кадрлық стратегиясы мен кадр саясатында көрініс тапқаны және оның нарықтық даму стратегиясымен үйлескені өте маңызды.

Кез келген ақпараттық жүйе (АЖ) көптеген кәсіпорындарға тән өндірістік үрдістердің функцияларын орындауды (типтік міндеттер), сондай-ақ нақты Тапсырыс берушінің әзірлеушілер алдына қойған бірегей міндеттерін шешуді қамтуы мүмкін. Бұл ақпараттық жүйені әзірлеу тәсілдерін, әдістерін және технологияларын ақпараттық жүйелерді талдау және жобалау үрдісінде әзірлеуші таңдауы керек бағдарламалық өнім ретінде анықтайды. Мысалы, типтік мәселелерді шешу үшін дайын шешімдер (үлгілер) тұжырымдамасына негізделген типтік дизайнды таңдауға болады. Екінші жағынан, егер әзірлеуші белгілі бір өндіріске қатысты ерекше міндеттер қойса, онда «басынан бастап» «қолмен» жобалау қолайлы болады. Мақалада тапсырыс берушінің қажеттіліктеріне барынша жауап беретін соңғы бағдарламалық өнімді алу үшін әзірлеушілерге қойылған мақсаттар мен міндеттерге байланысты ақпараттық жүйелерді жобалау әдістерінің жіктелуі келтірілген. Зерттеу аясында кросс-платформалық ақпараттық жүйені жобалау кезеңінде әзірлеушінің еңбек шығындарын барынша төмендететін әдіснамалардың оңтайлы кешенін анықтау қажет. Ақпараттық жүйелерді дамыту технологиялары жүйелердің өмірлік циклінің тәсілдері мен кезеңдеріне байланысты өзгереді. Бірақ барлық типтік нұсқаларда бірінші кезең ақпараттық жүйені талдау мен жобалауды қамтиды. Жобалау әдістері автоматтандыру әдістері мен типтік шешімдерге байланысты жіктеледі. Әр түрдің сипаттамаларын түсіну бағдарламалық жасақтама өнімінің сапасын жақсартады. Жобалау әдістерін ақпараттық жүйелерді дамыту технологиясының бірінші кезеңі ретінде қарастыра отырып, олардың жіктелуін, сондай-ақ ең жақсы нұсқаны таңдауды анықтау керек. Жобалаудың негізгі элементтері ретінде ақпараттық жүйелерді жобалаудың әртүрлі әдістерінің тіркесімі жобалау технологияларын таңдауды да анықтайды. Дизайн технологиясының негізгі түрлеріне ақпараттық жүйелердің канондық және автоматтандырылған дизайны жатады. Мақалада әдіснамалардың жіктелуі жасалды, таңдалған әдісті қолдана отырып, шағын кәсіпорынның бизнес-үрдісінің моделі жасалды, нәтижесінде диссертациялық зерттеу аясында ақпараттық жүйені құрудың оңтайлы әдістемесі туралы қорытынды жасалды.

Студенттердің қолында бір ғана компьютер болған кезде қашықтықтан оқыту жағдайында «Ақпараттық технологиялар» білім беру бағдарламаларының студенттері үшін «Параллельді есептеу жүйелерінің архитектурасы» пәнінің материалын игеру үшін мультипроцессорлық есептеулерді ұйымдастыру. Мақсаты – студенттің бір жеке компьютерінде көп процессорлы компьютерлер үшін параллель алгоритмдерді орындай алатын бағдарламалау ортасын құру әдістемесін жасау, яғни көп процессорлы есептеу эмуляциясын құру, соның арқасында студент параллель алгоритмдердің жұмысын іс жүзінде игере алады және параллель есептеулердің жылдамдығын сол мәселені шешудің дәйекті нұсқасымен салыстыру арқылы бағалай алады. Қойылған мақсатты жүзеге асыру үшін кластер құруға болатын еркін таратылатын MPICH ортасын пайдалану ұсынылады. Кластер құру компьютерге MPICH орнату және жұмыс процестері арасында хабарлама жіберу процедураларын қабылдауға қабілетті бағдарламалық жасақтаманы орнату арқылы жүзеге асырылуы керек. Бағдарламалау ортасын орнату және конфигурациялау үшін Visual Studio ортасы, атап айтқанда с++тілі ұсынылады. Мультипроцессорлық есептеулер үшін консольдік қосымшаны әзірлеу қажет, өйткені мұндай есептеулерде деректерді енгізу және шығару барлық басқа процестердегі мүмкін оқиғаларға қарамастан тек бас процессорда жүзеге асырылады, сондықтан консольдік қосымшаны әзірлеу режимі орнатылады. Кластердегі жұмыс барысында есептеу үрдістері хабарлама түрінде ақпарат алмасуы керек. Ұсынылған оқу мысалдары осы алмасудың қалай жүретініне көз жеткізуге мүмкіндік береді. Сонымен қатар, осы эмулятордың арқасында кластерде іске қосылған үрдістер санының артуымен есептеу жылдамдығы мен есептеу дәлдігі қалай өсетініне көз жеткізуге болады. Қиял кластерінде мультипроцессорлық есептеуді эмуляциялау әдісі ұсынылады. Бұл режимде орындалатын процестер арасында хабарламаларды жіберудің барлық тәсілдерін тексеруге болады. Сонымен қатар, есептеулер үшін жұмсалған уақытты экранға шығаруға болады, бұл әзірленген алгоритмді оның тиімділігі тұрғысынан бағалауға мүмкіндік береді. Осылайша, студенттер қашықтықтан оқыту нысанында бола отырып, қажетті материалды толық көлемде меңгере алады.

Әзірбайжанда да, әлемдік тіл білімінде де терең зерттелген тілдік фактілердің бірі – эллипсис фактісі. Әлемдік тіл білімінде эллипсистің қалыптасуына әртүрлі көзқарастар болды. Эллипсис қарапайым сөйлемдерде, сондай-ақ күрделі сөйлемнің бөліктері арасында, әсіресе күрделі сөйлем саласында зерттелгенімен, мұндай құрылыстардағы эллиптикалық фактілер мұқият зерттеуді қажет етеді деп санаймыз. Мақалада күрделі сөйлемдердің эллиптикалық формаларының қалыптасу ерекшеліктері туралы кең ақпарат берілген. Сондай-ақ, осы тілдік фактінің пайда болуындағы көптеген лингвистикалық және экстралингвистикалық факторлар, әсіресе сөйлеуді үнемдеуге бейімділік туралы кең ақпарат берілген. Мақалада сонымен қатар әлем тілшілерінің көзқарастары көрініс тауып, салыстырмалы талдау жасалды. Сипатталған тілдік факт нақты мысалдарға негізделген. Мақала жазудағы мақсат – эллипсисті ұқсас құбылыстардан ажырату, оның нақты шекараларын анықтау. Осы мақсатта көркем әдебиеттен нақты мысалдар, сондай-ақ ауызша диалог түріндегі сөйлеу сияқты сөйлемдер келтірілген. Зерттеу мақсатына жету үшін келесі әдістер қолданылды: талдау және синтез әдісі, салыстыру және сипаттау әдістері, салыстыру әдісі, контекстік талдау әдісі және тұтас түсіндіру әдістері қолданылды. Өздеріңіз білетіндей, күрделі сөйлем екі бөліктен тұрады: негізгі және қосымша сөйлемдер. Күрделі бағыныңқы сөйлемде байқалатын эллипсис қарапайым сөйлемде, сөйлемнің кез-келген мүшесін түсіп қалуымен емес, бүкіл бағынышты бөліктің түсіп қалуы аясында кездеседі. Эллипсис екі құрамдас бөлікте де болуы мүмкін болса да, мақала негізгі тармақта кездесетін эллипсиске қатысты. Эллипсис құбылысы, әрине, диалог түріндегі сөйлеуге тән, өйткені бұл құбылыс ойластырылған және жоспарлы түрде емес, табиғи тілдік заңдылықтың нәтижесінде пайда болады. Бұл сөйлемдердің кейбірі өз кезегінде диалогтік қауымдастық құрап, күрделі сөйлемнің компоненттерін құрайды. Мұндай конструкциялармен диалогтарда эллипсис фактісі кейбіреулерінде сұраулы сөйлемде, ал басқаларында жауап сөйлемде кездеседі.

Мақалада тарих сабақтарында АКТ қолдану маңызы қарастырылады. Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар тарихқа танымдық қызығушылықты ынталандыруға, оқу жұмысына проблемалық, шығармашылық, зерттеу сипатын беруге, көбінесе тарих пәнінің мазмұндық жағын жаңартуға, оқу процесін жекелендіруге және оқушылардың тәуелсіз қызметін дамытуға ықпал етеді. Қазіргі білім беру жүйесі мұғалім қызметіндегі басымдықтардың өзгеруіне әкеледі: үйрету емес, оқушының өзіндік шығармашылық ізденісіне жағдай жасау. Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар қазіргі мектептегі тарих сабағының қажетті құрамдас бөлігі болып табылады және қазіргі заманғы мұғалім өз жұмысында ақпараттық технологияларды қолданатын жоғары кәсіби мұғалім болып табылады. Қазір мұғалім Power Point бағдарламасында компьютерлік презентацияларды қолдануға, басқа электрондық ресурстарды, интернет мүмкіндіктерін пайдалануға кең мүмкіндіктер ашады, мұның бәрі оқу процесінің тиімділігінің кепілі болып табылады. Мақаланың мақсаты – оқушылардың оқу іс-әрекетін жандандыру құралы ретінде тарих сабақтарында ақпараттық-коммуникациялық технологияларды (АКТ) пайдалану тәжірибесін жүйелеу және жалпылау, әртүрлі тәсілдерді зерттеу. Зерттеудің негізгі әдістері талдау, сипаттамалық әдіс, жүйелеу, түсіндіру әдістері болды. Қазіргі уақытта білім берудің негізгі міндеттерінің бірі-қазіргі ақпараттық қоғамға ену. Тарих сабақтарында АКТ-ны жүйелі қолдану пәнге деген қызығушылық деңгейін арттыруға мүмкіндік берді, бұл оқушылардың оқу қызметін жандандырды. Сонымен қатар білім беруді ақпараттандыру - жаңа ақпараттық технологияларды енгізу жүреді: сабақтарда компьютерлік оқыту бағдарламалары қолданылады, мұғалімдер мен оқушылардың күшімен компьютерлік презентациялар жасалады, компьютерлік тестілеу және модельдеу жүргізіледі, Интернеттен қажетті материалдарды іздеу жүргізіледі. АКТ қолдану нәтижелілігі білім сапасын арттыруға, коммуникативтік құзыреттілікті және тарих пен әлеуметтік ғылымды зерделеуге ынталандыруды қалыптастыруға және дамытуға, мұғалім мен оқушылардың жақсы өзара түсіністігі, олардың Оқу процесіндегі ынтымақтастығы үшін қолайлы жағдайлар жасауға, оқу материалын тиімді меңгеруге, білімнің тұтас жүйесін қалыптастыруға ықпал етеді, оқушылардың білімді меңгеруіне нұқсан келтірмей, сабақта жұмыс қарқынын арттыруға мүмкіндік береді. Оқушылар тарихты оқуға тұрақты қызығушылық танытады, конкурстар мен олимпиадаларға қатысады және жақсы нәтижелер көрсетеді.

Мақала жоба әдісі арқылы кіші жастағы оқушылардың шығармашылық әлеуетін дамыту мәселесіне арналған. Мәселе кіші оқушының тұлғасын дамытудағы шығармашылықтың маңыздылығына байланысты, өйткені осы жас кезеңінде негізгі жеке қасиеттер, соның ішінде шығармашылық қабілеттер балаларда белсенді түрде көрінеді және тиісті жағдайларда одан әрі дамиды. Шығармашылық адам қоғам сұранысына ие тұлға, сондықтан кіші жастағы оқушылардың шығармашылық әлеуетін дамытуға көңіл бөлу қажет. Жобалық іс-әрекет - заманауи әдістер мен технологиялардың қажетті білім беру элементі болып табылады. Жобалық тәсілдің маңызды ерекшелігі – гуманизм, оқушының жеке басына көңіл бөлу және құрметтеу, баланың жеке басын, оның потенциалдық қабілеттерін, танымдық қызығушылықтарын сақтауға және дамытуға, тұлғалық және ерікті қасиеттерді қалыптастыруға ықпал ететін оң көзқарас. Жоба әдісін қолдана білу мұғалімнің жоғары біліктілігінің, олар қолданатын оқушыларды оқыту және дамыту әдістерінің жаңашылдығының көрсеткіші болып табылады. Мақалада кіші жастағы оқушылардың шығармашылық әлеуетін дамытуда жобалық әдісті қолданудың тиімділігін анықтау мақсатында жүргізілген эксперименттік жұмыстардың нәтижелері берілген. Кіші мектеп оқушыларының шығармашылық әлеуетінің даму деңгейін анықтаудың негізгі критерийлері сипатталған. Сыныпта және сыныптан тыс жұмыстарда кіші жастағы оқушылармен жұмыс жасауда жоба әдісін қолдану шарттары сипатталып, кіші жастағы оқушылармен жұмыс жасауда жоба әдісін сәтті қолданудың факторлары анықталды. Кіші мектеп оқушыларының шығармашылық әлеуетін дамытудағы оң динамика туралы қорытындылар тұжырымдалады, оң нәтижелерге ықпал ететін жағдайлар анықталды. Мақаланың мақсаты – «№ 2 Песчан орта мектебі» ММ базасында жүргізілген тәжірибелік-эксперименттік жұмыс нәтижелері бойынша кіші мектеп оқушыларының шығармашылық әлеуетін дамытуда жоба әдісін қолданудың тиімділігін негіздеу. б. Павлодар облысы Құмды Тереңкөл ауданы. Жобалық әдіс арқылы кіші мектеп оқушыларының шығармашылық әлеуетін дамыту мәселесі бойынша ғылыми дереккөздерді талдау; аналогия және классификация, синтез және жалпылау әдістері; тестілеу, сынақ нәтижелерін сандық және сапалық талдау. Эксперименттік жұмыста алынған нәтижелерді бастауыш сынып мұғалімдері жоба арқылы кіші мектеп оқушыларының шығармашылық әлеуетін дамыту үшін өз жұмыстарында пайдалана алады.

Жаһандану – біздің өміріміздің ажырамас бөлігі. Сондықтан, бүгінгі таңда шет тілдерін, атап айтқанда ағылшын тілін үйренудің өзектілігі күмән тудырмайды, өйткені шетелдік мәдениетке, білімге, саяхатқа, шетелде өмір сүруге және жұмыс істеуге деген қызығушылық артып келеді. Ағылшын тілі - ең көп таралған халықаралық байланыс тілі (ақпараттық технологиялар мен веб-кеңістікті қоса). Ағылшын тілін меңгеру білім алушыларға үлкен перспективалар ашады, алайда әрбір адам жоғары оқу орнына түсу кезінде оқытудың лингвистикалық бағытын таңдай бермейді. Ағылшын тілін меңгеру - бұл көп уақытты қажет ететін үрдіс. Лингвистикалық емес бағыттағы жоғары оқу орындарында студенттер үшін басты мәселелердің бірі – ағылшын тілі бейіндік пән немесе болашақ қызмет бағыты болып табылмайтын студенттер үшін тілді меңгеру үрей тудырады және психологиялық кедергі деп аталады. Тілдік үрей мен психологиялық кедергілерді жеңу педагогикалық психология мен жоғары оқу орындарының білім беру үрдісінде өзекті мәселе болып қала береді. Мақаланың мақсаты – сөйлеу дағдыларын оқыту әдістерін, олардың артықшылықтары мен кемшіліктерін сипаттау және шет тілін үйрену кезінде тілдік кедергілерді жоюды егжей-тегжейлі қарастыру. Зерттеудің әдіснамалық базасын Х.Ф. Макаев, О.С. Зорькина, В.П. Ипатова, Л.В. Баринков, Е.В. Зарубин, Е.И. Капутская, Е.И Пассов, Э.Г. Азимов, А.Н. Щукин және басқалар сияқты авторлардың еңбектері құрады. Мәселе бойынша ғылыми және әдістемелік әдебиеттерді сыни талдау, оқытушылардың оң тәжірибесін зерделеу және қорыту; эмпирикалық ақпаратты жинау, эксперимент, деректердің сандық және сапалық талдауы. Зерттеу нәтижелері шет тілін үйренуге деген ынтасын арттыру мақсатында студенттермен психологиялық жұмыс үшін практикалық ұсыныстарды әзірлеу үрдісінде қолдана алады. Сонымен қатар, бұл нәтижелерді мұғалімдер білім беру үрдісінің тиімділігін түзету және арттыру үшін қолдана алады.

Мақалада электронды оқу құралдарын қолдану арқылы студенттердің танымдық дербестігін қалыптастыру моделі, сондай-ақ оны дамытуға қойылатын негізгі талаптар қарастырылады. Ұсынылған модель көрсетуі керек маңызды аспектілер егжей-тегжейлі сипатталған. Сонымен қатар, мақалада автор зерттеген мәселенің шешімі, атап айтқанда білім беру процесінде электронды оқулықтарды қолдана отырып танымдық тәуелсіздікті қалыптастыру процесі көбінесе студенттердің танымдық Тәуелсіздігін қалыптастыру моделін құруға және жүзеге асыруға және электронды оқулықтарды қолдану негізінде педагогикалық процесті құру моделіне байланысты екендігі айтылған. Қарастырылған модельдерге сүйене отырып, студенттердің танымдық тәуелсіздігін қалыптастыруға неғұрлым қолайлы және тиімді әсер ететін электронды оқулықтарды қолдану арқылы студенттерді оқытудағы мұғалімнің іс-әрекет стратегиясы анықталды. Мақаланың мақсаты – электрондық оқу құралдарын қолдану арқылы студенттердің танымдық дербестігін қалыптастыру моделін құру технологиясын сипаттау және оны оқытушы қызметінің ұсынылған стратегиясы негізінде оқу процесінде практикалық қолдану. Мақалада талдау, синтез және шегеру әдістері қолданылды. Джон Дьюидің дидактикалық тұжырымдамасын және оның негізінде қалыптасқан талаптар мен электронды оқулықтарды белсенді қолдану арқылы танымдық тәуелсіздікті қалыптастыруға бағытталған педагогикалық үрдістің моделін құру принциптерін талдау сипаттамалық-аналитикалық әдісті қолдана отырып жүргізілді. Автор ұсынған модельдердің практикалық нәтижесі ұйымдастырушылық және педагогикалық жағдайлардың жиынтығы болды, оларды сақтау электронды оқулықтарды қолдану арқылы оқу үрдісінде студенттердің танымдық тәуелсіздігін қарқынды дамыту үшін қажет. Зерттеу нәтижелері теориялық маңыздылықтан басқа, электронды оқу құралдарын қолдану негізінде құрылған педагогикалық үрдісінде қойылатын талаптарды ескере отырып, мұғалімнің іс-әрекет Стратегиясынан тұратын практикалық мәнге ие. Автор ұсынған модель электронды оқулықтарды қолдану арқылы білімді игеру процесінде студенттердің танымдық тәуелсіздігін тиімді қалыптастыруға ықпал етеді.

Негізгі мәселе: авторлар негізгі философиялық тезиске сүйене отырып, адам құндылықтары әлемінің феноменінің «мәңгілік» және әрдайым толғандыратын мәселесін қарастырды: адам мақсат пен құндылық ретінде көру үшін, адам туралы идеялардың шашыраңқы элементтерін мағыналы бірлікке біріктіру қажет. Оң әлеует пен прогрессивті идеяларды анықтау үшін осы мәселенің тарихын, оның генезисі мен дамуын сыни тұрғыдан зерттеу қажет. Сондықтан ежелгі дәуірден бастап бүгінгі күнге дейін адамды түсінудің классикалық дәстүріне жүгіну қызығушылық тудырады. Мақсаты: авторлар тарихтың әртүрлі кезеңдерінде белгілі ойшылдар адамның мәні мен табиғатын қалай түсінгенін қарастыруға тырысады, бұл тарихи, философиялық және педагогикалық контексте адами құндылықтар әлемі құбылысының проблемасын жан-жақты зерттеуді қамтиды. Әдістері: мақалада рухани және ғылыми-теориялық мәдениеттің қазіргі деңгейіне сәйкес келетін философиялық әдістеме қолданылған. Авторлар абстрактіліктен нақтылыққа өрлеу, нақты тарихизм принципі (тарихи және логикалық бірлік) сияқты ғылыми әдістерді жүзеге асырды. Нақты тарихизм тақырыптың тарихын зерттей отырып, тарихи дамып келе жатқан объектінің (үрдістің) логикасын қарастырады, бұл принцип тарихи процестің белсенді көрінуіне ықпал етеді. Тарихизм тарихи процестің мәнін оның тұжырымдамалар жүйесінде қалыптасуы мен дамуы тұрғысынан бақылап, жаңғыртады. Нәтижелер және олардың маңыздылығы: ежелгі мәдениетте антропологиялық проблемаға бет бұруды Сократ жүзеге асырды, ол ақыл адамның ерекше қасиеті деп тұжырымдады. Орта ғасырлардағы араб-мұсылман философиясында Әл-Фараби, Ибн Сина ілімдеріндегі адам туралы мәселе қаралды. Ибн Сина, өз дәуірінің адамы ретінде, аспан әлемінің жоғары рухани болмысы туралы идеялардан бас тартқан жоқ, бірақ сонымен бірге бұл өмірде ол адамды адамгершілік құндылықтарға бағыттады. Кант өзінің философиясында адамның құрал емес, мақсат, тіпті мақсаттардың мақсаты екенін үнемі айтады, сондықтан адамсүйгіштік адамның ең маңызды рухани қасиеті болып табылады, бұл Канттық моральдың күшті жағы болып табылатын гуманистік принцип. Абай тұтас адамның жаңа идеалы – «толық адамды» дайындап берді. Ұлы гуманистің адамгершілік кодексі – «Адам бол» деп аталады. Абай адамның ақыл-ойы, эрудициясы, ар-намысы мен сүйкімділігі әдемі әрі күшті екенін, ол руханиятқа, білімге, білім мен мәдениетке бағытталғандығын атап өтті. Шәкәрім Құдайбердиев ар-ождан жанның алғашқы қажеттілігі ретінде адамды адамгершілік зұлымдықтан тазартып, оны рухани кемелдік пен адамгершілікті тәрбиелеуге жетелейтін ақиқат деп есептеді.

Қазақстан Республикасының өңірлерін дамытудың негізгі міндеті өзінің бәсекеге қабілеттілігі мен инновациялық белсенділігін арттыру есебінен олардың орнықты әлеуметтік-экономикалық дамуын қамтамасыз ету болып табылады.Табысты стратегияны әзірлеу үшін, сондай-ақ оны кейіннен сәтті іске асыру үшін жақын болашақта аймақтың қандай болатындығы туралы нақты көзқарас пен түсінік болуы керек. Қойылған мақсаттарға жету үшін күш-жігерді дұрыс үйлестіру үшін бұл көріністі барлық мүдделі тараптар нақты тұжырымдап, түсінуі керек. Өз кезегінде пайымдау негізінде әртүрлі бастамалар мен іс-шаралар қалыптастырылады, оларды іске асыру өңірдің тұрақты дамуының негізгі бағыттарын іске асыруға бағытталған. Мақсаты – өңірдің бәсекеге қабілетті, орнықты және қауіпсіз даму стратегиясын іске асырудың негізгі бағыттарын қарау. Теориялық және әдіснамалық негізге – отандық және шетелдік зерттеушілердің еңбектерінде ұсынылған тұжырымдамалар, гипотезалар мен теориялар алынды. Әдістеме жүйелік тәсілге негізделген, оның шеңберінде салыстырмалы, факторлық, субъектілік-Объектілік, құрылымдық-функционалдық, статистикалық талдау және экстраполяция әдістері қолданылған. Павлодар облысының тұрақты дамуын қамтамасыз ету үшін болашақта жаңа секторларды құру үшін негіз қалыптастыру, сондай-ақ өңірлік экономиканы әртараптандыру мүмкіндіктерін қарау қажет. Қазіргі уақытта жұмыс орындарында құрылымдық өзгерістер орын алуда, бұл ақпараттық технологиялар, инжиниринг саласындағы кәсіби қызметтер салаларының рөлін арттыруға алып келеді. Өңірде шағын, орта бизнес пен кәсіпкерліктің даму деңгейі төмен деңгейде екенін атап өткен жөн, бұл экономикада шикізат секторларының басым болуына байланысты. Бұл салалар технологиялық процестің ерекшеліктеріне байланысты айналасында жеткізушілер жүйесін құрмайды. Алайда, өңірдің өнеркәсіптік кешенінің үдемелі дамуын қамтамасыз ету үшін өңірде шағын және орта бизнесті дамыту үшін жағдай жасау және тиісінше, жетекші өндірістік кәсіпорындардың айналасында өнім берушілер жүйесін құру маңызды.Павлодар облысының жоғары бәсекеге қабілеттілігі перспективада 2030 жылға дейін басым кластерлерді дамыту есебінен, сондай-ақ экономиканың жаңа өнеркәсіптік секторларының пайда болуы есебінен қамтамасыз етілетін болады. Осылайша, "бүгінгі" басым кластерлерге мыналар жатады: түпкілікті өнім өндіруді қамтитын металлургиялық кластер; темір жол машина жасау кластері; аграрлық азық-түлік кластері.

Қаржы институттарының қызметі ел экономикасының тиімді жұмыс істеуін анықтайды, өйткені шаруашылық жүргізуші субъектілер мен мемлекеттік құрылымдарды бір-бірімен байланыстыратын банктер. Санкцияларды шектеу мәселелерін ел ішіндегі және одан тысқары байланысты институттар арасындағы өзара іс-қимылдың нақты, жақсы үйлестірілген алгоритмінің арқасында теңестіруге болады. Бүгінгі таңда ресейлік банктерге қарсы Ресейге қарсы санкциялардың әсері қазақстандық еншілес банктер Сбербанк, Банк ВТБ және Альфа-Банктің жұмысы үшін үлкен маңызға ие. Нәтижесінде бұл банктердегі кассалық есеп айырысу қызметтері жүйесі зардап шекті, POS-терминалдар толыққанды жұмысын тоқтатты, адамдар жаппай басқа банктердегі қызметтерге ауысып, ақша аудара бастады. Банк секторында нарықты қайта бөлу орын алды, нәтижесінде Альфа-Банкті ЦентрКредит Банк сатып алды, ал Сбербанктің несие портфелінің бір бөлігін Халық Банкі сатып алды. Мақала ресейлік банктердің жұмыс істеуіне әсер еткен негізгі оқиғаларды, бұған қандай факторлар әсер еткенін және ресейлік банктердің SWIFT төлем жүйесінен ажыратылуына не әкелгенін қарастырады. Мақаланың мақсаты – Ресейлік банктерге қарсы санкциялардың Қазақстан Республикасының аумағындағы әсерін зерттеу, банк нарығындағы жағдайды, ресейлік банктерге, жеке және заңды тұлғаларға тигізетін теріс салдарын талдау. Мақаланы дайындау және ондағы зерттелген мәселені негіздеу кезінде талдау, сарапшыларға шолу, жаңалықтар ресурстары, салыстыру, сипаттау, жалпылау, негіздеу және т.б әдістер қолданылды.«Ресей Жинақ банкі» АҚ ЕБ 2022 жылғы сәуірдегі қаржылық есеп беруі. , акционерлік қоғамның негізгі көрсеткіштері, нормативтік-анықтамалық материалдар, банк нарығының ағымдағы жағдайының материалдары, статистикалық деректер және зерттеу тұрғысынан қызығушылық тудыратын басқа да материалдар.

Шығарылатын жылуды пайдалану көбінесе жылу алмастырғыштарды орнату арқылы шешіледі. Бірақ, бұл 10-150 С-дан төмен жылу температурасында тиімді емес. Мақалада ОСБ 60-165 сорғысының көмегімен салқындату үшін судың жылуын пайдалану мүмкіндіктері қарастырылады, осы жылуды қолданатын жылу сорғысын орнатумен жаңа схема ұсынылады. Бұған жылу сорғысының буландырғышында жылуды қолдану және қыздырылған ортаға, яғни кәсіпорынның душына жіберуге болатын суды беру арқылы қол жеткізу ұсынылады. Олар бір бөлмеде болғандықтан, жылу мен шығынды тасымалдау шығындары аз болады. Шет елдің тәжірибесі көрсеткендей, жылу сорғыларын көптеген өнеркәсіптік кәсіпорындарда кеңінен қолдануға болады. Бәсекеге қабілеттіліктің артуы жағдайында артық жылуды, мысалы, технологиялық суды кәдеге жарату үшін жылу сорғыларын орнату айтарлықтай экономикалық нәтиже алуға мүмкіндік береді.

Қазіргі заманда студент, магистрант, маман, жас ғалым да, кез келген адам ғылыми журналға мақала жариялай алады. Бұл ретте авторлардың мақала жазу принциптері, оны баспаға жариялау үшін жылжыту тәртібі туралы сұрақтар жиі туындайды. Авторлар білімнің жаңа қырлары мен жаңа білім алу мүмкіндіктерін ашатын ғылыми мақаланың жұмыс анықтамасын ұсынады. Осыған байланысты ғылыми мақала жазудың инновациялық тәсілі негізделді, ол ресми басылым бола отырып, университет түлегі портфолиосына еніп, жұмысқа орналасу кезеңінде оның беделіне оң әсер етеді. Мақаланың мақсаты – Қазақстанда қабылданған нормалар мен алгоритмдер контекстінде ғылыми мақала жазудың дәстүрлі және инновациялық принциптеріне шолу жасау, табиғат әлемінің біртұтастығы мен функционалдық тұтастығы туралы академиялық идеялар мен инновациялық әдістемелік құралдар. Талдау барысында дерексізден нақтыға көшудің генетикалық мағыналы әдісі, ойды сызбалық бейнелеудің ойбағамдық тілі, мәтінмен жұмыс істеу әдісі сияқты әдістер қолданылды. Мақалада ғылыми мақала жазудың мазмұнына қойылатын талаптар қазақстандық қоғам дамуының жаңа концептуалды моделімен айқындалуы керек деген тезисті суреттейді. Осының аясында «мақала», «ғылым», «қоғам», «мемлекет», «даму», «ғылыми жетекшілік», «ғылыми зерттеу», «ғылыми жаңалықтар» сияқты негізгі ұғымдар іргелі жаңарудан өтті, жоғары құндылықтар ұғымы кеңейді. Ғылыми қызметтің іргелі принциптері және ғылыми мақалаларды жазу принциптерін әртүрлі түсінудегі қайшылықтар жойылды.

Мақалада жоба әдісін қолдана отырып, «Есептеу техникасы және бағдарламалық қамтамасыз ету» білім беру бағдарламасы бойынша студенттерді нысанға бағытталған бағдарламалауға оқыту әдістемесі берілген. Объектілік бағдарламалаудың кез келген түрін зерделеуге бағытталған колледждерде оқу үрдісін ұйымдастыру деңгейінің жеткіліксіздігі мәселесі зерттелуде. Осыған байланысты студенттердің танымдық тәуелсіздігін жандандыруға бағытталған объектіге бағытталған бағдарламалауды оқыту әдістемесін құру кезінде ескеру қажет маңызды аспектілер егжей-тегжейлі сипатталған. Бұл мәселені шешу көбінесе МЖБС-да көрсетілген студенттердің оқу мақсаттарының жетістік деңгейіне, сондай-ақ заманауи білім беру талаптарына сәйкес жасалған объектіге бағытталған бағдарламалау бойынша әдістемелік нұсқаулыққа байланысты екендігі көрсетілген. Қазақстан Республикасының техникалық және кәсіптік білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартына, "есептеу техникасы және бағдарламалық қамтамасыз ету" білім беру бағдарламасының студенттері үшін "объектіге бағытталған бағдарламалау негіздері" пәні бойынша үлгілік оқу жоспары мен жұмыс оқу бағдарламасына және олардың негізінде әзірленген оқыту әдістемесіне талдау жүргізілді. Мақсаты – студенттерді жоба әдісін қолдану арқылы танымдық белсенділікті арттыратын объектіге бағытталған бағдарламалауға оқыту әдістемесін негіздеу және оны білім беру үрдісінде практикалық қолдану. Мақалада талдау, синтез және дедукция әдістері қолданылды. Жүргізілген талдаудың практикалық нәтижесі, танымдық дербестікті неғұрлым қарқынды дамыту үшін сақталуы қажет жоба әдісін пайдалану шартымен колледж студенттерін объектіге-бағытталған бағдарламалауға оқыту әдістемесі болды. Нәтижелердің практикалық маңыздылығы студенттердің жеке ерекшеліктерін ескере отырып, пәнді оқытудың тиімділігін арттыру болып табылады.

Соңғы жылдары білім беру мекемелерінің басшыларының да, мұғалімдерінің күйзелістері күрт өсті. Бұл эмоционалды күйзеліс синдромы. Бұл мәселеге қызығушылық мамандардың күйіп қалуы байқалмай басталады және бастапқы кезеңде ұйым үшін ешқандай қиындық туғызбайды, нәтижесінде ол өте қымбат. Эмоционалды жану - бұл кәсіби деформация құбылыстарының бірі және, әдетте, қызмет түрі бойынша басқа адамдармен көп қарым-қатынас жасауы керек мамандар арасында дамиды. Мұғалімдердің эмоционалды күйзеліс синдромы - бұл маманның тұлғааралық қарым-қатынастың ұзаққа созылған күйзеліс әсеріне реакциясы. Бұл мұғалімнің жұмыс деңгейіне, психофизиологиялық әл-ауқатына және тұлғааралық қатынастардың сипатына тікелей әсер ететін мінез-құлық үлгісі мен психологиялық тәжірибелерден тұратын кешен. Жұмыс істеген жылдар ішінде мұғалімдер, оның ішінде бастауыш білім беру, көптеген психологиялық проблемаларды жинақтайды, ол оны шеше алмайды, бұл көбінесе өз кәсібінің бұзылуына, кәсіби күйзелісіне әкеледі. Күйіп қалу - бұл салыстырмалы түрде тұрақты жағдай, бұл маманның кәсіби қызметіне сөзсіз зиян келтіреді, сондықтан бұл синдромның алдын-алу білім беру мекемесінің алдын-алу жүйесіндегі маңызды аспект болып табылады. мұғалімдерге эмоционалды күйзелісті қалай болдырмауға болады? – деген сұрақ туындайды, Біздің ойымызша, мұғалімдердің эмоционалды күйзеліс синдромы ең қауіпті кәсіби аурулардың бірі болғандықтан, біз бастауыш сынып мұғалімдерінің мысалында зерттеу жүргіздік. Мақсаты - мұғалімнің жеке ресурстарын жаңарту арқылы бастауыш сынып мұғалімдерінде эмоционалды күйзелістің алдын-алудың тиімді шараларын анықтау. Бастауыш сынып мұғалімдерінде мұғалімнің жеке ресурстарын жаңарту арқылы эмоционалды күйзелістің алдын алу. Зерттеу барысында талдау, синтездеу және тестілеу әдістері қолданылды. Эмоционалды күйзеліс салыстырмалы түрде тұрақты жағдай болғандықтан, маманның кәсіби қызметіне сөзсіз зиян келтіреді, сондықтан оны қолдану қажет жеке ресурстарды жаңарту бойынша практикалық шараларды бастауыш сынып мұғалімдерінде эмоционалды күйзелістің алдын алу құралы ретінде қолдануға болады.

Қазақстанда ресми түрде артикуляцияланған ұлттық идея мен идеологияның болмауы, әлеуметтік-экономикалық қайта құрудың сенімді тұжырымдамалық тіректерін іздеу жағдайында педагогикалық және басқарушылық ойлау парадигмасын қайта құру қажеттілігі айқын мойындалып отыр. Мұғалім кәсібі білім беру қызметіне жатады, мұғалім барлық субъектілердің кәсібилік деңгейіне жауап береді. Басқарушы нысанаралық өзара іс-қимылды ұйымдастырады және кәсіби әлеуетті іске асырудың тиімділігі үшін жауапты болады. Қолданыстағы педагогикалық және басқарушылық парадигманың едәуір бөлігі нормативтік құқықтық құжаттардағы қақтығыстарды, әлеуметтік дамудың бұлыңғыр бағыттарын анықтайтын екіұшты сипатқа ие. Мақаланың мақсаты - табиғи әлемнің бірлігі мен функционалдық тұтастығының объективті қағидаттарын және инновациялық әдіснамалық құралдарды пайдалана отырып, Қазақстан Республикасының қолданыстағы Конституциясы мысалында педагогикалық және басқарушылық ойлау парадигмасын талдау және қайта жаңарту. Зерттеу барысында келесі әдістер қолданылды: абстрактіден нақтыға генетикалық тұрғыдан көтерілу әдісі, ойдың сызбалық бейнелерінің алыпсатарлық тілі, мәтінмен жұмыс жасау әдісі. Конституция мәтінінің үзінділері елдің әлеуметтік-экономикалық дамуы тұрғысынан маңыздылық критерийі бойынша көрсетілген. Мәтінді талдау мен қайта құрудың бастапқы тұжырымдамалық нүктесі ретінде Конституцияның мазмұнын адамның өзін қоса алғанда, табиғи әлемнің бірлігі мен функционалдық тұтастығының объективті принциптерінің талаптарына сәйкес келтіру қажеттілігі қабылданды. Ел дамуының тұжырымдамалық моделі құрылды. Модель ел аумағында орналасқан, Негізгі Заңмен (Конституциямен) және қызметтің әдіснамалық теориясымен жиектелген негізгі субъектілердің өзара іс-қимылының функционалдық-жүйелік қаңқасын қамтиды. Құрылған модельге сәйкес, барлық блоктардың функционалды өзара тәуелділігі Конституцияның да, елдің басқа да нормативтік құқықтық актілерінің мазмұнына логикалық талаптарды анықтайды. Әдіснамалық құралдар мен ел дамуының тұжырымдамалық моделін пайдалана отырып, қоғам, азаматтық қоғам, мемлекет, жалпы халықтық меншік, мемлекеттік меншік сияқты түйінді ұғымдар жаңартылды. Жоғары құндылықтар, қызметтің негізгі қағидаттары ұғымдары кеңейтілді, Қазақстан Республикасының ұлттық идеясы ұсынылды. Көрсетілген толықтырулар мен нақтылауларды енгізу ҚР Конституциясының келтірілген баптарын әртүрлі түсіну мен түсіндірудегі қайшылықтарды жояды. Қоғамға есеп беретін құқықтық мемлекетті қалыптастырудың, тиімді, бәсекеге қабілетті ел құруда халықты біріктіру мен жұмылдырудың басты шарты педагогикалық және басқару парадигмасының озыңқы жаңаруын, педагогикалық және басқару кәсібилігін тиісінше арттыруды қарау ұсынылады.

ресурсқа айналып отыр. Қазіргі жағдайда ақпараттың мөлшері бірнеше жыл бұрын басқару жүйелері сақтаған көлемнен едәуір асады. Ақпаратты негізгі ресурстардың бірі ретінде ғана емес, басқару құралы ретінде де пайдаланатын өнеркәсіптің, қызмет көрсету саласының, білім беру және басқа да салалардың қазіргі заманғы дамуы қажетті деректерді жылдам іздеуді қамтамасыз етуді талап етеді. Мысалы, білім беру саласын қарастыра отырып, ақпарат тек оқу үрдістерінің негізін ғана емес, сонымен қатар оқу үрдісін ұйымдастырудағы негізгі ресурс болып табылатындығын көруге болады. Мысал ретінде пәннің жұмыс оқу бағдарламасы болады, онда әр тақырыпты зерттеуге арналған сағат саны, сонымен қатар әр тақырыпқа бекітілген практикалық тапсырмалар мен бақылау сұрақтары көрсетілген. Қызмет көрсету саласында, мысалы, ақпарат бухгалтерлік есеп жүйесінде негізгі ресурс болып табылады, ол ақпаратты өңдеудің кез-келген үрдісін бизнес-үрдіс ретінде анықтайды. Аталған міндеттер ұйымның немесе кәсіпорынның міндеттеріне сәйкес қатаң құрылымдалған ақпаратқа оңтайлы қол жеткізуді қамтамасыз ететін басқарудың ақпараттық жүйесін әзірлеу арқылы шешіледі. Мақалада CASE құралдарының ең танымал әдістемелері қарастырылады: IDEF0, IDEF1X. аталған әдістемелер бағдарламаларды жобалау және әзірлеу үрдіссін автоматтандыруға арналған. Бизнес-процестің функционалды моделі IDEF0 әдіснамасына негізделген. Ақпараттық жүйенің мәліметтер базасының құрылымын көрсететін бизнес-процестің ақпараттық моделі IDEF1X әдіснамасына негізделген. Мақсаты - бағдарламаларды әзірлеу үрдісін автоматтандыруға арналған аспаптық CASE құралдарын қолдана отырып, нақты бизнес-процесс мысалында ақпараттық ішкі жүйені жобалаудың алғашқы кезеңдерін талдау және орындау. Модель құрудан бастап нақты дерекқорды автоматты түрде құруға дейінгі ақпараттық ішкі жүйенің мәліметтер базасын жобалаудың толық циклін көрсетіңіз. Мақалада аспаптық CASE құралдарын қолдана отырып, «Кітапханадағы кітап қорының қозғалысы» ақпараттық ішкі жүйесін талдау және жобалау мысалы келтірілген. SQL Server және MS Access дерекқорларын басқарудың ең танымал жүйелері үшін ақпараттық ішкі жүйенің мәліметтер базасын жобалау үрдісі толығымен аяқталды. Сипатталған мысал талдау мен дизайнды қамтитын бағдарламалық жасақтаманы әзірлеудің негізгі кезеңдерін оңтайландыру үшін заманауи дизайн әдіснамаларын қолданудың айқын артықшылықтарын көрсетеді. Нәтижесінде CASE-әдіснамаларға негізделген аспаптық құралдарды қолдана отырып, «Оқырманға кітап беру» бизнес-үрдісінің кешенді моделі жасалды. Модель екі көзқарасты қамтиды: Функционалды және ақпараттық компоненттер. Сонымен қатар, мысалдағы мәліметтер базасын құру үрдісінің сипаттамасы модель құрудан бастап нақты дерекқорды автоматты түрде құруға дейінгі барлық кезеңдерді қамтиды. Алынған модель, сондай-ақ оның құрылысының сипаттамасы жүйелік талдаушылар мен IT-әзірлеушілерге арналған аспаптық CASE құралдарын қолданудың жақсы мысалы болып табылады.

Әрбір компания үшін отандық өндірушілердің тізіліміне кіруге мүмкіндік беретін Индустриялық сертификатты алу өте маңызды, өйткені олар үлкен тапсырыстар алуға үміттенеді. Индустриялық сертификатты алғаннан кейін олардың әртүрлі тендерлер мен сатып алуларға қатысу перспективалары едәуір артады, онда олар өз қабілеттерін көрсете алады, отандық өндірушілермен бәсекеге түсе алады, сондай-ақ импорттаушылар алдында артықшылыққа ие болады. 2019 жылғы 1 шілдеден бастап индустриялық сертификат Мемлекеттік сатып алуға қатысу үшін міндетті болды. Мемлекеттік сатып алуларды жүзеге асыру ережелеріне тиісті өзгерістерді ҚР Қаржы министрлігі енгізді. Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің м.а. 24.02.2015 ж. №155 бұйрығымен бекітілген «тауардың шығарылған елін айқындау, тауардың шығарылуы туралы сертификат беру және оның күшін жою жөніндегі қағидалардың» тәжірибесін ескере отырып, құжат жекелеген өндірістердің бірқатар» тар «ерекшеліктерін ескермейтіні түсінікті болады. Мақаланың мақсаты – минералдық тыңайтқыштар өндіру жөніндегі химия өнеркәсібі кәсіпорнының Индустриялық сертификат алу мүмкіндігі үшін «отандық тауарлар, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтер өндірушілердің тізілімін қалыптастыру және жүргізу, сондай-ақ Индустриялық сертификат беру қағидаларына» өзгерістер мен толықтырулар әзірлеу. Берілген зерттеуде келесідей әдістер қолданылды: әдеби дереккөздерді зерттеу және талдау, Индустриялық сертификатты беру рәсімдерін модельдеу және статистика. Авторлардың ұсынысы бойынша қолдану проблемалары зерделенді, осы проблемаларды шешу жолдары табылды және «отандық тауар, жұмыс және қызмет өндірушілер тізілімін қалыптастыру және жүргізу, сондай-ақ Индустриялық сертификат беру қағидаларына» өзгерістер мен толықтырулар әзірленді. қазіргі уақытта ережелер мұқият пысықтауды қажет етеді. Бұл мәселені уәкілетті мемлекеттік органдармен, қауымдастықтармен және бизнес өкілдерімен бірлесіп қарау қажет, өйткені Индустриялық сертификат алу Мемлекеттік сатып алуға қатысуға, тиісінше Қазақстан Республикасының экономикасына тікелей әсер ететін болады.

Негізгі мәселе: Зерттеу Павлодар облысындағы «Асылтас» шаруа қожалығында ірі қара малдың, жылқының, шошқаның және басқа жануарлардың буаздылығын ерте анықтауға және жануарлардың репродуктивті жүйесінің патологиясын анықтауға арналған. Зерттеу барысында буаздықты диагностикалаудың дәстүрлі клиникалық трансректальды және ультрадыбыстық әдістері қолданылып, жануарлардың ішкі ағзаларын ультрадыбыстық зерттеудің ерекшеліктері айқындалды. Осы мақалада ұсынған қорытындылар заманауи диагностикалық құралдарды (ультрадыбыстық) қолдану зерттелетін органдардың жағдайын көрнекі түрде көруге, патологияны дұрыс диагностикалауға және емдеу үрдісінде жануарлардың сауығу динамикасын бақылауға мүмкіндік береді. Аналық ұрықтандырудың оңтайлы уақытын анықтау, эмбриогенезді және репродуктивті органдардың жай-күйін қалыпты және жануарларда патология кезінде зерттеу үшін жүктілікті, жыныстық цикл сатысын барынша ерте, объективті, жедел және үнемді диагностикалау мақсатында мал шаруашылығы практикасында УДЗ (ультрадыбыстық зерттеу) әдісін қолдануды ұсынамыз. Мақсаты: Ірі қара малдың репродуктивті жүйесінің патологиялық ауруларын анықтау. Әдістері: Зерттеулер «Асылтас» ШҚ шаруашылық жағдайында 2021–2022 жылдар аралығында жүргізілді. «Асылтас» ШҚ шаруашылығы сиырлардың екі тұқымына маманданған: қырдың қызыл және симментал, барлығы 100 бас. Қырдың қызылсиырларының сүт өнімділігі 2500-нан 3000 кг-ға дейін өзгереді, май мөлшері 3,3–4,1 %. Асыл тұқымды шаруашылықтардағы өнімділігі бойынша симментал тұқымы 3500 – ден 4500 кг-ға дейін, ал сүттің майлылығы 3,75-тен 3,8 %-ға дейін. Алғашқы ұрықтандыру 15–18 ай жасында жүргізіледі. Сиырлардың шамамен 75 % - ы жасанды түрде ұрықтандырылады. Сиырлардың 80 %-ы құрамында 20%-ға дейін сіңірілетін ақуыз бар құрама жеммен қоректенеді. Физиологиялық жағдайына және өнімділігіне байланысты сиырлар күніне 5–15 кг құрама жем және 7–20 кг шөп алады. Зерттеулер 5 сиырда жүргізілді. Буаздықты диагностикалаудың дәстүрлі клиникалық трансректальды және ультрадыбыстық әдістері қолданылды. Зерттеулер ірі қара малдың, жылқының, шошқаның және басқа жануарлардың буаздылығын ерте анықтауға және жануарлардың репродуктивті жүйесінің патологиясын анықтауға арналған. PS-301V ветеринарлық ультрадыбыстық сканері қолданылды. Нәтижелері және олардың маңыздылығы: Ауылшаруашылық жануарларының ішкі ағзаларының даму ауытқулары мен патологияларын және буаздылықтың мерзімін ерте анықтауға мүмкіндік беруіне байланысты ультрадыбыстық зерттеу әдісін ветеринариялық практикада кең қолданысқа енгізу болып табылады.

мәселесі өзекті болып табылады. Дәл осы жануарлар, ең алдымен, ұстау және азықтандыру технологиясының бұзылуына, әлсіз дене төзімділігіне, жеміс беру және сүт өндіру кезінде ауыр жүктемелерге байл анысты әртүрлі ауруларға бейім. Зат алмасуының әртүрлі бұзылыстары нәтижесінде шаруашылықтарда сиырлардың төлдеуі әртүрлі ауытқулармен жүретіні белгілі. Гормоналды бұзылуларға байланысты қандағы кальцийдің болмауы малдың өлуіне жиі себеп болатын төлдегеннен кейін гипокальциемияға және парезге әкеледі. Сондықтан сиырлардағы төлдеу парезінің алдын алу және емдеу сызбаларын жетілдіру өте өзекті. Мақаланың мақсаты – Ақмола ауданындағы «Тассу» шаруа қожалығы базасында сиырлардың төлдегеннен кейінгі парезінің алдын алу және емдеу шараларын жетілдіру. Ақмола облысындағы мал шаруашылығында, «Тассу» шаруа қожалығында көктемгі-жазғы кезеңдердегі жұмыстар өндірістік жағдайда жүргізілді. Зерттеу нысаны – буаздығы 250-260 күн болатын қара ала сиырлар. Тәжірибе тобында – 22, бақылау тобында – 12 жануар іріктелді. Жануарлардың орташа салмағы 567±34,5 кг, жасы 5-6 жас. Тәжірибе тобының сиырлары Карсулен препаратының инъекциясын алды, оның құрамына: 2 % Cardus marianus D3, 1 % Sulfur D6 және 1 % Arsenycum album D6 кіреді. Қарсуленді сиырларға 100 кг мал салмағына 1 мл мөлшерінде бұлшықет ішіне немесе тері астына енгізді, дозасы бір жануарға 5 мл-ден кем болмауы керек. Төлдегеннен кейінгі кезеңде сиырлардағы төлдегеннен кейінгі парезді кешенді терапияда Қарсуленді күніне 1-2 рет бұлшықет ішіне немесе тері астына қолданады. Карсулен препаратын қолдану құрамы: 1 % Cardus marianus D3, 1 % күкірт D6 және 1 % Arsenycum album D6 белок, көмірсу, май алмасуына реттеуші әсер етеді, асқазан-ішек жолдарының бұзылған қызметін қалпына келтіреді. , бауыр және бүйрек.

Негізгі мәселе: мақалада «біліктілік» ұғымының әдістемелік аспектісіне сүйене отырып, педагогикалық ЖОО-да болашақ математика мұғалімдерінің әдістемелік біліктілігін қалыптастыру және кәсіби дайындықты жетілдірудің негізгі бағыттарын талдау және осы мәселе бойынша жеке тұлғаның өзіндік ұстанымын қалыптастыру. ЖОО-ғы геометриялық пәндерді сапалы оқытуға және оқу үдерісін ұйымдастырудағы әдіснамалық және мазмұндық әдіс-тәсілдерін пайдалану арқылы қол жеткізуге болады. Білім беру үдерісінің белгілі бір құрылымын жасап, әдістемесі мен оқыту құралдарын анықтай отырып, пән мазмұнын мұқият таңдау педагогиканың нақты принциптермен анықталды. Негізінде бұл принциптер бүгінгі педагогиканың өзекті жетістіктері болып табылады және олар жүйелі түрде өзгеріп тұрады. Дидактикалық принциптердің қолданыстағы жүйесін біртіндеп өзгерту және ауқымын кеңейтуге болады. Мақсаты: педагогикалық ЖОО-да болашақ математика мұғалімдерін геометриялық есептерді шығаруға және оны оқытуға әдістемелік даярлығын жетілдірудің негізгі дидактикалық принциптерін таңдау және ғылыми-әдістемелік негізін ұсыну. Әдістері: ғылыми-әдістемелік тұрғыдан геометрияны оқыту бойынша тәжірибелі мұғалімдер мен әдіскерлерден сұхбат және сауалнама алу, оқу бағдарламасы мен мазмұнын талдау, оқу үдерісіне педагогикалық бақылау мен диагностика жасалды. Өзіміздің ұсынған әдістердің тиімділігін тексеру мақсатында педагогикалық эксперимент жұмыстары жүргізілді. Нәтижелері және олардың маңыздылығы: педагогикалық ЖОО-ның мақсаты практикалық және әдістемелік мәселелерді өздері шеше алуға қажетті білімдермен қаруланған білікті мұғалімдер дайындау. Бұл болашақ математика мұғалімдерін дайындаудың барлық жүйесіне, мектептегі білім берудің әдістемесіне, оның ішінде әрбір болашақ математика мұғалімдеріне қажетті математикалық білім деңгейіне қол жеткізуге мүмкіндік беретін геометриялық білім беруге де жаңа міндеттер қойып отыр. Сондықтан, педагогикалық ЖОО-да геометрияны оқытудың негізгі дидактикалық принциптері құрылып негізделген. Оның құрамына болашақ математика мұғалімнің оқытудың инновациялық әдістерін меңгеру пирнципі мен оқытудың жаңа педагогикалық және ақпараттық технологияларды меңгеру принципі енгізілген. Зерттеу жұмысының нәтижелерін ЖОО-да геометрия курсын оқытудың кәсіби бағыттылығының теориялық негіздерін әрі қарай зерттеу үшін әдіснамалық негіз ретінде қолдануға болады.

Бүгінгі таңда ақпараттық технологияларды кеңінен енгізу үрдісі қарқынды жүріп жатыр. Қазіргі уақытта адам қызметінің әртүрлі салаларына, соның ішінде білім беру саласына айтарлықтай өзгерістер енгізілуде. Осы мақаланың авторы осыған сүйене отырып, қазіргі заманғы оқу процесін ақпараттандырудың өзекті және перспективалы бағыттарының бірі болып табылатын және электрондық оқу құралдарын жасаудан тұратын өзекті мәселені қарастырды. Ғалымдар С.С. Сысоева, В.М. Кухаренко, А.И. Башмакова, Т.И. Коваль, Е.С. Полат, А.Ю. Уваров, П.И. Сердюков, А.А. Андреевтің электронды оқу құралдарын әзірлеу бойынша талаптары бар жұмыстарына талдау жүргізілді.Жүргізілген талдау қорытындылары бойынша ғылыми мақалада электрондық оқу құралдарын әзірлеу кезеңдері, бұл ретте сақталуы тиіс қағидаттар сипатталған, сондай-ақ электрондық оқу құралы жасалуы тиіс модульдердің қажетті тізбесі келтірілген. Қолданыстағы бағдарламалық жасақтама кешендерінің ішінен автор CourseLab, Smart Builder, MOS Solo, Google сайттары, iSpring Suite, TurboSite, Adobe Animate, HTML5-ті бөліп көрсетеді. Автор ұсынған технология бойынша электрондық оқу құралдарын әзірлеу және оларды кейіннен білім беру үрдісіде қолдану білім алушылардың оқу-танымдық қызметін неғұрлым тиімді деңгейде ұйымдастыруға көмектеседі. Мақсаты – қолданыстағы талаптарды ескере отырып, электрондық оқу құралдарын әзірлеу технологиясының сипаттамасы. Мақалада талдау, синтез және дедукция әдістері қолданылды. Электрондық оқу құралдарын әзірлеу талаптары мен принциптерін талдау сипаттамалық-аналитикалық әдіс негізінде жүргізілді. Зерттеу нәтижелері ақпараттың үздіксіз өсіп келе жатқан ағыны мен білім алушыларда оны игеру мүмкіндіктерінің шектелуі арасындағы қайшылықты шешуге ықпал етеді. Оқу үрдісінде электрондық оқу құралдарын саналы түрде пайдалану оқытудың қолданылатын әдістері мен әдістемелерін білім алушыға қарай өзгерту арқылы білім беру сапасын арттырудың негізгі әдістерінің бірі болып табылады.

Өміршеңдік тұжырымдамасы, дағдарыстар мен қиыншылықтарға төтеп беру және қалпына келтіру қабілеті отбасын нығайтуға бағытталған зерттеулер, қарым-қатынас жасау және профилактикалық тәсілдер үшін құнды әлеуетке ие. Көптеген жолдар бар қарым-қатынасқа төзімділік, отбасының әртүрлі формаларына, психоәлеуметтік мәселелерге, ресурстарға және шектеулерге байланысты өзгереді. Бірізділік, ынтымақтастық, құзыреттілік және сенімділік сезімдеріне ықпал ететін жалпы сенімдер мен әңгімелер қиындықтарды жеңу және шеберлікті меңгеру үшін өте маңызды. Отбасылардың өміршеңдігін арттыру жөніндегі іс-шаралар қазіргі кезде отбасылар алдында тұрған жылдам әлеуметтік өзгерістер мен белгісіздіктерді еңсеру үшін уақытылы маңызға ие. Әлеуметтанушылар мен отбасылық кеңесшілердің зерттеулеріне сәйкес, әр отбасы дамудың бірнеше кезеңдерінен өтеді және бірінен екіншісіне ауысу әдетте дағдарыспен бірге жүреді. Тұрмыстық қиындықтар ең алдымен, отбасылық өмірдегі шиеленістерге әкеледі деп саналады. Мақсаты – некедегі дағдарыстық жағдайларға әкелетін мәселелер мен себептердің түрлерін анықтау. Осыған байланысты келесі әдістер қолданылды: тақырып бойынша әдеби дереккөздерді талдау, жалпылау, синтездеу, психологиялық эксперимент, H.I. Olioivia, T.A. Zinkevia-Kusemkina, T.F. Velenta бойынша отбасылық дағдарыс психологиясының диагностикасы. Мақала авторлары бұл туралы қорытынды жасайды стресс – бұл өмірдің бір бөлігі, ал бақытсыздықтың итарқалары мен жебелері бүкіл отбасыларға өмір бойы әсер етеді. Отбасының өміршеңдігі тұжырымдамасы барлық отбасылардың репаративті әлеуетін растайды және зерттеулер мен клиникалық тәжірибе үшін құнды негіз ұсынады. Отбасылар әртүрлі қиындықтарға тап болатыны сияқты, отбасының тұрақтылығын арттырудың көптеген жолдары бар. Негізгі үрдістерді түсіну арқылы клиникалар пайдаланылмаған ресурстарды жұмылдыра алады, бұл қиыншылыққа тап болған отбасыларға өзара қолдау мен ынтымақтастық арқылы қиындықтарды тиімдірек жеңуге және қалпына келтіруге мүмкіндік береді. Сондықтан дағдарыстық жағдайлардың заңдылықтарын және олардың пайда болуының әлеуметтік-психологиялық себептерін түсіну қажет.

Қазіргі еңбек нарығы белгілі бір мәселелердің болуымен сипатталады, олардың арасында жұмыс берушілердің кадр қажеттіліктері мен адамдардың кәсіби құзыреттіліктері арасындағы сәйкессіздікті атап өту қажет. Еңбек нарығының ерекшеліктерін қарастыру барысында еңбек нарығына тән ерекшеліктер, тенденциялар мен заңдылықтар көрсетіледі. Қазақстанның еңбек нарығының негізгі айырмашылығы жасырын жұмыссыздықтың жоғары деңгейі болып табылады, ол бір жағынан өндірісті кеңейту резерві болып табылады, ал екінші жағынан өндірісті кеңейтумен әлеуметтік қатынастарды тұрақсыздандырудың маңызды факторына айналуы мүмкін. Экономикалық жағдайдың нашарлауы. Осыған байланысты жұмыс күшінің ұсынысы мен оған сұраныс арасындағы сәйкессіздіктер мен қайшылықтарды жою жолдарын іздеудің өзектілігі артып келеді. Мақсаты - Қазақстанның қазіргі еңбек нарығына салыстырмалы талдау жасау, жұмысбастылық пен жұмыссыздықтың негізгі көрсеткіштеріне шолу, соңғы бірнеше жылда еңбек нарығындағы сұраныс пен ұсыныс арасындағы сәйкессіздіктің өсу деңгейіне шолу жасау. Мақаланы дайындау және ондағы зерттелген мәселені негіздеу кезінде талдау, салыстыру, сипаттау, жалпылау, негіздеу, т.б. сияқты дәстүрлі әдістер қолданылды. Қазақстандағы еңбек нарығы саяси, экономикалық және әлеуметтік факторлардың әсерінен үнемі дамып отырады, бірақ даму жағынан әлі де қазіргі заман талаптарынан едәуір артта қалып отыр. Осы себепті жұмыспен қамту және жұмыссыз азаматтарды әлеуметтік қорғау саласында көптеген шешімін таппаған мәселелер туындады. Еңбек нарығының ерекшелігі оның проблемалары ел басшылығының көзқарасында болуы керек екендігімен анықталады, әйтпесе реттелмеген мәселелер қоғамның негізгі өндіргіш күштерін – еңбек ресурстарын тиімсіз пайдалануға ғана емес, еңбек ресурстарының жоғалуына да әкелуі мүмкін. адам ресурстарының қысқаруына байланысты елдің бәсекелестік артықшылығы, сонымен қатар олардың күрделі әлеуметтік қақтығыстарға айналуы. Сондықтан халықты жұмыспен қамтуға байланысты мәселелерді тез арада шешу, еңбек нарығын мемлекеттік реттеудің әдістері мен нысандарын жетілдіру және институционалдық өзгерістерді жүзеге асыру қажет. Халықты жұмыспен қамтуды арттыруға бағытталған мемлекеттік шараларды тиімді жүзеге асыру – ел Үкіметінің басты мақсаты. Макродеңгейдегі мемлекеттік жұмыспен қамту саясаты азаматтардың еңбек ету және өмір сүрудің жоғары деңгейіне қол жеткізу құқығын іске асырудың қажетті алғышарты ретінде толық жұмыспен қамтуды қамтамасыз етуге бағытталуы тиіс. Сондықтан халықты толық жұмыспен қамтуға жәрдемдесу – мемлекеттің стратегиялық мақсаты.

Негізгі мәселе: мақалада Қазақстан Республикасының өнеркәсіптік кәсіпорнының аутсорсингті іске асыру тәжірибесі қарастырылады. Отандық және шетелдік зерттеулер көрсеткендей, қазақстандық аутсорсинг нарығы республикада оны дамыту үшін қолда бар әлеуетке қарамастан, әлі де өзінің қалыптасу сатысында тұр, сонымен бірге қазіргі ғылыми жарияланымдар мен сол немесе өзге уақытта жүргізіліп жатқан зерттеулердің нәтижелері осы мәселенің белгілі бір көзқарасын қалыптастыруға мүмкіндік береді. Атап айтқанда, зерттеулер көрсеткендей, қорқынышқа қарамастан, отандық бизнес аутсорсингті қолдануға мүдделі. Мұның негізі объективті және субъективті себептер болып табылады. Нәтижесінде аутсорсинг қызметтеріне тапсырыс беруші кәсіпорындар аутсорсинг қызметтерін сыртқы жеткізушілермен фирмааралық өзара қарым-қатынастардың «Павлодар мұнай-химия зауыты» ЖШС материалдарындағы мақалада сәйкестендірілген және мысал ретінде қаралған ұйымдық-экономикалық форматын дербес айқындайды. Мақсаты: өнеркәсіптік кәсіпорын мысалында «Павлодар мұнай-химия зауыты» ЖШС («ПМХЗ» ЖШС) фирмааралық өзара іс-қимыл тетігін ұйымдастыру бойынша әдіснамалық тәсілдің мазмұнын зерттеу, оны іске асыру алгоритмін құрылымдау және кәсіпорынның адами ресурстары саласындағы аутсорсингті іске асыру мысалында аутсорсингті іске асыру тетігінің мазмұнын қарастыру. Әдістері: мақаланы дайындау, дәлелдеу және зерттелетін мәселені негіздеу кезінде статистикалық талдау және талдау сияқты дәстүрлі әдістер қолданылды аналитикалық ақпарат және ішкі құжаттама. Талқылау логикасы, қорытындылар мен нәтижелерді дәлелдеу салыстыру, сипаттау, жалпылау, құрылымдау, негіздеу және т.б. әдістерге негізделген. Нәтижелері мен олардың маңыздылығы: мақалада «Павлодар мұнай-химия зауыты» ЖШС материалдарында аутсорсинг тетігін ұйымдастыру мен іске асырудың әдіснамалық тәсілінің тұжырымдамалық алгоритмі негізделді, аутсорсингтің ұйымдастырушылық-экономикалық тетігінің мазмұны сәйкестендірілді және "ПМХЗ" ЖШС материалдарында адами ресурстар сияқты кәсіпорынды басқарудың функционалдық аймағы мысалында оны іске асырудың реттілігі қарастырылған.

Соңғы уақытта өндірісте, әсіресе отын жағатын өндірістік қондырғыларға қатысты энергияны үнемдеуге, көп көңіл бөлінуде. Жану үрдісі кезінде бөлінетін жылуды максималды пайдаланудың бірнеше жолы бар, мысалы, технологиялық үрдістің өзінде де, қосымша қондырғыларды орнату арқылы оны максималды пайдалану арқылы қондырғының шығысындағы түтін газдарының температурасын төмендету, жылу қабылдау қондырғылары, мысалы, ауа жылытқыштары немесе басқа жылытқыштар. Ақшаны үнемдеудің тағы бір жолы – бұл жоғары температуралы қондырғыларды қаптау арқылы жылу шығынын азайту. Энергия мен отынның көп мөлшерін тұтынатын металлургиялық қондырғылар олардың жұмсалуын талдауды, талдау нәтижелері бойынша тұтынуды үнемдеу жолдарын талап етеді. Бұл мақалада жоғары температуралы қондырғы – металлургиялық пештің екінші және үшінші секцияларының қолданыстағы ішкі оқшаулау қабатын техникалық-экономикалық көрсеткіштері жақсырақ жаңасына ауыстыру мүмкіндігі қарастырылады. Жоғары температуралы қондырғының екінші және үшінші үлескілерінің қолданыстағы ішкі оқшаулау қабатын техникалық-экономикалық көрсеткіштері ең жақсы жаңасына ауыстыру мүмкіндігі қарастырылды. Бүйірлік беттер мен жаңа оқшаулаумен шатыр арқылы жылу өткізгіштік бойынша жылу шығындарын есептеу жүргізілді және ұсынылған шешімнің экономикалық тиімділігі дәлелденді. Қолданыстағы оқшаулаудың ішкі қабатын - отқа төзімді бетонды PHLOCAST M30 (жылу өткізгіштік коэффициенті 1,4-тен 1,45-ке дейін) ұсынылған CERALIT GUN HK 70070 (жылу өткізгіштік коэффициенті 1,03-тен 1,12-ге дейін) ауыстыру қоршаған ортаға жылу шығынын азайтады, осылайша отынның шығыны мен пешке арналған тұтынуды азайтылады.

Негізгі мәселе: Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың Жолдауында алға қойылған басым міндеттерді шешу аясында тамақ өнеркәсібін, оның ішінде сүт өнімдерін дамытуға зор рөл беріліп отыр. Тамақ өнімдерінің сапасын, биологиялық, тағамдық құндылығын және қауіпсіздігін арттыру үшін био және нанотехнологиялар жетістіктерін пайдалана отырып, өсімдік және жануарлардан алынатын шикізатты өңдеу саласындағы салалық ғылымның алдында үлкен міндеттерді шешу керек. Өндірістің өзінің, сондай-ақ Қазақстан Республикасы халқының өмір сүруінің экономикалық, әлеуметтік және экологиялық аспектілерін жақсарту мақсатында өсімдік және жануар текті шикізатты кешенді өңдеуді ұйымдастырудың жаңа тәсілдері қажет. Өңделген ірімшіктердің кең ауқымына қарамастан, ол үнемі жаңартылып отырады. Бұл тағамтану ғылымының талаптарын қанағаттандыру қажеттілігімен, тұтынушылар сұранысының өзгеруімен, сонымен қатар шикізаттың болуымен және ірімшіктің белгілі бір түрінің пайдасы туралы ойлармен түсіндіріледі. Зерттеудің жұмыс гипотезасы шикізатты балқыту үшін ортаның белсенді қышқылдығына әсер ететін, құрылымын тұрақтандыратын, ылғалды байланыстыратын және дайын өнімнің консистенциясы мен органолептикалық көрсеткіштерін жақсартатын реагенттерді қолдануға болады деген болжам еді. Мақсаты: cырды балқыту үрдісі туралы теориялық мәлімет беру. Балқу процесі шикізат белок мицеллаларының әртүрлі формаларымен тығыз байланысты екенін көрсетіңіз. Өңделген ірімшік құрылымының қалыптасуына тұз – балқытқыштың түрі мен мөлшерінің әсерін анықтау. Тәжірибелік өнімдердің реологиялық көрсеткіштерін анықтаңыз. Өңделген ірімшіктердің скорингіне сәйкес тәжірибелік өнімдердің органолептикалық көрсеткіштерін бағалау. Судың белсенділік индексін (aw) белгілеңіз, тәжірибелік өнімдердің микробиологиялық көрсеткіштерін анықтау. Әдістері: әдеби дереккөздерді зерттеу және талдау, реологиялық әдістер, сүт өнімдерінің сүт шикізатын органолептикалық зерттеу. Нәтижелер және олардың маңыздылығы: сыр ірімшігінің балқыту процесі зерттелді. Өңделген ірімшік құрылымының қалыптасуына тұз-балқытқыштың түрі мен мөлшерінің әсері анықталды. Эксперименттік өнімдердің органолептикалық көрсеткіштері өңделген ірімшіктердің баллдық көрсеткіштеріне сәйкес бағаланды.

Қазақстан Республикасындағы жоғары оқу орындарының қабырғаларында сапалы білім алуды қамтамасыз ету үшін оқу-әдістемелік қамтамасыз етуді сауатты дайындау қажет. Білім беру жүйесінде студенттердің кәсіби және жалпы мәдени құзыреттіліктерін қалыптастыруды, атап айтқанда коммуникативтік және ақпараттық құзыреттіліктерін дамытуды талап ететін құзыреттілік тәсіл кең таралғандықтан, компьютерлік технологияларды қолдану маңызды. Қазіргі қоғамдағы ақпараттық-коммуникациялық технологиялар үлкен рөл атқарады, бірақ бұл технологияларды қолдану саласы мұқият зерттеуді қажет етеді. Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар ұтқырлыққа ықпал етеді, жұмыс үрдісін жеңілдетеді және оңтайландырады. Осы технологиялардың арқасында жоғары мектепте білім беру үрдісін модернизациялау ең тиімді түрде жүзеге асырылады. Электрондық оқыту принциптері мен құралдары арқылы жүзеге асырылатын оқу-әдістемелік қамтамасыз етуді әзірлеу және қолдану ең тиімді құралдардың біріне айналуда. Мақалада электронды оқыту ұғымының бірнеше түсіндірмелері бөлінді. Қазіргі заманғы электронды-оқу-әдістемелік қамтамасыз етудің компоненттері анықталды. Оны құруға ұсыныстар берілген. Мақалада қазіргі заманғы "цифрлық" ұрпақтың мәселелері, оның әлеуметтік желілер мен мессенджерлердегі байланысқа тәуелділігі, осы тәуелділіктің денсаулық пен білім деңгейіне әсері қарастырылады. Мақаланың мақсаты осы саладағы мәселелерді анықтауға, басым міндеттерді және оларды шешудің ықтимал жолдарын қалыптастыруға негізделген Қазақстан Республикасында білім беруді цифрландыру мәселесін шешуге кешенді көзқарас болып табылады. Автор ұсынған модельдердің практикалық нәтижесі электронды оқу құралдарын қолдану арқылы оқу үрдісінде студенттердің танымдық тәуелсіздігін қарқынды дамыту үшін қажет ұйымдастырушылық және педагогикалық жағдайлар кешені болды. Зерттеу нәтижелері теориялық маңыздылығынан басқа, электронды оқу құралдарын қолдану негізінде құрылған педагогикалық процеске қойылатын талаптарды ескере отырып, мұғалімнің іс-әрекетінің стратегиясында практикалық маңыздылыққа ие. Автор ұсынған модель электронды оқу құралдарын қолдану арқылы білімді игеру үрдісін де студенттердің танымдық тәуелсіздігін тиімді қалыптастыруға ықпал етеді.

Мақалада адамның биометриялық аутентификациясын сипаттау мен талдаудың заманауи үлгілері негізінде биометриялық деректер модельдерін ұсыну, биометриялық верификация алгоритмдерін құру және тұлғаны сәйкестендіру әдістері зерттеледі және талданады. Биометриялық сәйкестендіруде адамның келесі параметрлері кеңінен қолданылады: бет геометриясының ерекшеліктері, саусақ іздері, алақанның геометриясы, көз торы мен нұрлы қабықшасы, дауыс сипаттамалары, қолтаңба ерекшеліктері және пернетақта астын сызу. Биометриялық аутентификация ақпараттық жүйені пайдаланушылардың аутентификация технологияларын дамытудың ең перспективалы бағыттарының бірі болып табылады. Деректерді қорғаудың құрылымдық әдістері көрсетілген. Берілген типтердің әрқайсысының артықшылықтары мен кемшіліктері сипатталған. Кейбір белгілі компьютердің реттеуіш хаттамалары, авторизация және аутентификация алгоритмдері қарастырылады. Сыртқы және ішкі ақпараттың таралып кету шабуылдарына талдау жасалды, бұл тарап кетудің үлкен пайызы - клиенттер мен мәмілелер туралы ақпаратқа, техникалық ақпаратқа, сондай-ақ жеке мәліметтерге байланысты екенін көрсетті. Ақпараттық жүйелердегі ақпаратты қорғау құралдарының бірі - екінші факторды қолдана отырып, парольді қорғау, ол бүгінгі күнге дейін өзекті болып табылады, өйткені бүкіл банк секторы мен қауіпсіздік компаниялары қосымша қорғаныс әдісі ретінде екі факторлы және көп факторлы аутентификацияны қолданады. Биометриялық аутентификацияның заманауи әдістерінің немесе аралас әдістердің қайсысы тиімдірек екендігі туралы біржақты қорытынды жасау қиын. Адамның биометриялық параметрлерін өлшеуге негізделген аутентификация әдістері 100% дерлік сәйкестендіруді қамтамасыз етеді, құпия сөздерді және жеке идентификаторларды жоғалту мәселелерін шешеді, бұл ақпаратты ашу жүйелеріне қауіпсіздік қатерлерін анықтауға күдік туғызады. Кейбір жағдайларда ұйымдар биометриялық аутентификация жүйелерінсіз жасай алмайды. Сондай-ақ, биометрияны ең ыңғайлы аутентификация факторы ретінде беруге болатындығын атап өткен жөн.

Онлайн оқыту - бұл бетпе-бет оқыту емес. Күндізгі сабақтарды өткізу үшін әзірленген білім мен дағдылар онлайн оқыту үшін жеткілікті дайындық болып табылмайды. Ғылым, инженерия, инженерия және математика бойынша курстарды толығымен онлайн тәртібінде оқыту одан да қиын, өйткені бұл курстар әдетте практикалық сабақтар мен көрнекі демонстрациялауды қажет етеді. Бұл мақалада қабылданған оқыту стратегияларының тиімділігі және студенттердің көзқарасы бойынша толық онлайн статистика курсында онлайн курстарды жобалау ерекшеліктері туралы айтылады. Интернеттегі білім беру, соның ішінде онлайн курстардың инновациялық және бейімделгіш жобалары, сондай-ақ студенттердің онлайн курстардың мазмұнымен өзара әрекеттесу мүмкіндіктерін зерттеу жоғары білім беру саласында өсуді жалғастыруда. Смартфондар мен мобильді қосымшаларды кеңінен қолдану онлайн курстарды қашықтықтан оқитын студенттер үшін тартымды етеді, кез-келген жерде оқыту тұжырымдамасын алға тартады

Негізгі мәселе: Бұл мақалада кәсіби қарым қатынасты толеранттықпен жетілдіру қажеттілігі бастауыш, орта және жоғары білім беретін оқытушылардың психологиялық-педагогикалық біліктілігін арттыру міндетін, олардың кәсіби құзыреттілігін педагогика, психология, акмеологияның заманауи жетістіктері саласында қарым-қатынасын арттыру ретінде анықтайды. Мақсаты:Тыңдаушылар үшін біліктілікті жетілдіру мен білім құру жолдары арқылы шешуді қарастырады. Осы орайда, оларда жаңа жеке ресурстардың анықталуы жағдайында және заманауи педагогтың кәсіби қарым қатынасының өсуінде тиімді стратегияларды құру мақсатында оларды неғұрлым тиімді пайдалану сөз болады. Әдістері: Акмеологиялық жобалау өмірдің стратегиясымен, мінез-құлық немесе кәсіби қарым қатынасының жетілдірудің анықтамасымен байланысты жеке жұмыс үшін қолданылатыны кеңінен ашылған. Акмеологиялық кеңес беру – бұл педагогтардың кәсіби қызметтердің қарым қатынас шыңына жетуге көмек көрсетеді. Қарым-қатынас бірлескен жұмысты ұйымдастыруға, жоспар құруға және оны талқылауға және оларды жүзеге асыруға көмектеседі. Нәтижелері және олардың маңыздылығы: Адамдардың қарым-қатынасының мақсаты өсуде: дүние туралы білім алу және жеткізу, оқыту және тәрбиелеу, бірлескен іс-әрекеттегі адамдардың психикалық әрекеттерін үйлестіру, жеке және іскерлік қарым-қатынастарды анықтау және орнату кеңінен талдау жасаланған.

Мақала оқу үрдісінде электрондық оқу құралдарын тәжірибеде қолдануға негізделген білім алушылардың танымдық дербестігін қалыптастыру моделін сипаттауға арналған. Сондай-ақ, оқытудың осы моделін әзірлеуге қойылатын негізгі талаптар және ұсынылған модель көрсетуі керек негізгі аспектілер қарастырылады. Қарастырылған модельдерге сүйене отырып, студенттердің танымдық тәуелсіздігін қалыптастыруға неғұрлым қолайлы және тиімді әсер ететін электрондық оқу құралдарын қолдану арқылы студенттерді оқытудағы оқытушы қызметінің стратегиясы анықталды. Мақаланың мақсаты – электрондық оқу құралдарын қолдану арқылы студенттердің танымдық Тәуелсіздігін қалыптастыру моделін құру технологиясының сипаттамасы және оны оқытушы қызметінің ұсынылған стратегиясы негізінде білім беру үрдісінде тәжірибе кезінде қолдану. Мақалада талдау, синтез және дедукция әдістері қолданылды. Джон Дьюидің дидактикалық тұжырымдамасын және оның негізінде қалыптасқан талаптар мен принциптерді талдау, электронды оқу құралдарын белсенді қолдану арқылы танымдық тәуелсіздікті қалыптастыруға бағытталған педагогикалық үрдістің моделін құру сипаттамалық-аналитикалық әдіс негізінде жүргізілді. Автор ұсынған модельдердің практикалық нәтижесі ұйымдастырушылық және педагогикалық жағдайлар кешені болып табылады, олардың сақталуы электронды оқу құралдарын қолдану арқылы оқу үрдісінде студенттердің танымдық дамуына ықпал етеді. Зерттеу нәтижелері теориялық маңыздылығынан басқа, электронды оқу құралдарын қолдану негізінде құрылған педагогикалық үрдісінде қойылатын талаптарды ескере отырып, мұғалімнің іс-әрекетінің стратегиясында практикалық маңыздылыққа ие.

Білім - мықты және дені сау мемлекет құрылатын және сақталатын іргетас екені белгілі. Бастауыш мектепте білім беру жүйесінің іргетасы қаланады, ол бүкіл оқу қызметі барысында толықтырылады. Сонымен қатар, көптеген бастауыш сынып оқушылары бағдарламалық материалды нашар меңгереді, бұл кейінгі оқуда сәтсіздікке әкеледі. Сондай-ақ оқушылар қанағаттанарлық баға алып, жақсырақ оқи алады. Сондықтан, бастауыш сыныптарда баланың қиындықтары оларға міндетті мектеп бағдарламасын игеруге кедергі келтіреді. Мұғалімнің маңызды міндеті - оқудағы қиындықтарды болдырмау үшін уақтылы көмек көрсету. Ол үшін олардың оқу іс-әрекетіндегі себептерін, диагностиканың көмегімен мұғалімнің қайсысы нақты жағдайда әрекет ететінін анықтай білу, оларды уақытында жою немесе салдарын түзету керек. Осылайша, бастауыш сынып оқушыларының үлгерімін арттыруға бағытталған уақтылы түзету жұмыстары қажет. Бүгінгі таңда бастауыш сынып оқушыларының үлгерімін арттыру бойынша түзету жұмыстарын ұйымдастыру - қазіргі мектептің өзекті мәселелерінің бірі болып табылады. Мақаланың мақсаты - бастауыш сыныптарда үлгерімі төмен оқушылармен түзету жұмыстарының тиімділігін арттыру. Зерттеу барысында сипаттамалық әдіс, жүйелеу, талдау және түсіндіру әдістері, синтез қолданылды. Мектептегі сәтсіздік мәселесі өте күрделі, оны зерттеу көптеген әртүрлі тәсілдерді қамтиды, бірақ олардың барлығы мәселені қарастырудың екі негізгі аспектісіне топтастырылған: мұғалім қалай сабақ береді, оқушы қалай оқиды және оның дамуы қалай жүзеге асырылады. Бастауыш мектепте осы ерекшеліктерін ескере отырып, түзету жұмыстарын ұйымдастыру бойынша ұсыныстар білім беру үрдісінің тиімділігін арттыруға және жалпы орта мектептің бастауыш бөліміндегі үлгерімсіздік деңгейін төмендетуге көмектеседі.

Негізгі мәселе: Баланы болашақ мамандықты таңдауға дайындаудың ерте басталуы - бұл ата-ананың айтуы бойынша балаға кім болу керектігін тану емес (өйткені, мысалы, отбасындағы көптеген адамдар осы салада жұмыс істейді), бірақ баланы болашақта өз таңдауын жеңілдету үшін әртүрлі жұмыс түрлерімен таныстыру. Сондықтан ересектердің еңбегімен танысу мектепке дейінгі жаста басталуы керек, балалар қабілеттеріне, темперамент пен мінездің психологиялық ерекшеліктеріне, баланы тәрбиелеуге және оған еңбек құндылығын сіңіруге байланысты білімнің қол жетімді формалары арқылы әр түрлі мамандықтар туралы білген кезде, балаларда мамандық туралы білім жүйесі қалыптасады, белгілі бір қызмет түрлеріне қызығушылықтар мен көзқарастар қалыптаса бастайды [1]. Бала ересек өмірде саналы түрде таңдау жасауы үшін оны жақын ортадан бастап, ата-аналардың және балалар күн сайын жұмыс істейтін танымал адамдардың кәсіптерімен таныстыру керек. Мақсаты: Ойын әрекеттері арқылы мектеп жасына дейінгі балаларды ерте кәсіби бағдарлау тетіктерін әзірлеу. Әдістер: абстрактіліден нақтыға көтерілу әдістері, объектілердің нақты бейнелерін олардың дерексіз мәніне сүйене отырып түрлендіру әдісі, ойдың сызбалық бейнелері. Нәтижелер және олардың маңыздылығы: адамның өмірі мен іс-әрекет әлеміне қатысты жеке әлеуеті «жеке», «бала» және «субъект» позицияларында көрінеді. Ойлауға сенімділік қозғалыс векторларын белгілі бірден абстрактіліге, абстрактіліден нақтыға көтерілу логикасында, сондай-ақ олардың тіркесімінде қолдану арқылы беріледі. Жеке тұлғаның әлеуетін ашу циклін және оның білім беру іс-әрекетінің субъектісіне айналуын сипаттау, мұнда кәсіби ортада да, қарапайым өмірде де қолдануға жеткілікті қабілеті бар адамның жеке әлеуеті ашылады. Субъектілердің өзін-өзі анықтауға, өзін-өзі ұйымдастыруға, өзін-өзі нормалауға және басқаларға сәйкес рефлексиялық-ойлау қабілеттерін игеруі жеткілікті алғышарт болып табылады

Негізгі мәселе: тіл коммуникацияның негізгі векторы болып табылады, өз кезегінде коммуникация адамзат тарихында тілдерді дамытады. Адамдардың табиғи қажеттілігі-ана тіліндегі қарым-қатынас, өзін-өзі көрсетудің және басқаларды түсінудің ең ыңғайлы құралы дегенмен, қазіргі заман коммуникацияның жаһандық парадигмасын өзгертті, бұл тілдердің рөлін ресми және бейресми қауымдастықтармен, соның ішінде әртүрлі тілдерде сөйлейтіндермен қайта бағалауды білдірді. Коммуникацияның жалпы тілін таңдауға контекст қана емес, сонымен қатар коммуниканттардың әлеуметтік, мәдени, экономикалық сипаттамалары да әсер етеді. Мәдениетаралық контексте қарым-қатынасқа қатысушылардың бейімделу мәселесі туындайды, қабылдаушы Тараптың тілін меңгеруімен тығыз байланысты, оны білмеу табысты қарым-қатынасқа кедергі болып табылады. Толерантты коммуникативті мінез-құлық дағдыларын дамыту үшін халықаралық қарым-қатынас тілдерінде қол жетімді қажетті оқу-әдістемелік материалдармен жабдықталған арнайы бағдарламалар жасау қажет. Кейбір осындай семинарлар аталмыш мақалада ұсынылған. Мақсаты: тілдің әртүрлі лингвистикалық және әлеуметтік-мәдени ортадағы адамдарды біріктіретін экономикалық үрдістердің дамуына әсерін анықтау, сондай-ақ өзара әрекеттесетін тілдердің кәсіби қызметтің әртүрлі аспектілеріне әсерін және мәдениетаралық контекстке жаңа ұрпақтарды енгізудегі білім берудің рөлін сипаттау. Мақсатты жүзеге асыру үшін келесі міндеттер қойылды: тілдің экономикалық теориясының негізгі ережелерін ұсыну; мәдениетаралық ортада компаниялармен жұмыс істеу кезінде аудармашылардың қайшылықты рөлін көрсету; студенттердің мәдениетаралық кәсіби контексте сәтті бейімделуі үшін шет тілдерін оқытудың мәселелері мен рөлін анықтау. Әдістері: теориялық және әдіснамалық негіз отандық және шетелдік зерттеушілердің еңбектерінде ұсынылған тұжырымдамалар, гипотезалар мен теориялар болды. Әдістеме жүйелік тәсілге негізделген, оның аясында салыстырмалы, құрылымдық және функционалды және статистикалық талдау әдістері қолданылды. Эмпирикалық деректерді алу үшін мәдениетаралық коммуникация жүйесіне енгізілген респонденттерге сауалнама жүргізу және сауалнама жүргізу әдістері қолданылды. Нәтижелер және олардың маңыздылығы: алынған нәтижелер бойынша, әдетте, көп жағдайда халықаралық тілдердің бірі немесе титулдық ұлттың тілі болып табылатын ортақ коммуникация тіліне артықшылық беріледі деп айтуға болады. Этникалық байланыстар, сенім және төзімділік көбінесе коммуникацияның ортақ тілін меңгерумен байланысты

Банктердің негізгі міндеті – несие беру болып табылады, ал несие – қазіргі заманғы экономика үшін тірек, елдің экономикалық дамуының ажырамас элементі. Бүгінгі таңда несиелеуді жеке және заңды тұлғалар пайдаланады, яғни несиелерді мемлекеттен бастап азаматтарға дейін барлығы пайдаланады. Елдегі экономикалық жағдайды тұрақтандыру және экономикалық қатынастарды дамыту жағдайында заңды тұлғаларға көп мөлшерде ақша қаражатын пайдалану қажеттілігі туындатады. Бұл ретте, әрбір банк цифрлық технологиялар мен жаңа техникалық шешімдерге негізделген өзінің кредиттеу технологиясын әзірлейді. Зерттеу мақсаты – коммерциялық банктің несиелік операцияларын басқарудың тиімділігін Банк «ФК Открытие» КАҚ-ның қызметі мысалында бағалау,. Осыған байланысты зерттеуде алынған нәтижелерді визуализациялау үшін салыстырмалы талдау, синтез, графикалық әдіс әдістері қолданылды. Зерттеу нәтижелері бойынша автор Банк «ФК Открытие» КАҚ-ның коммерциялық банкінде корпоративтік Кредиттеу динамикасын және талданатын кезең ішінде жүргізілген өзгерістерді анықтады, оның нәтижелері бойынша корпоративтік Кредиттеу үлесі бастапқыда 2021 жылға қарай артып, 2022 жылдың соңына қарай төмендеу үрдісіне ие екені анықталды. Мәселен, 01.01.2020 ж. корпоративтік Кредиттеу үлесі 1,3 пайызды, 01.01.2021 ж. – 3,8 пайызды құрады, содан кейін мән қайтадан төмендеп, 1,2 пайыз мәніне оралды. Талдау нәтижелеріне сәйкес 2021 жылы корпоративтік кредиттеуді арттыру осы кезеңде ірі корпоративтік клиенттерді тарту есебінен қамтамасыз етілді. Нәтижесінде, коммерциялық банктің корпоративтік портфелін жақсарту үшін автор оны жақсарту және нәтижелі көрсеткіштерге қол жеткізу бойынша жаңа ұсыныстар әзірледі. Зерттеу қорытындысы бойынша автор резервтік қорларды арттыру бойынша ұсыныстар жасады. Тұтастай алғанда, Кредиттеу көлемінің ұлғаюын және тұрақты қаржылық көрсеткіштерді, Банк клиенттердің сенімін арттыруға, белсенді кредиттік саясатқа және коммерциялық банктер рейтингінде лайықты орынға ұмтылуын қамтамасыз ететін банктің тиімді жұмысы қажет екенін атап өту қажет

Ұсынылған зерттеудің негізгі тезисі жаһанданудың қазіргі жағдайында азаматтардың білім алу құқығын жүзеге асыру қоғам мен мемлекеттің дамуының маңызды және қажетті шарты болып табылады. Білім алу құқығы әркімге білім, білік, дағды алуды, шығармашылық қабілеттерін дамытуды қамтамасыз етеді, мемлекеттік және қоғамдық институттардың тиімді жұмыс істеуіне, ұлттық қауіпсіздікке кепілдік береді, қоғамдағы тұрақтылықты бекітеді және демократиялық, әлеуметтік құқықтық мемлекеттің дамуына ықпал етеді. Зерттеудің мақсаты – халықаралық тәжірибені ескере отырып, Қазақстан Республикасында білім алу құқығын конституциялық-құқықтық қамтамасыз етудің тұтас тұжырымдамасын әзірлеу және білім алу құқығын реттейтін отандық заңнаманы жетілдіру жөнінде ұсыныстар әзірлеу болып табылады. Әдістемелік негіз – зерттеу пәнін объективті талдауды қамтамасыз ететін философиялық-дүниетанымдық тәсілдер, принциптер, жалпы ғылыми және арнайы ғылыми әдістер жүйесі. Мақалада әркімнің білім алу құқығын қамтамасыз етуге мемлекет мүдделі екендігі негізделеді, өйткені бұл білікті еңбек әлеуетін қалыптастыратын, мемлекеттік істерді басқаруды тиімді жүзеге асыра алатын және оның тапсырмаларын орындай алатын кәсіби мамандарды даярлауды қамтамасыз ететін білім. Өз кезегінде, әдетте, тұлғаның білім беру-біліктілік деңгейін арттыру жалақының өсуіне негіз болып табылады, бұл мемлекеттік бюджетке салықтарды аударудың ұлғаюына, оны толтыруға әсер етеді, демек, бұл мемлекет пен тұтастай қоғамның экономикалық өсуіне әкеледі. Мемлекеттегі білім беру жүйесінің тиімді жұмыс істеуі жұмыссыздықты азайтуға (оқушылар, студенттер жұмыспен қамтылған халық санатына жатады), мемлекеттік институттардың тыныс-тіршілігін, ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге, әлеуметтік мемлекет құруға және қоғамдағы тұрақтылықты бекітуге ықпал етеді. Бұл мақалада қазіргі халықаралық тәжірибе контекстінде Қазақстан Республикасында білім алу құқығына ғылыми талдауды жүзеге асыруға ерекше назар аударылады. Мақалада бірқатар жаңа теориялық тұжырымдар мен ұсыныстар жасалады, атап айтқанда: жалпы (адам және азамат құқықтарының барлық санаттарына тән) және арнайы (конституциялық құқықтар жүйесіндегі білім беру құқығының ерекшелігін ашады)білім беру құқығының белгілері жіктеледі; білім беру құқығы принциптерінің тұжырымдамасы мен мазмұны, оның мәні мен дамудың жалпы бағытын анықтайтын негізгі принциптер, идеялар қандай екендігі анықталды.

Қазақстанның сүт нарығында жаппай өндірілетін сүт өнімдеріне қажеттілік азаяды және бір мезгілде функционалдық тамақтануға арналған инновациялық ашытылған сүт өнімдерінің ассортименті кеңеюде. Азық-түлік инновациялары елдің қазіргі экономикасында өсуді, әл-ауқат пен бәсекеге қабілеттілікті қалыптастыруда шешуші фактор болып табылады. Сүт және басқа да ашытылған өнімдердің жаңа түрлері технологиясының негізгі белгісі олардың жоғары биологиялық және тағамдық құндылығын қамтамасыз ететін негізгі шикізат пен биокорректорларды қамтитын көп компонентті формулалар болып табылады. Жаңа десерт өнімдері тікелей қолданылатын құрғақ ашытқы штаммдарымен немесе иммобилизацияланған bifimm probio стартерімен ашытылған өсімдік ингредиенттері бар сүт немесе ақуыз негізінде дайындалады. Мақаланың мақсаты – лакто- және бифидобактериялардың таза дақылдарының иммобилизацияланған тірі жасушаларын сүт-өсімдік ортасын ашыту үшін биокатализатор ретінде қолдану. Зерттеу барысында микробтық жасушаларды биополимер гельдеріне иммобилизациялау әдісі қолданылды: пектин, желатин, агар, геллан, пектин, инулин. Ең тиімдісі – жасушаларды 25 % концентрациясы бар биополимерлердің Сулы ерітіндісіне қосу әдісі. Гельге иммобилизациялау үшін "БК-Алтай-ЛС Бифи", "пайдалы партия", "Genesis", "Наринэ", "Vivo Биойогурт" концентраттарының құрамында сүт қышқылы және бифидо-бактериялардың таза дақылдары таңдалды, сондай-ақ негізгі рецепт бойынша ингредиенттер таңдалды: майдың массалық үлесі 1 %, 2,5 %, 3,2 %, табиғи Жарма қоспалары, джемдер, шырындар, жаңғақтар. Формулалар, Технологиялық схемалар мен өндіріс әдістері, прототиптер жасалды, сапа мен қауіпсіздік көрсеткіштері анықталды. Студенттер мен магистранттар К. Сүлейменова, А.Желдібаева, Н. Меренгер, А. Жұмаділова, А. Тоболинамен бірлесіп жүргізілген зерттеулер пудинг, самбук, желе, шайнайтын және пішінді мармелад сияқты ашытылған сүт десертті өнімдерінің түзілуінде иммобилизацияланған ашытқылардың әсер ету тиімділігін көрсетті. Өнімнің жаңа түрлерінің барлық прототиптері сапа мен қауіпсіздіктің органолептикалық, физика-химиялық және микробиологиялық көрсеткіштерімен анықталды. Ең жақсы көрсеткіштері бар 20 прототиптің ішінен 5 үлгі таңдалды, онда сүттің, пробио Бифиммінің және биокорректорлардың оңтайлы қатынасы орташа есеппен 70:20:10 құрады. Сапа мен қауіпсіздікті талдау көрсеткендей, иммобилизацияланған ашытқыларды қолданатын жаңа ашытылған сүт өнімдері тікелей енгізілетін ашытқылармен салыстырғанда -70 % - дан астам пайдалы әсерге ие, функционалдық қасиеттерге ие және Қазақстанда дұрыс тамақтану үшін пайдаланылуы мүмкін

Гуманитарлық педагогикалық ойлау орасан зор нәрсені қамтуға тырысады және бұл оның жер қойнауында туылған білім беру жүйелері мен үрдістерінің күші. Оқытушының ілеспе, қамтамасыз етуші рөлімен оқушылардың инновациялық қабілеттерін өзін-өзі ашудың құндылығын өзектендіру үшін өзінің интеллектуалды рефлексивті механизмін білім берудің негізгі пәні ретінде тану қажет. Дамыған рефлексиялық қабілеттер адамның өмірдегі және қызметтегі барлық қиындықтарды өз бетінше жеңуінің логикалық шарты болып табылады. Мақаланың мақсаты - адамның биологиялық организм ретіндегі әлеуметтік-табиғи ойлауы мен іс-әрекетінің «алтын принциптерін» түсіну және ресімдеу теориялық түсінік. Зерттеу барысында келесі әдістер қолданылды теориялық ұғыну, абстрактіліден нақтыға көтерілу әдісі, объектілердің нақты бейнелерін олардың абстрактілі мәніне қарай түрлендіру әдісі, ойды схемалық бейнелеудің алыпсатарлық тілі. Қызмет әлеміндегі технологиялық өзгерістердің жоғары динамикасын ескере отырып, біз рефлексивті өзін-өзі тәрбиелеу қабілетін өмірде қажетті белгілі бір кәсіби қабілеттерді өздігінен ашудың негізгі құралы ретінде қабылдаймыз. Бұл дегеніміз, ең алдымен, студенттер қалай үйренуді үйренуі керек, яғни өз бетінше ойлауды, сыни тұрғыдан қабылдауды және алынған ақпаратты білімге айналдыруды, өз сұрақтарын қоюды, бірқатар жауаптар ұсынуды, әртүрлі көзқарастарды логикалық түрде тұжырымдауды және үйлестіруді, басқалармен бірге білім жинауды үйренуі керек. Педагогикалық қызметтің инновациялық әдістері мен модельдері елдің инновациялық және технологиялық дамуына ықпал ететін студенттердің инновациялық қабілеттерін ынталандырады.

Негізгі мәселе: адамның рухани, зияткерлік және кәсіби әлеуетін жедел ашу идеялары әрдайым ғалымдар мен педагогтарға тиесілі ұғымдар (Я.А. Коменский, К.Д. Ушинский, В.А. Сухомлинский, Я. Корчак, А.С. Макаренко, А. Құнанбаев, Ы. Алтынсарин және басқалар). Қазіргі заманғы жаңашыл педагогтар тұлғаға бағытталған тәсілді, субъект-субъектілік қатынастар идеяларын, ұрпақтар ынтымақтастығын басшылыққа алады. Грузин педагогы Ш.А. Амонашвили: «Гуманитарлық педагогика баланы өзінің табиғатымен қабылдайды. Ол баланың шексіздігін көреді, оның ғарыштық қасиетін түсінеді және оны өмір бойы адамзатқа қызмет етуге дайындайды. Ол баланың жеке басын оның ерік-жігерін анықтау арқылы бекітеді және процессуалдылығы сүйіспеншілікті, оптимизмді және жоғары рухани адамгершілікті алдын-ала анықтайтын педагогикалық жүйелерді құрады. Гуманитарлық педагогикалық ойлау орасан зор нәрсені қабылдауға тырысады және бұл оның ішектерінде пайда болған білім беру жүйелері мен процестерінің күші». Мұғалімнің рөлін қамтамасыз ете отырып, оқушылардың инновациялық қабілеттерін өзін-өзі ашудың құндылығын жүзеге асыру үшін білім берудің негізгі пәні ретінде адамның интеллектуалды рефлексивті механизмін тану қажет. Мақсаты: ел дамуын анықтайтын оқушылардың инновациялық қабілеттерін өсіру үшін педагогикалық қызметтің инновациялық әдістері мен модельдерін анықтау. Әдістері: ғылыми дереккөздерді талдау, жалпылау, синтездеу, модельдеу. Нәтижелер және олардың маңыздылығы: осы мәдениетті көрсете отырып, мұғалім өзара даму ортасын жасайды және оқушылардың өзін-өзі ашуына жанама түрде ықпал етеді, адамның өмір бойы өзін-өзі тәрбиелеу үрдісін бастайтын өзіндік триггер ретінде әрекет етеді.

Елдің қоғамдық қатынастардың нарықтық ұйымымен үздіксіз қалыптасуы жағдайында білім беру және кәсіби қызмет субъектілерінің біліктілік деңгейін біржақты бағалаудың құралдары мен тәсілдерін іздеу барған сайын өзекті болып отыр. Мәселе субъектілердің білімі мен қабілеттерін бағалау парадигмасы мен әдістерінің сәйкес келмеуінен тұрады. Мақаланың мақсаты - Қазақстан Республикасының Ұлттық біліктілік жүйесін әзірлеу мен іске асырудағы қиындықтарды еңсеру бойынша ұсыныстар мен ұсынымдар әзірлеу. Абстрактіліден нақтыға көтерілудің мазмұнды-генетикалық логикасы әдісі, ойдың функционалды-сызбалық бейнелерінің алыпсатарлық тілі қолданылды. Салыстырмалы талдау жүргізілді және ҚР Білім және ғылым министрлігі мен ҚР Еңбек, жұмыспен қамту және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің Қазақстан Республикасының Ұлттық біліктілік жүйесін әзірлеу тәсілдеріндегі Қайшылықтар анықталды. Қызмет, жұмыспен қамту, жұмыс, еңбек, кәсіп, лауазым, білім, қабілет, біліктілік және т. б. сияқты кілт сөздердің әзірленген біліктілік құжаттарында көптеген семантикалық терминологиялық «желімдеулер», қате анықтамалар орнатылды. Бекітілген нормативтік құжаттардың түсініксіздігін және түсініксіздігін жою мақсатында олардың атауларын бір типті тапсырмалық-біліктілік форматында артикуляциялау ұсынылады. Тиісті мысалдар келтірілген. Барлық субъектілердің жоғары біліктілік деңгейін қамтамасыз етуде педагогикалық қызметкерлер ерекше рөл атқарады. Сондықтан олардың функционалдық сауаттылығын арттыру, педагогикалық парадигманы жаңарту және білім беру қызметкерлерінің біліктілік деңгейін бағалау жүйесін әзірлеу ұсынылады. Біліктілік рәсімдерінде қолданылатын терминдердің бірегейлігін, тұжырымдамалық мәртебесін қамтамасыз ету үшін мазмұнды-генетикалық логикасының инновациялық әдісін және адамгершілік, логика және жүйелілік критерийлері бойынша салынып жатқан ұғымдарды визуализациялауға, тексеруге және түзетуге мүмкіндік беретін функционалды-сызбалық кескіндердің алыпсатарлық тілін бірлесіп қолдану ұсынылады. Мысал ретінде позиция, рөл, мамандық, мамандық, лауазым ұғымдарын логикалық тұжырымдау және ажырату схемасы, сондай-ақ кәсіби қызметтің типтік бірлігі келтірілген.

Тетіктер мен форматты трансформациялау еңбек нарығы шеңберіндегі бәсекелестік, бір жағынан және жоғары білім беру саласында, екінші жағынан, қазіргі уақытта дайындық сапасының мазмұнын өзгертті және түлектің маман ретінде бәсекеге қабілеттілігін қамтамасыз етумен және оның кәсіби ұтқырлығын арттырумен ғана емес, сонымен қатар оны табысты тұлға, мобильді тұлға ретінде қалыптастырумен байланысты бірқатар тенденциялардың қалыптасуына әкелді көп өлшемді өзгеретін әлемде, мәдени әмбебаптық әлемінде. Қоғам мен нарықты дамытудың қазіргі кезеңінде «маманның сапасы» ұғымы өзгеріске ұшырайды. Маманның сапасына қойылатын орталық талаптар әлі де маманның біліктілік деңгейі мен құзыреттілігін сипаттайтын қасиеттер болып табылады. Олардың жанында жұмыс берушілер әлеуетті қызметкерлердің іскерлік және жеке қасиеттеріне көбірек қызығушылық таныта бастады, ал соңғыларының арасында икемді дағдылар (soft-skills) жиі атап өтіледі. Мақаланың мақсаты - жас маманның жеке тиімділігі мен бәсекеге қабілеттілігін арттыратын фактор ретінде студенттердің икемді дағдыларын қалыптастырудың рөлі мен маңыздылығын қарастыру. Зерттеу барысында кешенді талдау, топтау әдістері, жалпылау, жүйелі сипаттау, сауалнама әдістері қолданылды. ЖОО жүйесінде икемді дағдыларды қалыптастырудың негізгі бағыттарының шеңбері зерттеліп, айқындалды, нақты ЖОО мысалында оларды қалыптастыру тетіктерінің тиімділігі мен қалыптасу деңгейіне баға берілді, жоғары оқу орындары түлектерін даярлау және бәсекеге қабілеттілігін арттыру сапасын қамтамасыз ету жүйесіндегі икемді дағдылардың рөлі белгіленді

Негізгі мәселе: ұсынылған зерттеудің негізгі тезисі - жаһандану мен ақпараттық қоғамның дамуының қазіргі жағдайында тауарға азаматтық-құқықтық айналымдағы және сәйкесінше адам құқықтарын қорғаудағы көзқарастар түбегейлі өзгереді. Электрондық сауданы дамыту аясында ақпарат та пайда болды, бұл ғылымда көптеген қайшылықтарды тудырады. Мүмкін, бұл ақпарат Азаматтық құқық ғылымы үшін салыстырмалы түрде жаңа объект болып табылады, мысалы, екі мың жылдан астам уақыттан бері белгілі және классикалық болып саналатын құқық объектілерімен салыстырғанда. Ақпарат, құпия ақпарат (коммерциялық құпия және ноу-хау) құқық объектілері деп аталатындарға жатады, ал өркениеттер оларды типтік емес деп атайды, өйткені олар жақында азаматтық құқыққа белгілі болды. Экономикалық қатынастарды дамыту, әдетте, болашақта Республика Конституциясына қайшы келмейтін жеке азаматтық-құқықтық институт құра алатын құқық нормаларының жаңа, тиісті массивін әзірлеуді талап етеді. Мақсаты: зерттеудің мақсаты-электрондық коммерция қатынастарының құқықтық табиғатын, оның маңызды белгілері мен электрондық коммерция мен ақпарат саласындағы қатынастарды азаматтық-құқықтық реттеудің ерекшеліктерін жан-жақты азаматтық-құқықтық талдау негізінде өз тұжырымдарын жасау; көрсетілген саладағы заңнаманы жетілдіру үшін ұсыныстар мен ұсынымдар беру. Сонымен қатар, мақалада электрондық коммерция қызметтерін тұтынушылардың құқықтарын қорғауға баса назар аударылады. Әдістері: зерттеу жүргізу кезінде автор келесі әдістерді басшылыққа алды: жалпы ғылыми (тарихи, ресми-логикалық, жүйелік-құрылымдық, жүйелік-салыстырмалы және сол сияқтылар) және арнайы заңдық (ресми-құқықтық, салыстырмалы-құқықтық және басқалар). Нәтижелер және олардың маңыздылығы: мақалада жазбаша нысанды тасымалдаушының эволюциясы жазбаша нысанның жанында жаңа нысанның пайда болуына әкелмейтіндігі негізделеді: деректерді электронды түрде беру құралдарында ерік-жігерді тіркеудің ерекшелігі тек мәтіндік құжатты әзірлеуде ғана емес, сонымен қатар дыбыстық, бейне файлдар, графикалық файлдар арқылы ерік-жігерді бекіту мүмкіндігі болып табылады. Азаматтық құқық доктринасында тұжырымдамалық тәсіл тұжырымдалған, оған сәйкес ақпаратқа меншік құқығының пайда болу және өмір сүру мүмкіндігі жоққа шығарылады. Азаматтық-құқықтық мағынада мұндай ақпаратты зат ретінде пайдалануға немесе зияткерлік, шығармашылық қызметтің нәтижесі ретінде пайдалануға болмайды. Мақалада кәсіпкерлік қызметті жүзеге асырумен байланысты емес жеке, отбасылық, тұрмыстық, мәдени-тұрмыстық және басқа да жеке тұрмыстық қажеттіліктерді қанағаттандыру мақсатында тауарларды (жұмыстарды, қызметтерді) сатып алуға, тапсырыс беруге бағытталған шарттардан туындаған жеке тұлға-кәсіпкердің қарым-қатынасына тұтынушылардың құқықтарын қорғау заңнама қолданылуы тиіс деген тұжырым тұжырымдалған.

Негізгі мәселе: бұл зерттеу еңбек заңнамасын жетілдірудің мәселелерін қарастырады. Қазақстан Республикасындағы нарықтық қайта құруларды дамытудың қазіргі кезеңінде, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Еуразиялық экономикалық одаққа кіруін ескере отырып, еңбек заңнамасын реформалау мәселелері аса маңызды мәнге ие болады. Бұл еңбек құқығын іске асыру саласындағы қоғамдық қатынастарды құқықтық реттеуге жаңа көзқарастардың пайда болуын қажет етті. Осыған байланысты еңбек құқығының көптеген қағида ережелерін қайта қараудың өзектілігі пайда болады және олардың арасында нарықтық экономика жағдайында еңбек қатынастарының әртүрлі салаларында еңбек заңнамасын жетілдіру мәселелері соңғы орын алмайды. Қазақстан Республикасының қазіргі даму кезеңінде еңбек заңнамасы тек еңбек қана емес, сонымен қатар басқа да әлеуметтік-экономикалық және жеке құқықтар мен бостандықтардың кең кешенін жүзеге асыруға кепілдік беруі тиіс. Салыстырмалы түрде зерттелгеніне қарамастан, еңбек заңнамасын одан әрі жетілдіру мәселелерін зерттеу Қазақстан Республикасының заңнамасы да, атап айтқанда еңбек заңнамасы да үнемі дамып, одан әрі дамыту мен жетілдіруді қажет ететіндігін ескере отырып, өзектілігін жоғалтпайды. Мақсаты: зерттеудің мақсаты - Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасының қазіргі жай-күйін кешенді зерттеу және еңбек құқықтарын қорғау тұрғысынан оны жетілдірудің негізгі бағыттарын айқындау болып табылады. Әдістері: зерттеудің әдіснамалық негізін қазіргі таным әдістері құрады: диалектикалық, формальды-логикалық, тарихи, салыстырмалы-құқықтық, аналитикалық-синтетикалық, жүйелік-құрылымдық, логикалық-құқықтық. Нәтижелер және олардың маңыздылығы: мақалада Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасын жетілдірудің негізгі бағыттарын қарауға жаңа теориялық-әдіснамалық тәсілдердің қажеттілігі негізделеді, осыған байланысты адам мен азаматтың еңбек құқықтарын одан әрі жетілдіру тұрғысынан қамтамасыз етуге арналған еңбек заңнамасын зерттеудің шұғыл қажеттілігі туындайды. Еңбек заңнамасын жетілдіру тұжырымдамасы анықталды, ол мемлекеттің құзыретті органдарының осы қатынастарды құқықтық реттеудің тиімділігін қамтамасыз етуге бағытталған еңбек және олармен тығыз байланысты қатынастарды дамыту қажеттіліктеріне сәйкес оның сапалы жағдайын қолдау жөніндегі қызметін білдіреді.

Энергия жүйелерін дамытудың қазіргі кезеңі олардың интеллектуалдылығын арттыру қажеттілігімен сипатталады, яғни энергия жүйесіне кіретін барлық компоненттерді тиімді басқару мәселелерін шешуге қабілетті ортаны қалыптастыру. Қазіргі заманғы энергетикалық жүйелердің ерекшеліктерінің бірі-белсенді тұтынушы, яғни өз қуатын жүктеу кестесін оңтайландыруға, энергия тұтынуды жоспарлауға, энергия тұтынуды парасаттандыруға мүмкіндігі бар тұтынушы. Ақпаратты жинаудың, өңдеудің және ұсынудың, сондай-ақ интернет желісі арқылы осы ақпаратты берудің цифрлық жүйелері болумен қатар, энергия жүйелерін басқарудың күрделі мәселесін шешу үшін қарастырылып отырған энергия жүйесінде болып жатқан үрдістерді сипаттай алатын нақты үрдістерге барабар көптеген модельдерді әзірлеу қажет. Қарастырылып отырған энергия жүйесінің элементтерінде, сондай-ақ байланысты элементтердің жиынтығында жүретін өзара байланысты үрдістерді барабар сипаттай алатын модельдерді әзірлеу. Ұсынылған интеллектуалды модельдер негізінде энергетикалық жүйелердің элементтерін тиімді басқару мәселелерін шешуге мүмкіндік беретін әдістерді әзірлеу. Энергия жүйесінің интеллектуалдылығын арттыру мәселесін шешу үшін баланстық теңдеулер мен жасанды интеллект әдістері негізінде энергия жүйесіне кіретін энергияны көп қажет ететін кәсіпорынның электр кешендерінің сызықтық емес бейімделу модельдері жасалды. Қарастырылып отырған өндіріс ретінде қасиеттері, инерциясы, сызықтық емес және оқшаулануы бар алюминий тотығын өндіру таңдалды. Өндірістің бұл түрі, мысалы, шикізатты басқа химиялық құраммен өңдеуге түсумен байланысты, оның жұмысының басқа режимдеріне көшу кезінде энергия тұтынудың өзгеруін болжау мүмкін себептеріне байланысты болжау үшін ең қиын болып таңдалды. Ретроспективті деректердің ұзақ уақыт қатарларын пайдалану қажеттілігінен бас тартуға мүмкіндік беретін жасанды интеллект әдістері негізінде үздіксіз инерциялық сызықты емес тұйық өндірісі бар электротехникалық кешендердің энергия тұтынуының статикалық және динамикалық модельдері әзірленді. Үздіксіз энергияны қажет ететін өндірістің қарастырылып отырған түрі үшін апаттық жағдайларды және ішінара техногендік апаттарды болжауға мүмкіндік беретін негізгі басқарылатын параметрлерден энергия тұтыну мен технологиялық үрдістердің динамикалық сипаттамалары алынды. Генетикалық алгоритм негізінде технологиялық параметрлер мен құн факторларын ескере отырып, үздіксіз өндірістің энергия тұтынуын басқарудың көп параметрлік оңтайландыру міндеті шешілді.

Негізгі мәселе: мақала реторт қаптамасының негізгі түрлерін, сондай-ақ оны жасау үшін қолданылатын полимерлі және аралас материалдарды зерттеуге арналған. Авторлар заманауи нарықта ұсынылған реторт-қаптаманың жіктемесін құрастырды, орау материалдарының технологиялық қасиеттерін зерттеді, сондай-ақ қазіргі реторт-қаптамаға қойылатын талаптарды анықтады: 120 °С төмен емес температурада зарарсыздандыруға төзімділік, буға төзімділік және ылғалға төзімділік, консервіленген өнімдерге химиялық инерттілік, герметикалығы, газ өткізгіштігі төмен. Реторт-қаптамаға қажетті қасиеттерді беру үшін ол көп қабатты полимерлі немесе аралас материалдардан жасалады, олардың әрқайсысы белгілі бір функцияларды орындайды. Полимерлі және аралас материалдардың оттегіге қатысты төзімділік қасиеттерінің арқасында реторт-қаптама консервіленген өнімнің жарамдылық мерзімін 5 жылға дейін қамтамасыз ететіні анықталды, бұл шыны және металл қаптамаға балама ретінде полимерлі және аралас материалдардан жасалған реторт-қаптаманы қолдануға мүмкіндік береді. Мақсаты: тамақ өнеркәсібінде реторт-қаптаманы қолданудың қазіргі жай – күйі мен перспективалық бағыттарын талдау, реторт-қаптаманың заманауи жіктемесін әзірлеу, реторт-қаптаманы дайындау үшін пайдаланылатын материалдардың технологиялық қасиеттерін зерттеу. Әдістері: мақалада талдау және шегеру әдістері қолданылады. Нәтижелер және олардың маңыздылығы: эксперименттік зерттеулерде заманауи реторт қаптамасының сыртқы қабаттарының құрамы талданды және полипропилен немесе полиэтилентерефталат жиі қолданылады деген қорытындыға келді, өйткені бұл полимерлі материалдар термиялық және химиялық төзімді, бу мен ылғалға төзімді келеді. Газдарға тосқауыл болып табылатын материалдар – алюминий фольга, металдандырылған пленкалар, этилен винил спирті, полиамид ортаңғы қабат ретінде қолданылатыны анықталды. Мұндай материалдар мен қаптамаларды жасау үшін полимерлердің бірлескен экструзиясы, көп қабатты инъекциялық қалыптау немесе ламинаттау қолданылатыны дәлелденді. Нәтижелер аралас қаптама материалдарының жоғары тосқауыл қасиеттерін көрсетеді, сондықтан қолданылатын полимерлі және аралас материалдардың термиялық және химиялық тұрақтылығы консервіленген өнімдердің барлық дерлік топтарын орау үшін реторт қаптамасын пайдалануға мүмкіндік береді. Қаптаманың газ тосқауылы мен жарықтан қорғау қасиеттерін оралатын және зарарсыздандырылатын өнімнің түріне және оны сақтау ұзақтығы мен шарттарына қойылатын талаптарға байланысты реттеуге болатындығы туралы кіріс енгізілді.

Мақалада 2022 жылғы 27-29 қазанда Павлодарда Ақпараттық технологиялар колледжінің IT-Hub корпусында (Лермонтов көшесі, 93-үй) өткізілген «48h game Making Challenge» 48 сағаттық байқауы шеңберінде Инновациялық Еуразия университетінің «Ақпараттық технологиялар» кафедрасы студенттерінің командасының бейне ойындар жасау тәжірибесі қарастырылады. Өткізу туралы негізгі Ақпарат және тіркеу формасына сілтеме Instagram әлеуметтік желісінің @digital_drive14 бетінде және сайтта жарияланды https://digitaldrive.kz/. Байқауға Павлодардың түрлі білім беру мекемелерінен 8 команда қатысты. Мақаланың мақсаты – компьютерлік ойындарды әзірлеудің практикалық тәжірибесін пайымдау. Компьютерлік ойынды дамытудың негізгі құралы және құралы ретінде команда Unity ойын қозғалтқышын таңдады. Unity бағдарламасы интерактивті 2D және 3D мазмұнын дамытудың танымал ортасы болып табылады. Қозғалтқыш қарапайым пайдаланушы үшін мүлдем тегін. Unity қозғалтқышы да таңдалды, өйткені ол көп функциялы және компоненттерге бағытталған тәсілді қолданады, оның аясында әзірлеуші нысандарды жасайды және оларға әртүрлі компоненттерді қосады. Қозғалтқыштың артықшылығы, сонымен қатар ойынның даму үрдісін едәуір жылдамдатуға болатын ассеттер мен плагиндердің үлкен кітапханасының болуы. Ойынның графикасы Photoshop ортасында жасалды. Музыка мен дыбыстар тегін көздерден алынды. ИнЕУ командасы «Айды бағындырушы» компьютерлік ойынын әзірлеп, «48 сағаттық ойын Making Challenge Pavlodar 2022» байқауының жеңімпазы атанды. Ойынды дамыту барысында команда алдымен қозғалтқышты таңдап, ойынның сюжеті мен тұжырымдамасын жасады, деңгей мен мәзір үшін кескін жасады. Әрі қарай, бағдарламашы ойын механикасын әзірледі, басқару, уақыт, диалог, хабарламалар үшін код жазды. Дизайнерлер қоршаған ортаны, фонды, кейіпкерлерді бояды, ойнауға арналған барлық анимацияларды жасады және мәзірдің фонына және ойынның өзіне музыка тапты.

Ерекше балалардың интеллектуалдық және кәсіби қабілеттерін ашу, ең алдымен, ұстаздар жасаған тілдік ортаға байланысты. Осыған байланысты ойлау мен іс-әрекеттің (ұғымдар, категориялар, ұғымдар) тиімді педагогикалық парадигмасын құру, оның үнемі жаңартылуын қамтамасыз ету міндеті тұр. Зерттеудің мақсаты - ерекше балалардың интеллектуалдық және кәсіби қабілеттерін ашу. Негізгі зерттеу әдістері: ВАК (дерексізден нақтылыққа көшу), НКА (дерексізден нақтылыққа ауысу), АС (дерексізден нақтылыққа және кері нақтылықтан дерексізге қайту), АКА (дерексізден нақтыға дейін және қайта дерексізге). және МЖӘ (мәтінмен жұмыс әдісі). Келіп түсетін ақпараттың 80-85 % адамның көру органдары арқылы қабылданады және біздің миымыз бірнеше функцияларды орындайды. Бірақ негізгі функция - алыпсатарлық, яғни ақпаратқа сіңген білім мәнін түсінуде. Мысалы, адам кемпірқосақты бақылай алады, бірақ оның табиғатын түсінбейді, білмейді. Тек болжамды түрде ол мәнін тани алады, яғни белгілі бір заңдылық, осы ерекше құбылыстың шығу сызбасы. Сонымен, білім – ақпараттан алынған адамның өзіндік ойлауының өнімі

Оқушылардың өзін-өзі жүзеге асыру мәселесі қазіргі әлеуметтік-мәдени жағдайда оқушылардың жеке басын дамыту, оқыту және тәрбиелеудің қарама-қайшы үрдістерін зерттеуге және түсінуге бағытталған педагогика ғылымының ең өзекті мәселелерінің бірі болып табылады. Осылайша, жалпы білім беретін мектеп пен мұғалімнің міндеттерінің бірі - жасөспірімнің өзін-өзі жүзеге асыру қабілеттерін дамыту үшін оңтайлы жағдай жасау. Зерттеудің мақсаты - жасөспірімдердің өзін-өзі жүзеге асыру қабілеттерін дамыту үрдісіне ықпал ететін оңтайлы педагогикалық жағдайларды анықтау. Зерттеудің міндеті-жалпы білім беретін мектептегі бейнелеу өнері сабақтары үрдісінде оқушылардың өзін-өзі жүзеге асыруына ықпал ететін жағдайлардың белгілі бір кешенін зерттеу және эксперименттік тексеру. Шығармашылық өзін-өзі жүзеге асыру қабілеттерін қалыптастыру бойынша сабақтарды өткізудің ұйымдастырушылық формалары анықталды. Жасөспірімдердің өзін-өзі тануының маңызды педагогикалық шарттары бейнелеу өнері сабақтарында оқытуды жеке және ұжымдық ұйымдастырудың үйлесімі және проблемалық оқыту әдісін кеңінен қолдану болып табылады.

Мақалада педагогикалық және білім беру парадигмасын жаңарту мәселесі, оған функционалдық, конструктивті, бірмәнді сипат беру мүмкіндігі көрсетілген. Мақаланың мақсаты – әмбебап дерексіз-нақты координаттарды пайдалана отырып, педагогикалық және білім беру парадигмасын жаңарту. Зерттеу барысында келесі әдістер пайдаланылды: Гегельдің диалектикалық әдісі, функционалдық-сызбалық бейнелердің алыпсатарлық тілі және рефлексиялық «жұмыс үстелі». Әлемнің бейнесін түсінудің қарапайым талаптары ретінде жанды және жансыз табиғаттың үйлесімділігінің сыртқы және ішкі белгілерін пайдалану ұсынылады. Олардың негізінде табиғатқа ұқсас ойлау мен әрекеттің «алтын принциптері» алынды. Жұптық категориялар арасындағы диалектикалық байланыстар орнатылады. Бұл олардың синонимдік мәселесін шешуге мүмкіндік береді. Тұжырымдамалық педагогикалық және білім беру парадигмасын құру үшін алыпсатарлық, ауызша және жазбаша тілдерді пайдалану ұсынылады. Осының арқасында құрылатын немесе жаңартылатын ұғымдар функционалды, мағыналы, көрінетін және конструктивті көрініске ие болады. Педагогикалық парадигманы диалектикалық жаңартудың технологиялық циклі ұсынылған, ол ұғымдарды адамның жеке өмірінің циклінен дәйекті түрде алып тастауды қарастырады. Бұл педагогикалық және білім беру парадигмасының тұжырымдамаларының адамгершілік, функционалдылық, логикалық, жүйелілік, конструктивтілік және бірмәнділік критерийлерімен сабақтастығы мен сәйкестігін қамтамасыз етеді.

Негізгі мәселе: құқықты қорғау құқықтық реттеу тетігінде орталық орындардың бірін алады. Қазақстан Республикасында қорғаныс институты Кеңес дәуірінде болғанмен салыстырғанда айтарлықтай өзгерістерге ұшыраған жоқ. Алайда, сыртқы, оның ішінде құқықтық және экономикалық, қоғамдық қатынастардың жұмыс істеу жағдайындағы өзгерістер, атап айтқанда, соңғы онжылдықтарда болған жалдау қатынастары саласындағы өзгерістер қолданыстағы қорғау тетігін қайта қарауды талап етеді. Ең алдымен, бұл жалдау шартының тараптары өз құқықтары мен байланысты мүдделерін қорғау үшін қолдана алатын қаражаттың тиімділігіне қатысты. Мақсаты: жалға алу қатынастарындағы субъектілердің құқықтарын қорғаудың әртүрлі әдістерін зерттеу, сондай-ақ ықтимал қақтығыстарды шешудің ең тиімді және оңтайлы әдістерін анықтау болып табылады. Әдістер: зерттеудің әдіснамалық негізін қазіргі таным әдістері құрады: диалектикалық, формальды-логикалық, салыстырмалы-құқықтық, аналитикалық-синтетикалық, жүйелік-құрылымдық, логикалық-құқықтық. Нәтижелері және олардың маңыздылығы: мақалада материалдық құқық пен мiндеттемелердiң құқықтық бәсекелестiгi жағдайында құқықтарды қорғаудың әдiстерi, жалға берушiнiң жалға алушының арам пиғылдылығы жағдайында таңдауы соңғысымен тоқтатылуы тиiс екенi дәлелденген. Сонымен қатар, заңнамалық базаның жетіспеушілігі мүлікті жалға беруден қайтару міндеті туралы сот шешімдерін орындаудың тиімді тетігінің жоқтығынан көрінеді, бұл мүлік иелерін сотта заттық сипаттағы талаптарды мәлімдеуге итермелейді. Екінші жағынан, соттардың бұзылған құқықтарды қорғаудың таңдалған тәсілінің заңнама талаптарына сәйкес келмеуі талап қоюдан бас тартуға негіз болып табылады, соның салдарынан жалға алушы тарапынан бөтен мүлікті заңсыз иелену және пайдалану іс жүзінде жалғасуда.Шарттың қолданылу мерзімі аяқталғаннан кейін жалға алушы мүлікті қайтару жөніндегі міндетті орындаудан жалтарған жағдайда жалға берушінің мүлікті жалға беруден талап ету құқығын қорғауды құқықтарды қорғаудың құқықтық тәсілдерін қолдана отырып, атап айтқанда мүлікті басқа біреудің заңсыз иеленуінен талап ете отырып жүзеге асырған жөн деген қорытындыға келді. Сот билігінің ұстанымын жалға беру қатынастарын қазіргі заманғы шаруашылық-құқықтық реттеу қағидаттарына және азаматтық сот ісін жүргізу міндетіне неғұрлым сәйкес келетіндігін тиісті түсіндірмелермен айқындау туралы ұсыныс енгізілді.

Ақпараттық саланың жаһандануы сақталған және өңделетін ақпарат көлемінің айтарлықтай өсуіне әкелді. Өңдеу жылдамдығын арттыру және алушыға ақпарат беру үшін ақпарат өңделетін жабдықтың қуатын арттыру қисынды. Бірақ мұндай жол компьютерлік жабдықтар мен қолданбалы бағдарламалық жасақтаманы үнемі жаңартуға немесе толық жаңартуға қаржылық шығындардың артуына әкеледі. Аппараттық және бағдарламалық жасақтаманың қуатын арттыруға балама шешім деректерді сақтауды ұйымдастыру үрдісін оңтайландыру және ақпаратты талдау кезеңінде болуы мүмкін. Тапсырманың бастапқы кезеңдерінде көптеген ақпаратты жинау және өңдеу жүзеге асырылады, оларды жіктеу керек, әзірленіп жатқан ақпараттық жүйе үшін маңызды және маңызды емес ақпарат ағындарын және т.б. бөліп көрсету керек. Тұтастай алғанда әзірленген ақпараттық жүйенің және оның жекелеген модульдерінің жұмыс істеу сапасы деректерді құрылымдау мен жүйелеудің қаншалықты дұрыс және толық орындалатынына байланысты болады. Ақпараттық жүйелерді тұжырымдамалық жобалаудың заманауи әдістемелері бағдарламалық іске асырудан өндірістік ортаны талдау мен модельдеуге баса назар аударады. Тұжырымдамалық модельдеу үрдісінде қолданылатын құралдар процестердің негізгі бөлігін автоматтандыруға мүмкіндік береді, соның ішінде шаблондар (үлгілер) форматында бағдарламалық кодты әзірлеу, соның ішінде әзірленіп жатқан бағдарламалық өнім бойынша құжаттама жасау. Заманауи әдістемелер мен құралдар қуатты графикалық құралдарды қолдануға негізделгендіктен, бұл көрнекілікті едәуір арттырады және "Drag - and-Drop" технологиясын қолдана отырып, ақпараттық жүйенің жобасына түзетулер енгізу процесін жеңілдетеді. Бұл абстрактілі, тұжырымдамалық деңгейде бағдарламалық ортаны талдауға және жобалауға көбірек уақыт бөліп, ақпараттық жүйені дамытудың алғашқы кезеңдерін аяқтауға кететін уақытты қайта бөлуге мүмкіндік береді. Талдау және жобалау кезеңдері үлкен қаржылық шығындарды қажет етпейді және өзгермелі. Осы кезеңдердегі ақпаратты, мысалы, бағдарламалық кодты жазу кезеңіне қарағанда, түзету және өзгерту оңайырақ. Сонымен қатар, дәл осы кезеңдерде әзірлеуші мен Тапсырыс берушінің ең белсенді өзара әрекеттесуі жүзеге асырылады, онда болашақ ақпараттық жүйе жобасының максималды көрнекілігі мен өзгергіштігі қажет. Бағдарламалық жасақтаманы жобалаудың заманауи әдістемелерін қолдану ақпараттық жүйені жобалаудың алғашқы кезеңдерінің тиімділігін едәуір арттырады.

Бұл зерттеу шет тілдерін оқыту шеңберінде мәдениетаралық өзара әрекеттестікте толыққанды қарым-қатынас пен түсінуді дамыту мәселесіне негізделген. Бұл мәселе мәдени нюанстар коммуникацияның тиімділігіне айтарлықтай әсер ететін көпмәдениетті әлемде тілді білудің өзі жеткіліксіз екендігіне байланысты. Қазіргі жаһанданған әлемде тиімді мәдениетаралық құзыреттілік шет тілдерін оқыту мен үйренудің ажырамас бөлігі болып табылады. Осы зерттеудің негізгі мақсаты ˗ тілдік білім беру контекстіндегі мәдениетаралық құзыреттіліктің негізгі рөлін анықтау болып табылады. Міндет ˗ мәдени элементтерді тілді оқыту мен үйрену үрдісіне органикалық түрде біріктіруге мүмкіндік беретін инновациялық стратегияларды анықтау, тұжырымдау және тарату. Осы сұрақтарды ашу үшін бұл зерттеу конструктивистік парадигма мен сапалы зерттеу тәсілін қолданады. Зерттеу негізінен зерттеушінің теориялық негіздерін ұтымды түсіндіруді меңгертіп, бай педагогикалық тәжірибеге сүйенеді және деректерді мұқият талдауға үйретеді. Бұл зерттеудің нәтижелері оның әсері мен өзіндік ерекшелігі бойынша екі жақты. Біріншіден, бұл мұғалімдерге мәдениетті тілдік білімге тиімді енгізуге мүмкіндік беретін тәжірибелік стратегиялар. Екіншіден, бұл зерттеу ерекше үлес қосады, өйткені ол студентке бағытталған және жеке айырмашылықтар мен оқу стильдерін ескеретін тәсілге ерекше назар аударады. Тілдік және мәдени білім арасындағы алшақтықты еңсере отырып, бұл зерттеу тілді еркін меңгеруге ғана емес, сонымен қатар әлемнің мәдени дамыған азаматтарының қалыптасуына да ықпал етеді.

Негізгі мәселе: бұл күндері зерттеу құзыреттілігін зерттеу өзектілігін жоғалтпайды, керісінше, жалпы білім беретін мектеп мұғалімдерінің ерекше назарын қажет етеді. Зерттеудің негізгі пәні студенттерге негізгі құзыреттіліктерді меңгерудің ең тиімді әдістерін зерттеу дағдыларын үйрету болып табылады. Мақсаты: студенттерді оқыту процесінде зерттеу құзыреттілігінің рөлін анықтау. Әдістер: талдау, синтез және салыстырмалы талдау зерттеудің негізгі әдістері болып табылады. Нәтижелер және олардың маңыздылығы: нәтижесінде "зерттеу құзыреттілігі" ұғымы зерттелді. Бұл идеяның әртүрлі көзқарастары қарастырылады. Соңғы он жылда Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық даму бағдарламасы оқушылардың білім беру жүйесін дамытудың негізгі бағыттарын айқындады. Зерттеудің теориялық және практикалық маңызы бар, өйткені оның нәтижелерін биология сабақтарында зерттеу құзыреттілігін дамыту бағдарламалары мен әдістерін әзірлеуде қолдануға болады.

Негізгі мәселе: мақалада адамның күнделікті өмірінде жиі кездесетін стресстік жағдайлармен жұмыс істеу мәселесі қарастырылады. Мақсаты: «стресс» және «стресске төзімділік» ұғымдарына анықтама беру, стресстік жағдайларда жұмыс істеудің және шиеленісті жеңілдетудің кейбір әдістерін талдау. Әдістері: мақалада шиеленісті жеңілдету және стрессті азайту үшін белсенді жаттығулар мен жаттығулар және өзін-өзі реттеудің кейбір әдістері қарастырылады. Нәтижелер және олардың маңыздылығы: біз ұсынатын стресті жеңу әдістері адамға күнделікті өмірде төтеп беруге тура келетін стресстің көптігін жеңуге көмектеседі. Сонымен қатар, біз сондай-ақ деп аталатын кейіннен пайда болуын болдырмайтын әдістерді қарастырамыз. күйзеліс – күйзелістің адам ағзасына және оның денсаулығына зиянды әсері. Әр адамның «жиілігі мен көрініс формасы бойынша» стресс жағдайында мінез-құлқының өзіндік жеке сценарийі бар. Көбінесе бұл сценарий бала кезінен үйренеді. Стресстік агрессияның ошағы да қайталанады: өзіне немесе басқаларға. Адам бәріне өзін кінәлап, ең алдымен өз қателігіне қарайды. Екіншісі өзін емес, айналасындағыларды кінәлайды. Балалық шақта үйренген стресс сценарийі автоматты түрде дерлік «қозғалады». Мұндай жағдайларда күйзеліс механизмі іске қосылуы және адамның еркіне қарсы дерлік «босаңсу» үшін өмір мен жұмыстың әдеттегі ырғағының аздап бұзылуы жеткілікті. Өзін-өзі реттеу – адамның өз іс-әрекетін ерікті түрде басқару қабілеті. Өзін-өзі реттеу қабілеті - адамның ішкі тепе-теңдігін сақтауға көмектесетін, оның әл-ауқатына қауіп төндіретін ақпараттың санаға енуіне жол бермейтін өте маңызды қасиет. Сондай-ақ өз сезімдеріңізді басқаруды үйрену және эмоционалдық жағдайды дербес реттеу маңызды.

Негізгі мәселе: Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың Қазақстан халқына арнаған соңғы Жолдауларында «Экономикамыздың жүйелі проблемалары белгілі. Бұл тауарға тәуелділік, еңбек өнімділігінің төмендігі, инновацияның жеткіліксіз деңгейі, Табыстың біркелкі емес бөлінуі.Әрине, мұның бәрі күрделі мәселелер, бірақ оларды шешудің нақты жолдары бар.Бұл макроэкономикалық тұрақтылық, экономиканы әртараптандыру, цифрландыру, шағын және орта бизнесті, адами капиталды дамыту, сонымен қатар экономиканың үстемдігін қамтамасыз ету. Дегенмен, бұл мәселелерде әлі де нақты ілгерілеушілік жоқ. Әлбетте, жаңа көзқарастар қажет» [1]. Жаңа тәсілдер нарықтағы бәсекеге қабілеттілікті мүмкіндігінше ұзақ сақтауға ұмтылатын кез келген ұйымның басты құндылығы және ең жоғары активі ретінде адамның жеке және кәсіби әлеуетін ашудың әдістері мен шарттарын қамтиды, бұл жұмыс орындары мен лайықты өмір сүру перспективасын білдіреді. Балама ретінде Саясат Нұрбек жаңа мамандықтар атласын ұсына отырып, ол ең алдымен елге қажет деп санайды, өйткені жоғары білім беру жүйесі экономиканың нақты қажеттіліктерінен ажырап қалды [2]. «30 жыл бойы біз кәсіби диагностиканың қарапайым қолданбалы құралын құра алмадық, жалпы алғанда, еңбек нарығын түсіну, қандай мамандықтар сұранысқа ие болады және енді қайсысы еңбек нарығынан кететінін немесе олар нені көрсетеді? Бұл ретте Қазақстанның мемлекеттік сатып алу жүйесіндегі тоқырау сәтсіз аяқталуда, өйткені әлемде еңбек нарығының трансформациясы – цифрландыру оны өзгертуде.Мыңдаған адамдар жұмыссыз қалады, өйткені оның құрылымы мен біліктілігі дамып келеді. Жасанды интеллекттің пайда болуы адамның ой еңбегіне монополиясына қауіп төндіреді, оның орнын машиналар басады.Жетілген нарықтарда алгоритмдерге негізделген жаңа «технологиялық тұлғалардың (роботтардың)» құрылуына байланысты адамдар сұранысты тоқтатуы мүмкін. көптеген сарапшылардың болжамдары» [2]. Мақала авторлары азаматтық ұстанымы жоғары, интеллектуалдық әлеуеті жоғары, коммуникативті және рефлексиялық қабілеттері бар тұлғаның өсуіне инновациялық тәсілдерді негіздейді. Мақсаты: тұлғаның жеке мүмкіндіктерін ашу әдісін (шарттарын) негіздеу. Әдіс-тәсілдері: абстрактіліден нақтыға өрлеу әдісі, олардың абстрактілі мәніне негізделген заттардың нақты бейнесін түрлендіру әдісі, ойдың схемалық бейнелерінің алыпсатарлық тілі. Нәтижелер, олардың маңызы: өмірге және әрекет әлеміне қатысты адамның жеке потенциалы «жеке тұлға», «студент» және «субъект» позицияларында іс-әрекетте көрінеді. Қозғалыс векторларын нақтыдан абстрактіліге түсу, абстрактіліден бетонға көтерілу логикасында қолдану, сонымен қатар олардың үйлесуі ойлауға сенімділік береді. Мысал ретінде әдістерді қолдану (AAC, LSI) көрсетілген. Оқу іс-әрекетінде субъектіге айналу ретінде қарастырылатын тұлғалық әлеуетті ашу циклінің сипаттамасы, онда тұлғаның кәсіби қызметте де, өмірде де пайдаланудың жеткілікті тәсілдері мен мүмкіндіктері бар жеке әлеуеті ашылады. Субъектілердің өзін-өзі анықтау, өзін-өзі ұйымдастыру, өзін-өзі реттеу және т.б. үшін тиісті рефлексиялық ойлау қабілеттерін меңгеруі жеткілікті алғышарт болып табылады.

Негізгі мәселе: Мақалада 1304000 «Есептеу техникасы және бағдарламалық қамтамасыз ету» мамандығының студенттерін объектіге бағытталған бағдарламалауға үйрету кезінде жобалық әдісті қолдануға негізделген авторлық әдістеме қарастырылады. Автор объектіге бағытталған бағдарламалауды оқыту әдістемесін құру кезінде негізделуі керек маңызды аспектілерді келтіреді. Бұл жағдайда мұғалімдер студенттердің танымдық тәуелсіздігін белсендіру процесіне назар аударуы керек. Мақалада сонымен қатар, бұл әдістемені қолданудың сәттілігі ТжКБМЖМС-да жасалған студенттерді оқыту мақсаттарына қол жеткізу дәрежесіне, сондай-ақ қазіргі білім беру талаптарына сәйкес әзірленген объектіге бағытталған бағдарламалау бойынша әдістемелік нұсқаулыққа байланысты екендігі атап өтілген. Автор ұсынған студенттерді жобалық әдісті қолдана отырып, объектіге бағытталған бағдарламалау негіздеріне оқыту әдістемесінің негізінде студенттердің танымдық тәуелсіздігін қалыптастыруға бағытталған оқытушы қызметінің стратегиясы жасалды. Мақсаты: объектіге бағытталған бағдарламалауды оқытупроцесінде жобалар әдісін және оларды оқу процесінде практикалық қолдану стратегиясын қолдану арқылы студенттердің танымдық тәуелсіздігін жандандыруға бағытталған әдістемелік ұсыныстардың сипаттамасы. Әдістері: Мақалада 1304000 «Есептеу техникасы және бағдарламалық қамтамасызету» мамандығының студенттері үшін Қазақстан Республикасының техникалық және кәсіптік білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартына, «Объектіге бағдарланған бағдарламалау негіздері» пәні бойынша үлгілік оқу жоспары мен жұмыс оқу бағдарламасына талдау жүргізілді. Талдау нәтижелерібойыншаоқу процесінде жоба әдісін қолдану арқылы танымдық тәуелсіздікті қалыптастыруға бағытталған оқыту әдістемесі жасалды. Нәтижелер және олардың маңыздылығы: Автор жүргізген талдаудың практикалық нәтижесі колледж студенттерін объектіге бағытталған бағдарламалауға оқыту әдістемесі болды. Бұл әдістемені қолданудың негізгі шарты-жоба әдісін қолдану, оныңсақталуы білімалушылардың танымдық дербестігін неғұрлым қарқынды дамыту үшін қолайлы жағдайлар жасайды. Зерттеу нәтижелері теориялық маңыздылығынан басқа, шығармашылық қабілеттерін дамытуға жағдай жасауда, әркімнің жеке ерекшеліктерін ескере отырып, білімалушылардың танымдық тәуелсіздігін жандандыруда практикалық маңыздылыққа ие. Мақала авторы ұсынған әдістемепәнді оқудың тиімділігін арттыруға ықпал етеді.

Негізгі мәселе: технологиялық инновациялар прогрестің қозғалтқышына айналатын цифрлық экономиканың қарқынды дамуы жағдайында менеджмент функциясындағы жоспарлаудың рөлі жаңа өлшемдерге ие болады және алдыңғы қатарға шығады. Цифрлық трансформация бизнес-модельдерді қайта анықтап қана қоймайды, сонымен қатар ұйымдардан стратегиялық және операциялық жоспарлау тәсілдерін қайта қарауды талап етеді. Жоспарлау менеджменттің ажырамас бөлігі ретінде бизнесті цифрлық дәуірге тән тез өзгеретін жағдайларға бейімдеудің негізгі құралына айналады. Бұл тұрғыда тиімді жоспарлау болашақты болжап қана қоймай, инновацияның, тәуекелдерді басқарудың және цифрлық динамика жағдайында стратегиялық мақсаттарға жетудің катализаторы болып табылады. Мақаланың мақсаты-цифрлық экономика жағдайында қазіргі менеджменттегі жоспарлау функциясының өзгеруін зерттеу. Әдістері: зерттеу экономиканы цифрландыру жағдайында ішкі жоспарлау құралдарын таңдау және қолдану мәселелеріне арналған отандық және шетелдік ғалымдардың еңбектерін мұқият талдауға негізделген. Зерттеу мақсаттарына жету үшін ғылыми танымның жүйелік және функционалды тәсілдері, сондай-ақ ғылыми талдау мен синтездің әртүрлі әдістері қолданылды. Атап айтқанда, модельдеу әдістері белсенді қолданылды, бұл таңдалған компанияішілік жоспарлау құралдарының жаңа цифрлық контекстегі кәсіпорындардың тиімділігіне байланыстары мен әсерін тереңірек зерттеуге мүмкіндік берді. Нәтижелер және олардың маңыздылығы: мақалада цифрлық енгізуге, автоматтандыруға және деректерді талдауға байланысты жоспарлаудағы өзгерістердің негізгі аспектілері қарастырылады. Авторлар цифрлық экономиканың шешім қабылдау процестеріне, ұзақ мерзімді және қысқа мерзімді жоспарлауға әсерін талдайды және қазіргі бизнес ортасында тиімді навигация үшін басқару әдістерін бейімдеу қажеттілігін атап көрсетеді.

Негізгі мәселе: Жоғары оқу орындарында (ЖОО) орнықты даму үшін білім беруді (ТББ) енгізу орнықты дамуға көшуді жеңілдету үшін маңызды. Дегенмен, жоғары оқу орындарында тұрақтылық бойынша оқу бағдарламаларын институттандыруға әкелетін нақты іске асыру процестері туралы аз мәлімет бар. Бұл зерттеу әртүрлі іске асыру үлгілерін нақтылау және бөлектеу үшін кластерлік талдауды пайдалана отырып, бірқатар халықаралық жағдайлық зерттеулерді кесіп өтеді: бірлескен парадигманы өзгерту; төменнен жоғары қарай дамып келе жатқан институционалдық өзгерістер; міндетті жоғарыдан төмен институционалдық өзгерістер; сыртқы бастамалар; оқшауланған бастамалар мен шектеулі институционалдық өзгерістер. Мақсаты: Кластерлік талдауды пайдалана отырып, әртүрлі сыртқы немесе ішкі мүдделі тараптардан келетін ынталандыруларды анықтай отырып, төменнен жоғарыға, жоғарыдан төменге немесе екеуінен де жүзеге асырылуы мүмкін ТҚБ енгізудің әртүрлі кезеңдерін анықтау қажет. Әдіс-тәсілдер: Әдебиеттерде талқыланатын әртүрлі драйверлер мен кедергілердің рөлі, сондай-ақ нақты іске асыру үлгілері туралы жалпы білім алу үшін тақырыптық шолу әдісін қолдану арқылы салыстырмалы жағдайды зерттеу жүргізілді. Трансформацияланған деректерді талдау үшін кластерлік талдау қолданылды. Кейс-стади әдісі – сапалы деректерді сандық деректерге түрлендіретін арнайы кодтау схемасын пайдалана отырып, әртүрлі жағдайлық зерттеулерді жүйелі түрде синтездеуге және салыстыруға арналған мета-аналитикалық әдіс. Нәтижелер және олардың маңызы: Әртүрлі контексттерде ортақ тұрақтылық бойынша оқу бағдарламаларын жеткізу үлгілерін жақсырақ түсіну үшін кросс-жағдайлар талдауы жүргізілді. Көптеген институттар мен практиктер белгілі бір университеттің ТЖБ енгізу моделінің ең маңызды және мағыналы құрамдастарына назар аудара отырып, олардың институты үшін нақты іске асыру шеңберін анықтау арқылы осы нәтижелерден пайда көре алады.

Негізгі мәселе: Бұл мақаланың адамның экономикалық қызметінің табиғи ортаға әсері оның ауқымы бойынша геологиялық факторлармен салыстырылатындығымен өзекті. Осыған байланысты биосфераны қорғаудың маңызы өлшеусіз өсті. Жер – барлық жер тұрғындарының жалғыз ортақ үйі. Қоғам және біз, соның ішінде, планетаның маңызды экологиялық сызыққа жақындағаны туралы алаңдамай тұра алмаймыз. Мақсаты: Осы мақалада біз алға қойған зерттеудің негізгі мақсаты экологиялық дағдарыстан шығудың болжамды моделін құру болып табылады: экологиялық-ағартушылық, технологияларды экологияландыру, әкімшілік-құқықтық бағыт, халықаралық ынтымақтастық. Нәтижеге қол жеткізу үшін біз мүмкіндігінше көп ақпаратты өңдеуге, жағдайды талдауға, тиісті қорытындылар жасауға және экологиялық дағдарыстан шығудың өзіндік моделін ұсынуға тырыстық. Гипотеза ретінде қоршаған ортаның ластануы, тұрмыстық және өндірістік қалдықтарды дұрыс пайдаланбау, экологиялық мәдениеттің төмендігі-қоршаған ортаны және халықтың денсаулығын улау арқылы қала экологиясына зиянды әсер етеді деген болжам бар. Әдістері: Зерттеудің негізгі әдістері ретінде эмпирикалық таным әдістері қолданылды – бұл бақылау, сауалнама әдістері, сауалнама, сонымен қатар теориялық әдістер. Нәтижелер және олардың маңыздылығы: Осы зерттеулердің нәтижелерін қала көшелеріндегі қоқыстардың мөлшерін азайту мақсатында қалдықтардың адам денсаулығына әсері туралы, сондай-ақ қайталама шикізатты сақтау, кәдеге жарату және алудың маңыздылығы туралы халықты хабардар ету үшін пайдалануға болады. Сондай-ақ, қала аумағында және оның маңында осындай қоқыс жинайтын орындардың болуы және осындай қоқыс тастайтын орындардың құрылуы үшін әкімшілік жауапкершілік туралы, бұл мектепке дейінгі мекемелерден, БАҚ-тан, жарнама агенттіктерінен, ҮЕҰ-дан, табиғатты қорғау органдарынан бастап, сондай-ақ халықаралық тәжірибені пайдалана отырып, туған қаласында қатты тұрмыстық қалдықтарды қайта өңдеу зауытын салудағы білім берудің барлық салаларындағы ағартушылық қызмет.

Негізгі мәселе: Мақалада жеткіншектердің танымдық іс-әрекетін дамытуға мамандарды даярлаудың философиялық, педагогикалық, психологиялық, ғылыми-әдістемелік еңбектерге теориялық талдау жүргізу арқылы оны дамытудың өзекті бағыттары айқындалды. Қазіргі кезде жеткіншектердің танымдық іс-әрекетін дамытудағы мамандарды даярлаудың педагогикалық-психологиялық мәселе болып табылатыны көрсетіледі. Мақсаты: жеткіншектердің танымдық іс-әрекетін дамытуға педагог-психолог мамандарды даярлауды теориялық тұрғыдан нақтылау және технологиясын ұсыну болып табылады. Әдіс-тәсілдер: Зерттеу жүргізу кезінде айтарлықтай түсінікті және сенімді болатын статистикалық деректерді қарастыру маңызды болды. Сондықтан біздің зерттеу аясында бақылау және ашық сұрақтар қарастырылған В.Э.Мильманның әдістемесі, сауалнама, сараптамалық бағалау әдісі, әңгімелесу, сұрау, сұхбат алу, тестілеу сериясын қолдандық. Нәтижелер және олардың маңыздылығы: Әдістемелердің нәтижесіне сәйкес әлеуметтік зияттылықтың орташа деңгейінің басым болуы, білім алушылар бойынан төмендегідей белгілерді көруге мүмкіндік берді: кәсіби мінез-құлықтың, іс-әрекеттің, қарым-қатынастың әлеуметтік маңыздылығы бар екендігі, жалпы курс барысындағы теориялық білімдердің толық деңгейдегі меңгерілуі, күнделікті өмірдегі қарым-қатынас жақсаруынан көрінді, рефлексиялық мәдениеттің болуы өз кезегінде аса құнды деп есептейміз. Болашақ педагог-психолог мамандардың ой-өрісін дамыту, оқыту мен тәрбиелеу, шығармашылық қызметке дайындау оқытушының әдістемелік сауаттылығына, ғылыми-зерттеу әрекетін ұйымдастыру біліктілігі мен даярлығына байланысты. Өздігінен білім алуға деген қажеттіліктер мен дағдылар өзінен-өзі пайда болмайды. Мұндай қасиеттер мектепте оқып жүргенде-ақ мұғалім мен оқушылардың сабақ пен сыныптан тыс жұмыстарда бірлесе отырып, оқу-таным әрекетін ұйымдастыру үрдісіне қалыптаса бастайды. Болашақ педагог-психолог маманның кәсіби дайындығының міндеттеріне сәйкес оқытудың белсенді әдістері - проблемалық дәріс, семинарлар, пікірталастар және талқылаулар, кәсіби бағытталған арнайы курстар, курстық және дипломдық жұмыстар, мектеп педагогикасы мен дидактикасы мәселелерін ғылыми зерттеу, ғылыми ұйымдастырылған үздіксіз педагогикалық тәжірибе сияқты оқу іс-әрекетінің формаларында жүзеге асырылады. Педагогикалық іс-әрекетті меңгеру нәтижесінде болашақ педагог-психолог мамандардың кәсіби уәждері қалыптасады, мақсат және міндеттерді түсіну пысықталады, жеткіншектердің танымдық іс әрекетін дамыту үшін қажетті пәндік, психологиялық-педагогикалық және дидактикалық-әдістемелік білімдер, сондай-ақ оларға сәйкес дағдылар мен біліктер игеріледі.

Негізгі мәселе: мақалада білім сапасын арттыру үшін функционалдық-жүйелік ойлаудың және оқушылардың интеллектуалдық қабілеттерін педагогикалық тәрбиелеудің инновациялық әдістері мен үлгілерін жасау қажеттігі туралы мәселе көтеріледі. Рефлексиялық, сызбалық, ұйымдастырушылық және коммуникативті қабілеттерді дамытуға баса назар аударылады. Мақсаты: субъектілердің (мұғалім мен оқушының) өзара әрекетін және өзін-өзі анықтаудың функционалдық құралдарының негізгі теориялық тұжырымдамаларына шолу жасау. Әдіс-тәсілдері: мұғалімдердің педагогикалық іс-әрекетін бақылау және талдау, мұғалімнің функционалдық-жүйелік ойлауының әдістері мен үлгілерін жүйелеу. Нәтижелер және олардың маңыздылығы: мақалада абстрактілі-нақты және міндет-біліктілік координаттарындағы елдің инновациялық-технологиялық дамуы контекстінде үйлесімді тұлғалық, әлеуметтік, кәсіби өзін-өзі анықтау және субъектілердің өзара әрекеттесуі үшін функционалдық құралдардың негізгі теориялық тұжырымдамалары көрсетілген. , колледждер мен университеттердегі әдіскерлердің, оқытушылардың, барлық білім беру ұйымдарының басшыларының және студенттердің кәсіби қызметінде жағдай жасау.

Негізгі мәселе: Мақалада психология әдістері ретінде тесттер мәселесі, психологиялық зерттеу нәтижелеріне валидтілік пен сенімділіктің әсері көрсетілген. Мақсаты: Психологиялық зерттеу нәтижелері бойынша валидтілік пен сенімділіктің маңыздылығын ашу. Нәтижелер және олардың маңыздылығы: Тестілеу – адамның психикасы мен мінез-құлқының әртүрлі аспектілерін өлшеуге мүмкіндік беретін психологиядағы маңызды әдіс. Психологиядағы тесттердің даму тарихы бір ғасырдан астам уақытқа созылады және Фрэнсис Гальтон мен Альфред Бинеттің жұмысынан басталды. Уақыт өте келе сынақтар білім беру, персоналды таңдау, клиникалық диагностика және зерттеу сияқты әртүрлі салаларда кеңінен қолданыла бастады. Тесттерге қойылатын негізгі талаптарға сенімділік (нәтижелердің қайталануы), валидтілік (өлшеу дәлдігі), стандарттау (бірдей сынақ шарттары) және объективтілік (бағалауда субъективтіліктің болмауы) жатады. Нәтижелердің дәлдігі мен негізділігін қамтамасыз ету үшін тесттер психометриялық принциптерді қолдана отырып құрастырылуы керек. Заманауи тестілер тұлға, интеллект, бейімділік және кәсіби дағдыларды тексеру сияқты әртүрлі өлшеу әдістерін қамтиды. Психологияда тесттерді қолдану нәтижелерді дұрыс түсіндіру және дәлелді қорытындылар жасау үшін кәсіби дайындықты қажет етеді. Психология әдісі ретінде тестілеу дамуын жалғастыруда және оның рөлі адам психикасы мен мінез-құлқын зерттеуде негізгі болып қала береді. Психологиядағы тестілеудің қолдану аясы кең, соның ішінде тұлғаның қасиеттерін бағалау, психологиялық бұзылуларды анықтау, өмірдің әртүрлі салаларында мінез-құлық пен сәттілікті болжау. Компьютерлік тестілер мен онлайн платформалардың дамуы тестілеуді зерттеушілер мен қатысушылар үшін тиімдірек және ыңғайлы етеді. Заманауи сынақтар мәдени айырмашылықтарды және жеке сипаттамалардың алуан түрлілігін көбірек ескереді, бұл дәлірек және бейімделген бағалауға ықпал етеді. Тесттерді пайдалану алынған деректердің сенімділігі мен негізділігін қамтамасыз ету үшін этиканы, құпиялылықты және сәйкестікті талап ететінін есте ұстаған жөн.

Негізгі мәселе: Мақалада жоғары сынып оқушыларының танымдық қабілеттерін дамыту мәселесі философиялық, педагогикалық, психологиялық, ғылыми-әдістемелік еңбектерге теориялық талдау жүргізу арқылы оны дамытудың өзекті бағыттары қарастырылған. Орта білім беру мекемелерінде оқыту үрдісінің жетілдіру жоғары сынып оқушыларының танымдық қабілеттерін дамыту өзекті мәселе болып отыр. Сондықтан жоғары сынып оқушыларының орта білім беру мекемелерінде оқып жүрген кезінде олардың ойлау, белсенділігін дамытып, білімі мен біліктерін өмірдің жаңа жағдайында пайдалана білуге үйрету міндеті туындайды. Бұл міндеттердің жүзеге асуы жоғары сынып оқушыларының танымдық іс-әрекетін жоспарлау және ұйымдастыру біліктерін қалыптастыруға септігін тигізетін оқу үдерісін ұйымдастырудың тәсілдері мен нысандарын іздестіруге өзекті сипат береді. Мақсаты: әрекетте пайдаланылатын әртүрлі гуманитарлық парадигманы қайта форматтаудың жалпы логикалық координаттары мен әдістерін негіздеу. Әдістері: генетикалық мазмұнды логиканың онтологиялық қағидаты, объектілердің нақты бейнелерін олардың абстрактілік мәніне сүйене отырып түрлендіру әдісі, абстрактыдан нақты тілге көтерілу әдісі, ойдың схемалық бейнелерінің ойлау тілі және қызметтің әдіснамалық теориясының тілі. Қазіргі уақытта мұндай жаңарту ғылым мен мектеп практикасын сабақтастыра дамыту құралы ретінде белсенді оқыту технологиясының әдістері мен құралдарына көшу болып табылады, оны пайдалану көп жағдайда жеткіншектердің қызығушылығы мен белсенділігін арттыруға ықпал етеді. Нәтижелер және олардың маңыздылығы: әмбебап қозғалыстың логикалық негізделген әмбебап дерексіз-бетонды координаталары берілген. Өмірге және қызмет әлеміне қатысты оларды координаттар арқылы анықтауға болады: «өмір сүру деңгейі – қызмет тиімділігі», немесе «әрекет тиімділігі – уақыт», немесе «нәтиже – шығындар», немесе «сапа – сан», т.б. Ойлаудағы анықтық қозғалыс векторларының нақтыдан абстрактіліге түсу, абстрактіліден нақтыға көтерілу логикасында, сонымен қатар олардың үйлесуі арқылы беріледі. Танымдық іс-әрекетті тұрақты қажетсіну ізденімпаздық және оны жоспарлап, ұйымдастыру нәтижесін көрі студенттердің танымдық қанағаттану сезімін тудырады. Мұндай нәтиже жеткіншекті жаңа танымдық әрекетке белсенділікпен ізденіске, ісі меңгере білуге тәжірибе жинақтауға дағдыландырады.

Қазіргі қоғамда мүмкіндігі шектеулі жандарға білім беру мәселесі өзекті және тиісті назар аударуды қажет етеді. Бүгінгі таңда инклюзивті білім беруді енгізу қазіргі заманғы білім беру жүйесіндегі Қазақстан Республикасы мемлекеттік саясатының басым бағыттарының біріне айналуда. Білім туралы Заңға сәйкес Қазақстан Республикасында білім беру үрдісінің әрбір субъектісінің зияткерлік дамуын, психофизиологиялық және жеке ерекшеліктерін ескере отырып, азаматтар үшін сапалы білім алуға тең құқылы кепілдік беріледі. Мақала инклюзивті білім берудің дамуын талдауға арналған. Автор инклюзивті білім беруді енгізу жолындағы мәселелерді қарастырды, инклюзивті білім беру шеңберінде IT-мектепті өткізу тәжірибесіне талдау жасады. Сондай-ақ, мақалада қазіргі білім беру кеңістігіне инклюзивті білім беру әдістерін сәтті енгізуге ықпал ететін факторларды анықтауға тырысады. Мақсаты: Қазақстан Республикасында инклюзивті білім беруді дамыту мәселелерін қарау. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларды оқыту әдістемесін ұсыну, отандық білім беру жүйесіне инклюзивті оқытуды енгізу жолындағы мәселелерді шешудің мүмкін жолдарын ұсыну.

Негізгі мәселе: қазіргі жағдайда Қазақстанның денсаулық сақтау жүйесі медициналық қызмет көрсетудің жоғары деңгейін қамтамасыз етуге және халықтың денсаулығын қолдауға бағытталған өзгерістер арқылы өтеді. Технологиялық инновациялар, демографиялық өзгерістер және жаһандық пандемия сияқты заманауи сын-қатерлер жағдайында жаңа талаптарды талдау және оларға бейімделу өте маңызды. Осы тенденцияларды түсіну және оларға бейімделу болашақта денсаулық сақтау жүйесін сәтті дамыту үшін маңызды қадамдар болып табылады. Бұл мақалада Қазақстандағы денсаулық сақтау жүйесін дамытудың негізгі тенденциялары және олардың медициналық қызмет көрсетуге және халықтың денсаулық деңгейіне әсері қарастырылған. Мақала қазіргі уақытта Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау жүйесінің алдында тұрған негізгі проблеманың мәніне назар аударады. Тақырыптың өзектілігі қолданыстағы денсаулық сақтау жүйесіне қысым жасайтын динамикалық өзгеретін әлеуметтік-экономикалық орта аясында көрінеді. Демографиялық өзгерістер, созылмалы аурулардың өсуі және заманауи технологияларды енгізу қажеттілігі кешенді талдау мен жүйені дамытудың тиімді стратегияларын қажет ететін сын-қатерлер туғызады. Мақаланың мақсаты: мақаланың мақсаты денсаулық сақтаудың әлемдік парадигмасындағы ағымдағы сын-қатерлер мен өзгерістерді ескере отырып, Қазақстандағы денсаулық сақтау жүйесін дамытудың негізгі үрдістеріне талдау және жүйелеу болып табылады. Авторлар дамудың негізгі бағыттарын анықтауға, сондай-ақ жүйені жақсарту үшін практикалық ұсыныстар беруге тырысады. Әдістері: зерттеу Денсаулық сақтау статистикасын талдауды, шығындар мен қаржыландыруды экономикалық талдауды және заманауи ғылыми басылымдарға шолуды қамтитын кешенді әдістемелік тәсілге негізделген. Сонымен қатар, әлемдік денсаулық сақтау стандарттарымен салыстырмалы талдау әдістері қолданылады. Нәтижелер және олардың маңыздылығы: мақала Қазақстанның денсаулық сақтау жүйесіндегі негізгі проблемаларды ғана емес, сонымен қатар анықталған даму тенденциялары түрінде көрсетілген Талдамалық нәтижелерді де көрсетеді. Жұмыс елдегі медициналық қызметтердің сапасы мен қолжетімділігін жақсарту стратегияларын әзірлеу үшін маңызды. Авторлар ұсынған ұсыныстар қазіргі жағдайда денсаулық сақтау саласында тиімді шешімдер қабылдауға негіз бола алады.

Негізгі мәселе: Қазіргі уақытта тұтынушылардың әртараптандырылған қажеттіліктеріне, қатаң экологиялық ережелерге және жаһандық бәсекелестерге байланысты нарықтық бәсекелестік барған сайын қатал болып келеді. Бүгінгі бәсекелес нарықта компанияларға аман қалуға ғана емес, сонымен қатар өркендеуге мүмкіндік беретін маңызды факторлардың бірі – логистикалық тиімділік. Бұл зерттеу Индустрия 4.0 технологияларын логистика секторларының экономикалық тиімділігін, қоршаған орта көрсеткіштерін және әлеуметтік әсерін жақсарту мүмкіндіктері ретінде қарастырады. Дегенмен, бұл технологиялық түрлендіру бірқатар қиындықтарды тудырады, атап айтқанда, тұрақтылықтың әртүрлі өлшемдері, түсініксіз пайдалар, өмірлік циклдің қоршаған ортаға әсерлері, теңсіздік мәселелері және технологияның жетілу деңгейі арасындағы келіссөздер. Зерттеулердің негізгі бағыты 4.0 индустриясына қатысты тұрақтылық пен жеткізу тізбегінің жалпы мәселелеріне бағытталған. Дегенмен, 4.0 индустриясының әртүрлі технологияларымен тұрақты логистиканы біріктіруге бағытталған жүйелі талдау әлі де жоқ. Мақсаты: Кәсіпорындардың тұрақты тәжірибесін қалыптастыруға көмектесетін, сонымен қатар әлеуметтік жауапты компанияның имиджін қалыптастыратын, сондай-ақ олардың жалпы тұрақты жұмысын жақсартуға көмектесетін көлік компанияларының пайдалануы үшін Индустрия 4.0 технологияларын анықтау және негіздеу үшін жүйелі талдау жүргізу. экономикалық және экологиялық өлшемдері. Әдістері: Бір немесе бірнеше зерттеу сұрақтары мен тақырыптарына қатысты барлық сәйкес мақалаларды анықтауға, бағалауға, түсіндіруге және жіктеуге бағытталған жүйелі әдебиет шолуы. Нәтижелері негізінен белгілі бір білім саласының сипаттамалық нәтижелеріне бағытталған және іріктеу бұрмалануынан зардап шегуі мүмкін сипаттамалық әдебиеттік зерттеумен салыстырғанда, жүйелі әдеби шолуды зерттеу ландшафтының жан-жақты шолуын қамтамасыз етеді. Нәтижелер және олардың маңыздылығы: Талдау көлік компаниялары өз назарын болашақ даму үшін бүкіл өмірлік циклдегі тұрақтылықтың әртүрлі көрсеткіштері, адамға бағытталған технологиялық трансформация, жүйе интеграциясы және цифрлық егіздер, жартылай автономды көлік шешімдері, интеллектуалды кері логистика және компанияны басқарудың басқа тиімді құралдары.

Негізгі мәселе: Құқықтық тәрбиенің, құқықтық сананың теориялық аспектілерін дамыту. Құқықтық тәрбиенің ұйымдастырушылық формалары. Құқықтық сананы, құқықтық мәдениетті тәрбиелеудің формалары мен әдістері. Қазіргі кезеңде құқықтық мәдениеттің қалыптасу ерекшеліктері. Құқықтық мәдениетті, құқықтық тәрбиені жетілдіру мәселелері. Құқықтық тәрбие Мемлекет тұрғындарында адамның ерікті, саналы, бастамашыл, әлеуметтік және моральдық жауапты мінез-құлқын болжайтын жеке тұлғаның құқықтық белсенділігін ынталандыра отырып, құқықтық салада сенімділік пен дербестік сезімін қалыптастырады. Мақсаты: мақалада қазіргі жастарды құқықтық тәрбиелеу туралы айтылады. Құқықтық мәдениетті қалыптастыру құралдары-құқықты насихаттау, азаматтардың құқықтық білімін дамыту, заңдылықты іс жүзінде нығайту, күшті заң ғылымының болуы, мемлекетте демократиялық, тиімді Конституцияның және заңдар мен заңға тәуелді актілердің жоғары құқықтық және техникалық-құқықтық сапасының арқасында қол жеткізілетін құқықтық актілер жүйесін жетілдіру. Әдістері: зерттеу әдістемесі және әдіснамасы. Зерттеудің әдіснамалық негізі: теориялық деңгейде де (жүйелік, салыстырмалы-құқықтық, формальды-құқықтық, тарихи талдау әдістері және т. б.), сондай-ақ эмпирикалық f статистикалық талдау, сауалнама, құжаттарды зерттеу, баспа басылымдары) шындық құбылыстарын ғылыми зерттеудің жалпы танылған әдістері; қылмыстық құқық теориясының негізгі ережелері, этика, философия, психология; ресми логика ережелері. Нәтижелері және олардың маңыздылығы: осыған байланысты мемлекет және құқық институты жанынан құқықтық оқыту мен тәрбиелеу мәселелеріне ғылыми зерттеулер жүргізуді, оқушы жастарға үздіксіз білім берудің барлық сатыларында Құқықтық жалпыға бірдей оқытудың мазмұны мен әдістемесін әзірлеуді қамтамасыз ететін Республикалық құқықтық тәрбие орталығын құру қажеттілігі туындады.