Аңдатпа: Бұл мақалада тау-кен қалдықтарынан тұратын техногендік кен орындарын əрі қарай өңдеу үшін оңтайлы ұйымдастырудың қазіргі маңызды мəселесінің шешімдерінің бірі ұсынылды. Сақтау пайдасына тау-кен жұмыстарының соңғы технологиялық кезеңі ретінде үйінді қалыптастырудан бас тарту жобасы ұсынылған. Үйіндіні қоймаға ауыстыру жобасының мақсаты техногендік пайдалы қазбалар кен орындарындағы минералды шикізатты сатудан түскен қосымша қаражатты тарту болып табылады. Үйіндіден қоймаға көшу бойынша қарастырылып отырған жобаның рентабельділігінің дəлелі ретінде көптеген жылдар бойы қабаттар мен сақталған тау жыныстарының құнын өзгерту кестесі жасалды. Ұсынылған жобаның тиімділігін неғұрлым жетілдірілген объективті бағалауды жүргізу үшін карьерлік қалдықтарды сақтау қоймаларының ықтимал жобалары, олардың қалыптасуы мен дамуы кезіндегі оң жəне теріс аспектілері қарастырылды. Қарастырылып отырған қоймалардың конструкциялары жəне олардың параметрлері "Качары руда" АҚ жағдайында теориялық тұрғыдан ұсынылған жəне экономикалық бағалауға ұшыраған. Бұл бағалау барысында тау-кен қалдықтарын сақтауға көшу шығындарын ғана есепке алу қажет жəне жеткілікті болды

Аңдатпа: Заманауи қашықтықтан білім беру əдістеме тұрғысынан сапалы болатын бірегей оқу материалдарын жылдам əзірлеуді талап етеді. Бұл міндет оқытушылар мен əдіскерлерге айтарлықтай жүктеме туғызады. Мақаланың мақсаты – B2 деңгейіндегі ағылшын тілі материалдары мысалында білім беру контентін құру үшін жасанды интеллекттің əртүрлі тілдік модельдерінің (GPT-4, Claude 3.5 Sonnet жəне Gemini) тиімділігі мен практикалық қолданылуын бағалау. Зерттеу əдістері тілдік модельдердің тиімділігін салыстырмалы талдауды, оқу материалдарын құрудың құрылымдық əдістемесін əзірлеуді жəне төрт негізгі критерий бойынша генерацияланған контентті бағалауды қамтиды: B2 деңгейіне сəйкестік, əдістемелік құндылық, материалдың бірегейлігі жəне білім беру əлеуеті. Зерттеу аясында тілді оқытудың барлық аспектілерін қамтитын курстың егжей-тегжейлі құрылымы əзірленді: грамматика, лексика, сөйлеу жəне сөйлеуді қабылдау. Зерттеу білім беру материалдарын құруда жасанды интеллектті пайдаланудың жоғары тиімділігін растайды. Негізгі артықшылықтарға контентті əзірлеуге кететін уақытты айтарлықтай қысқарту, бірегей материалдарды жылдам жасау мүмкіндігі жəне білім алушылардың жеке қажеттіліктеріне бейімделудегі икемділік жатады. Ерекше маңыздылық - əртүрлі тілдік құзыреттерді дамыту үшін тапсырмалардың əртүрлі форматтарын жасауға мүмкіндік беретін генерацияланатын материалдардың əдістемелік əртүрлілігі. Сонымен бірге, олардың максималды білім беру тиімділігін қамтамасыз ету үшін автоматты түрде генерацияланған материалдарды кəсіби модерациялау жəне жетілдіру қажеттілігі атап өтіледі.