Мақала математикалық əдістермен өңделген балқытылған ірімшік өнімдерін эксперименттік зерттеу процесінде алынған эксперименттік мəліметтер жиынтығын математикалық модельдеуге арналған. Бұл зерттеудің мақсаты-балқытылған ірімшік өнімінің пластикалық құрылымын қалыптастыруға ықпал ететін балқытылған тұздың түрі мен мөлшерін анықтау. Азық-түлік технологиялары саласындағы ғылыми зерттеулерді талдау Математикалық модельдеудің келесі салаларда қолданылатындығын көрсетті: технологиялық процестердің режимдерін нақтылау, рецептураларды əзірлеу жəне дайын өнімнің сапасын бағалау, сондай-ақ жаңа өнімдер өндіріске енгізілген кезде сақтау мерзімін болжау. Тамақ өнімдерін өндіру процестерін сипаттау кезінде экспериментті математикалық жоспарлау əдістерін қолдана отырып, көп өлшемді дисперсиялық-регрессиялық талдау модельдері ең өзекті болып табылады. Авторлар X1 жəне X2 реттелетін факторларының бақыланатын факторларға əсер ету дəрежесін сипаттайтын, өңделген ірімшік өнімдерінің сапасы мен қауіпсіздігін анықтайтын математикалық модельдеуді жүргізді жəне графикалық тəуелділіктерді анықтады. Реологиялық параметрлердің реттелетін факторларға графикалық тəуелділіктерін Математикалық талдау алынған мəліметтердің дұрыстығын көрсететіні маңызды. Балқытылған тұздың дозасын жоғарылату балқытылған ірімшік өнімінің табиғаты мен консистенциясы күйін көрсететін максималды ығысу кернеуінің жоғарылауына əкеледі деген қорытынды жасалды. Бақыланатын факторларды максималды мəнге қалыпқа келтіру процесі жүзеге асырылды. Графикалық тəуелділіктер құрылды жəне регрессиялық талдау жүргізілді, оның нəтижелері зерттелетін өнімдердің химиялық жəне органолептикалық сипаттамаларына балқытылған тұздың түрі мен дозасының əсер ету дəрежесін объективті бағалауға мүмкіндік береді. Авторлар рецепт компоненттерінің құрылымын сақтау кезінде тұрақты балқытылған ірімшік өнімінің пластикалық құрылымына түрлендірудің оңтайлы тиімділігі X1 (Solva 85) жəне X2 (Solva 120) реттелетін факторларының 1: 1 қатынасында, жалпы құрамы 1,2 мас.%. Сонымен қатар тəжірибелік өнімнің сапалық көрсеткіштері бақыланатын факторлардың мынадай мəндерімен сипатталады: У1 – 1280 Па; У2 – 9 балл, У3 – 9 301 (109 КОЕ / г 2,0-2,2).