Аңдатпа:
Қазақ жəне орыс мақал-мəтелдерін, ана тілдерінің мəдени құндылықтарын бейнелейтін
салыстырмалы талдауды зерттеу.
Ана тілінде сөйлейтіндердің мəдени құндылықтарын көрсететін қазақ жəне орыс мақал-
мəтелдеріне салыстырмалы талдау жүргізу.
Салыстырмалы талдау: мақал-мəтелдерді семантикалық, құрылымдық жəне
прагматикалық деңгейлерде салыстыру, мақал-мəтелдердің мазмұны мен формасындағы
ұқсастықтар мен айырмашылықтарды анықтау. Белгілі бір мəдени құндылықтарға қатысты
мақал-мəтелдер мен мақал-мəтелдерді қолдану жиілігін сандық талдау, жалпы тақырыптар мен
ұғымдарды анықтау.
Екі тілдің мақал-мəтелдерін зерделеу қазақтар мен орыстардың мəдени
құндылықтарындағы ұқсастықтар мен айырмашылықтарды анықтауға мүмкіндік берді. Екі
мəдениетте де еңбекқорлық, үлкендерге құрмет, Қонақжайлылық жəне отбасылық байланыстар
жоғары бағаланатыны анықталды. Сонымен қатар, белгілі бір айырмашылықтар табылды,
мысалы, қазақтардағы ұжымшылдық пен орыстардағы индивидуализмге баса назар аудару.
Зерттеу мəдениетаралық түсінікке ықпал етеді жəне оны тілдер мен мəдениеттерді зерттеу үшін
ресурс ретінде пайдалануға болады. Бұл сонымен қатар оқытушылар құрамы, аударма
мамандары жəне мəдениетаралық коммуникацияға қызығушылық танытқандар үшін
практикалық маңызы бар.
Қазақ жəне орыс стереотиптерінің ортақтығы аса маңызды құндылықтардан байқалады:
батылдық, Ар-намыс, Отанға қызмет ету, қонақжайлылық.
Орыс жəне қазақ мақал-мəтелдерін салыстырмалы талдау олардың өзіндік ерекшелігін
жəне қазақтар мен орыстардың моральдық құндылықтарын қалыптастырудағы үлкен маңызын
айғақтайды; фольклор ұлттық руханияттың қайнар көзі бола алады жəне қызмет етуі, халықтар
арасындағы өзара түсіністікке ықпал етуі тиіс.
Журналдың шыққан жылы:
2025
Журнал нөмірі:
1(97)
Тақырып: Гуманитарлық ғылымдар
Түйінді сөздер: мақал-мəтелдер, мақал-мəтелдердің шығу тегі, қазақ мəдениеті, орыс мəдениеті, дəстүрлер, мəдени құндылықтар