Аңдатпа: Негізгі мəселе: Ғылымда «дүниетаным» ұғымын этностың көзқарастық жүйесі деп санау орын алған. Бұл жүйе белгілі қауымдастықтың əлеуметтік-географиялық ортада қалыптасатын, дүниетанымының, құндылығының бағдарларын сараптайды. Мақсаты: «Ұлттық дүниетаным» ұғымының антропоцентристік негізі – адамдардың іс- əрекеті, өмір сүру тəсілі, ойлау жүйесі, адамдардың рухани дүниесі, мінез-құлқы, қайрат-жігері, əдет-ғұрпы, сол адамды қоршаған географиялық орта, олар сондай-ақ адамдардың əлеуметтік- саяси жағдайларымен, нақты ісімен байланысты. Əрбір халықтың менталитетінің ерекшелігі – сол этносқа тəн өзгешеліктері, адамды қоршаған ортада, адамдардың ісі мен мінез-құлқымен, ойлау жүйесімен тығыз байланыста. Осындай факторлардың өзгешелігі əрбір ортаның ерекшелігімен, этностарға тəн ойлау жүйелерімен, мінез-құлықтарымен байланысты, мəселен, қазақтардың менталитетін батыстық үлгіде қалыптасқан еуропалық халықтардың менталитетімен салыстыруға болмайды. Əдістері: ғылыми-əдістемелік тұрғыдан сипаттау, салыстырмалы талдау əдістері пайдаланылды. Нəтижелері жəне олардың маңыздылығы: Қазақ халқының «ұлттық дүниетаным» ерекше түрде қалыптасқан, сондықтан оны батыстық үлгідегі қағидалар мен тұғырнамалар арқылы зерттеуге болмайды.

Аңдатпа: Медициналық сипаттағы мəтіндерді аудару мəселесінде егжей-тегжейлі зерттеуді қажет ететін бірқатар мəселелер бар. Ең алдымен, бұл мəтіндердің аудармасы аудармашыдан дəлдікпен, айқындықпен, нақтылықпен сипатталатын сауатты жəне барабар аударманы ешқандай түсініксіздіксіз жəне əр түрлі оқусыз жүзеге асыруды білуі мен білуін талап етеді. Сонымен қатар, білікті аударманы құру тек лингвистикалық ғана емес, сонымен қатар терминологиялық лексиканы меңгерген жəне осындай лексиканың аударма ерекшеліктерін білетін маманнан нақты медициналық білімді қажет етеді. Терминологиялық лексиканың аударма ерекшеліктерін анықтау жəне анықтау мақаланың мақсаты болып саналады. Талдау, синтез, жалпылау, салыстырмалы талдау деген əдістер қолдануда. Медициналық мəтіндерді аудару-бұл бір тілден екінші тілге мамандандырылған медициналық басылымдарға жəне мазмұны адам денсаулығына тікелей байланысты жеке сипаттағы мəтіндерге аударма. Медициналық мəтіндер терминдердің синонимі, мамандандырылған медициналық терминология (соның ішінде халықаралық), медициналық аббревиатуралар мен қысқартулар сияқты ерекшеліктермен сипатталады. Медициналық терминдерді аударудың бірнеше əдісі бар, мысалы, сөздік сəйкестіктерді іздеу, транскрипциялау, транслитерация, калькуляция, сипаттамалық аударма, контекстік ауыстыру, нақтылау, жалпылау, лексикалық қосымшаларды қабылдау

Аңдатпа: Мақаланың негізгі проблемасы Берікбай Сағындықұлының ғылыми еңбектеріндегі лингвистикалық дереккөздердің байлығын жəне олардың қазіргі коммуникация үшін өзектілігін талдау қажеттілігі болып табылады. Мақала жазудың мақсаты Берікбай Сағындықұлының ғылыми еңбектеріндегі тілдік дереккөздердің рөлін, сондай-ақ олардың қазіргі қоғамдағы тиімді қарым-қатынас үшін маңыздылығын зерделеу жəне көрсету болып табылады. Жұмыста келесі əдістер қолданылды: мəтінді талдау – Берікбай Сағындықұлының шығармаларындағы лингвистикалық дереккөздерді анықтау жəне жүйелеу. Мазмұнды талдау Қазіргі коммуникация контекстінде тіл көздерін пайдалану тақырыбы мен жиілігін зерттеу үшін қолданылады. Берікбай Сағындықұлының еңбектерінде зерттелген ежелгі жазба мəтіндері лингвистикалық мұраны байытып қана қоймай, қазіргі заманғы əлеуметтік мəселелерді түсінуге айтарлықтай əсер ететіндігін көрсету. Зерттеудің маңыздылығы оның тілдік жəне мəдени мұраның азаматтық патриотизмді дамытуға жəне жастар арасындағы əлеуметтік құндылықтарды сақтауға қалай ықпал ететінін көрсету қабілетінде жатыр, бұл өз кезегінде елдегі əлеуметтік бірлік пен əл-ауқатты нығайтуға ықпал етеді.

Аңдатпа: Негізгі мəселе: Қазіргі білім беруде үнемі жаңарып отыру жəне жаңа шындыққа бейімделу қажеттілігі туындайды. Негізгі мəселелердің бірі – оқу үрдісінің тиімділігін арттыру Мақсаты: жалпы білім беретін мектептердің білім сапасына ақпараттық- коммуникациялық технологиялардың əсерін бағалау. Зерттеу əдістері: осы мақсатқа жету үшін ғылыми əдебиеттерге жан-жақты талдау жасалды, сонымен қатар оқу үдерісі аясында тəжірибелік зерттеулер жүргізілді: мұғалімдер мен студенттер арасында сауалнама, сандық технологияларды қолдану арқылы өткізілген сабақтардың нəтижелерін салыстыру бойынша іс-əрекеттік зерттеу жəне дəстүрлі оқыту əдістерімен. Нəтижелер жəне олардың маңыздылығы: зерттеу білім беру процесінде ақпараттық- коммуникациялық технологияларды қолдану мыналарға мүмкіндік беретінін көрсетті: оқушылардың ынтасын арттыру, оқуды даралау – ақпараттық-коммуникациялық технологиялар əрбір студент үшін жекелендірілген оқыту траекториясын құруға мүмкіндік береді. оның қарқыны мен ақпаратты қабылдау ерекшеліктерін ескеру. Тағы бір маңызды нəтиже – заманауи қоғамда табысты өмір сүруге қажетті цифрлық құзыреттерді дамыту мүмкіндігі. Ал, сайып келгенде, ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдану оқу материалын тереңірек жəне жан-жақты меңгеруге мүмкіндік береді, сонымен қатар мұғалім мен оқушы арасындағы кері байланысты қамтамасыз етеді, бұл білім сапасының артуына əкеледі

Аңдатпа: Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың Қазақстан халқына арнаған соңғы Жолдауларында «Білім берудегі жүйелік мəселелер. Психикалық даму дағдарыстары, жас жəне өмірлік дағдарыстар əртүрлі психологиялық зерттеулерде кеңінен ұсынылған. Бірге өмір сүрудің нақты жəне потенциалды формаларының арасындағы алшақтық, қарама-қайшылық əртүрлі ғалымдардың пікірінше, баланың, жастың, ересек адамның жүрегінің нені қалайтынын білмей, бір нəрсеге ұмтылуы дағдарыс құбылысын тудырады. Жас дағдарыстары өмір бойы адаммен бірге жүреді. Біреулер үшін олар бірқалыпты өтеді, басқалары үшін өте қиын. Дағдарыс жағдайларының нысаны, ұзақтығы жəне ауырлығы адамның жеке ерекшеліктеріне, əлеуметтік жағдайларына, отбасындағы тəрбиенің ерекшеліктеріне байланысты өзгеруі мүмкін. Жастық дағдарыс жағдайлары табиғи жəне даму үшін қажет. Осындай дағдарыстардың нəтижесінде пайда болатын неғұрлым шынайы өмірлік ұстаным адамға сыртқы əлеммен қарым-қатынастың жаңа, салыстырмалы түрде тұрақты түрін табуға көмектеседі. Өмірлік дағдарыс жағдайлары психологтардың жіті назарында. Адам өмірін кезеңдерге, кезеңдерге бөле отырып, олар бір кезеңнен екінші кезеңге өту қиындықтарына назар аударады. Бастауыш сынып оқушыларының дағдарыстық жағдайларға бейімделу мəселелерін қарастыру. Абстрактіліден нақтыға өрлеу əдісі, объектілердің нақты бейнесін олардың абстрактілі мəніне қарай түрлендіру əдісі, ойдың схемалық бейнелерінің алыпсатарлық тілі. Өмірге жəне əрекет əлеміне қатысты адамның жеке əлеуеті «жеке тұлға», «студент» жəне «субъект» позицияларындағы іс-əрекеттерде көрінеді. Ойлаудағы нақтылық нақтыдан абстрактіліге, абстрактіліден нақтыға көтерілу логикасында қозғалыс векторларын пайдалану, сонымен қатар олардың үйлесуі арқылы беріледі

Аңдатпа: Негізгі мəселе: қоғамдық дамудың қазіргі кезеңінде отбасының рөлі едəуір артады. Отбасының əл-ауқаты əлеуметтік қамсыздандыру деңгейіне де, балалар тəрбиеленетін психологиялық ортаға да əсер етеді. Отбасылық өмірді психологиялық зерттеуде тұлғааралық қатынастарға, əсіресе ата-аналар мен мектеп жасына дейінгі балалар арасындағы мəселелерге ерекше назар аударылады. Дəл осы кезеңде бала мен ата-ана арасындағы қарым-қатынастың дамуы, олардың байланысы отбасылық қатынастарды қайта құру жəне нығайту кезінде маңызды жəне мағыналы болады. Бұл тек жас ерекшеліктеріне ғана емес, сонымен қатар қазіргі əлеуметтік процестерге де байланысты. Мектепке дейінгі жастағы ата-аналар мен балалар арасындағы қарым-қатынастың күрделенуі осы процесті басқарудың тиісті психологиялық- педагогикалық əдістерін табуға ерекше назар аударуды қажет етеді. Мақсаты: ерекшеліктерін анықтауды негіздеу толық жəне толық емес отбасылардағы балалар мен ата-аналар қатынастары. Əдістері: абстрактіліден нақтыға көтерілу əдісі, объектілердің нақты бейнелерін олардың дерексіз мəніне сүйене отырып түрлендіру əдісі, ойдың схемалық бейнелерінің алыпсатарлық тілі. Нəтижелер жəне олардың маңыздылығы: іс-əрекеттің өмірі мен əлеміне қатысты адамның жеке əлеуеті «жеке», «оқушы» жəне «субъект» позицияларындағы іс-əрекеттерде көрінеді, ал тұлғаның қалыптасуы отбасынан басталады. Ойлауға сенімділік қозғалыс векторларын белгілі бірден абстрактіліге, абстрактіліден нақтыға көтерілу логикасында, сондай-ақ олардың тіркесімінде қолдану арқылы беріледі

Аңдатпа: Негізгі мәселе: Құқықтық тәрбиенің, құқықтық сананың теориялық аспектілерін дамыту. Құқықтық тәрбиенің ұйымдастырушылық формалары. Құқықтық сананы, құқықтық мәдениетті тәрбиелеудің формалары мен әдістері. Қазіргі кезеңде құқықтық мәдениеттің қалыптасу ерекшеліктері. Құқықтық мәдениетті, құқықтық тәрбиені жетілдіру мәселелері. Құқықтық тәрбие Мемлекет тұрғындарында адамның ерікті, саналы, бастамашыл, әлеуметтік және моральдық жауапты мінез-құлқын болжайтын жеке тұлғаның құқықтық белсенділігін ынталандыра отырып, құқықтық салада сенімділік пен дербестік сезімін қалыптастырады. Мақсаты: мақалада қазіргі жастарды құқықтық тәрбиелеу туралы айтылады. Құқықтық мәдениетті қалыптастыру құралдары-құқықты насихаттау, азаматтардың құқықтық білімін дамыту, заңдылықты іс жүзінде нығайту, күшті заң ғылымының болуы, мемлекетте демократиялық, тиімді Конституцияның және заңдар мен заңға тәуелді актілердің жоғары құқықтық және техникалық-құқықтық сапасының арқасында қол жеткізілетін құқықтық актілер жүйесін жетілдіру. Әдістері: зерттеу әдістемесі және әдіснамасы. Зерттеудің әдіснамалық негізі: теориялық деңгейде де (жүйелік, салыстырмалы-құқықтық, формальды-құқықтық, тарихи талдау әдістері және т. б.), сондай-ақ эмпирикалық f статистикалық талдау, сауалнама, құжаттарды зерттеу, баспа басылымдары) шындық құбылыстарын ғылыми зерттеудің жалпы танылған әдістері; қылмыстық құқық теориясының негізгі ережелері, этика, философия, психология; ресми логика ережелері. Нәтижелері және олардың маңыздылығы: осыған байланысты мемлекет және құқық институты жанынан құқықтық оқыту мен тәрбиелеу мәселелеріне ғылыми зерттеулер жүргізуді, оқушы жастарға үздіксіз білім берудің барлық сатыларында Құқықтық жалпыға бірдей оқытудың мазмұны мен әдістемесін әзірлеуді қамтамасыз ететін Республикалық құқықтық тәрбие орталығын құру қажеттілігі туындады.

Аңдатпа: Негізгі мәселе: Өркениеттің даму тарихы құқық пен мораль қоғамның рухани мәдениетінің құрамдас бөлігі ретінде бір-бірімен органикалық түрде байланысты екенін көрсетеді. Кез-келген мемлекеттің құқықтық жүйесі бүкіл қоғам үшін маңызды моральдық талаптарды, моральдық ережелерді бекітеді. Заң шығарушы нормаларды құру немесе оларды жетілдіру кезінде халықтың қоғамдық моральдық мәдениетінің жай-күйін ескеруі керек, осылайша әзірленетін заңдар әділетті және қоғам мүшелері қабылдайды. Мақсаты: Зерттеудің мақсаты - қылмыстық-құқықтық қорғау нысандары жүйесіндегі адамгершілік орнын, олардың қылмысқа қарсы күрес шаралары жүйесіндегі рөлін анықтауға қатысты қылмыстық-құқықтық мәселелер кешенін одан әрі теориялық әзірлеу, сондай-ақ осы негізде қоғамдық адамгершілікке қол сұғушылық үшін жауапкершілікті регламенттейтін қылмыстық заңнаманы жетілдіру бойынша ұсыныстар мен ұсынымдар әзірлеу болып табылады. Әдістері: зерттеу әдістемесі және әдіснамасы. Зерттеудің әдіснамалық негізі: теориялық деңгейде де (жүйелік, салыстырмалы-құқықтық, формальды-құқықтық, тарихи талдау әдістері және т. б.), сондай-ақ эмпирикалық f статистикалық талдау, сауалнама, құжаттарды зерттеу, баспа басылымдары) шындық құбылыстарын ғылыми зерттеудің жалпы танылған әдістері; қылмыстық құқық теориясының негізгі ережелері, этика, философия, психология; ресми логика ережелері. Нәтижелер және олардың маңыздылығы: баяндалған жағдайлар, сондай-ақ қоғамдық моральға және олардың біліктілігіне қарсы қылмыстарды заманауи құқықтық реттеуге байланысты көптеген ережелердің жеткіліксіз дамуы мен талқылануы зерттеу тақырыбын таңдауға себеп болды. Адамгершілікке қарсы қылмыстар негізінен қасақана жасалады. Мысалы, жезөкшелікпен айналысуға тарту, жезөкшелікпен айналысуға арналған үйшіктерді ұйымдастыру немесе мазмұны, сондай-ақ адамгершілікке (адамгершілікке) қарсы бағытталған қылмыстық әрекеттердің басқа түрлері тікелей ниетпен жасалады. Жезөкшелікпен айналысуды ұйымдастыратын және ұстайтын адам мұны пайда табу үшін жасайтынын түсінеді. Адамзатқа (адамгершілікке) қарсы жасалған қылмыстардың ішінде жануарларды қорлау негізінен бұзақылық ниетпен жасалады.

Аңдатпа: Негізгі мәселе: Мақалада Қазақстан Республикасы (ҚР) және АҚШ Президенттерінің Конституциялық мәртебелеріне салыстырмалы-құқықтық талдау жасалды. Зерттеуге алынған елдердің Конституциясының тиісті ережелері бойынша және орналастыру нысаны; басқару нысаны; президенттерді сайлау және өкілеттіктер; Президенттікке кандидаттар үшін белгіленген цензалар және т. б. өлшемдер бойынша жүргізілді. Аталған елдердің президенттік институтының құқықтық мәртебесінің ерекшеліктері атап өтілді, оның ішінде мынадай мәселелерде: Парламенттің жоғарғы палатасын, министрліктер мен өзге де мемлекеттік басқару органдарын қалыптастыруға қатысу; Парламентпен және биліктің сот тармақтарымен өзара қарым-қатынас; қорғаныс және қауіпсіздік салаларындағы өкілеттіктер; халықаралық қатынастар; заң шығару және т. б. Мақсаты: Қазақстан Республикасы Президентінің құқықтық мәртебесінің мазмұнын ашуда, Мемлекет басшысының доктриналық, нақты, Нормативтік құқықтық мәртебесін ашуда, Қазақстан Республикасындағы Президенттің ерекшеліктерін, оның нормативтік және нақты мәртебесін талдауда. Мақалада Қазақстан Президентінің Әкімшілік-құқықтық мәртебесіне қатысты конституциялық-құқықтық мәртебесі, Мемлекет басшысы және мемлекеттік басқару функцияларын жүзеге асыратын жоғары лауазымды тұлға ретіндегі "Президент" институтының конституциялық негіздері контекстіндегі мәртебелік ұстанымдарын талдау бағаланады. Әдістер: Зерттеудің әдіснамалық негізі, жұмыс құбылыстарды танудың ғылыми әдістерінің жиынтығына негізделген: салыстырмалы құқықтану, құқықтық актілерді догматикалық талдау әдісі және т.б., бұл жиынтықта Қазақстан Республикасы Президентінің конституциялық-құқықтық мәртебесінің мәселелерін ашуға, басқарудың супер президенттік формасының элементтерін біріктіру фактісін анықтауға мүмкіндік берді. Нәтижелер және олардың маңыздылығы: Демек, салыстыру қорытындысы бойынша АҚШ және Қазақстанның президенттік институттары арасында парламентке жолдау құқығы, Президент ұсынатын лауазымды тұлғаларды тағайындауға, бекітуге, сайлауға сенаттың қатысуы, вето құқығы, қарулы күштердің бас қолбасшылығы, бір адам қатарынан екі мерзімнен артық президент бола алмайды.

Аңдатпа: Негізгі мәселе: бүкіл әлемдегі банк бизнесі - экономиканың маңызды салаларының бірі болып табылады. Жоғары технологиялық бола отырып, ол макро және микро деңгейде болып жатқан өзгерістерге өте сезімтал. Тәжірибе көрсеткендей, мұндай өзгерістер несиелік мекемелер мен нарықтардың интернационалдануының күшеюімен, банк заңнамасы мен заманауи компьютерлік технологиялардың жетілдірілуімен, бәсекелестік деңгейінің жоғарылауымен, қаржы нарықтарында жаңа банктік өнімдер мен қызметтердің пайда болуымен байланысты. Магистрлік диссертация тақырыбының өзектілігі коммерциялық банктің тиімді жұмыс істеуін қамтамасыз ету үшін банк қызметін жүзеге асыру процесінде туындайтын белгісіздіктердің теріс әсерінен тиімді қорғау тетіктерін қалыптастыру, пайдалану және банкті басқару құрылымына интеграциялау қажет. Мұндай механизм банктік тәуекелдерді басқару болып табылады. Бұл мақаланың мақсаты банктік тәуекелдерді басқару тиімділігінің бар проблемаларын зерттеу және оны жетілдіру бойынша практикалық ұсыныстарды әзірлеу болып табылады. Әдістері: жұмыстың әдіснамалық негізі салыстырмалы жүйелік, құрылымдық-деңгейлік, диалектикалық, тік және көлденең талдаудың, сапалық және сандық тәсілдер мен аналитикалық қабылдаудың жалпы ғылыми әдістері болып табылады. Қорытындылар мен ұсыныстардың теориялық ережелерін негіздеуде танымның экономикалық, статистикалық және эмпирикалық әдістері қолданылды. Нәтижелер және олардың маңыздылығы: зерттеудің теориялық және практикалық маңыздылығы банктік тәуекелдерді басқаруды кешенді талдаудың теориялық ережелерін дамытуда, сондай-ақ коммерциялық банктердің практикалық қызметінде әзірленген тұжырымдар мен ұсыныстарды қолдану мүмкіндігінде жатыр. Коммерциялық банктердің тәуекел-менеджментінің жай-күйіне талдау және тиімділігін бағалау жүргізілді, тәуекел-менеджменттің жұмыс істеу тетігінің ерекшеліктеріне талдау жүргізілді.